De bouw van het KULAB-project in Brugge is op kruissnelheid. In de praktijk komen de voordelen van BIM helemaal toch uiting. In KULAB zullen vanaf september 2017 een vijfhonderd studenten Industriële Wetenschappen & Technologie en Kinesitherapie & Revalidatiewetenschappen onderdak vinden op een universiteitscampus van 12.000 m². Door de compactheid van het gebouw te combineren met mobiele buitenzonnewering en aparte ventilatiegroepen voor de laboratoria, wordt het een bijzonder energiezuinig gebouw. Voor dit project werkt Ingenium samen met Abscis Architecten en ingenieursbureau Norbert Provoost. Bimplan stond in voor het organiseren van dit interdisciplinaire BIM-project.
BIM staat voor Building Information Modeling en verwijst naar het geïntegreerd (ontwerp)proces waarbij informatie aan 3D-modellen kan worden gekoppeld om het teken- en ontwerpproces efficiënter te maken. Toch is BIM veel méér dan een state-of-the-art tekenpakket. Sommigen veranderen modeling dan ook liever in management en wijzen zo op een andere sterkte van BIM: het feit dat de verschillende bouwpartners efficiënter de diverse informatie en modellen kunnen delen en raadplegen. In het KULAB-project komen de beide voordelen (ook op de werf) ten volle tot uiting.
Vlotte communicatie en coördinatie
Door alle bouwpartners architect, stabiliteitsingenieurs en de ingenieurs technieken in real time in hetzelfde BIM-model te laten samenwerken, kan de communicatie een stuk vlotter verlopen dan bij een traditioneel bouwproces. Eerst en vooral geven de verschillende lagen in het model de bouwheer een beter inzicht in hoe het gebouw er zal uitzien en worden aanpassingen van de plannen onmiddellijk op alle niveaus zichtbaar gemaakt in 3D. BIM on-dersteunt op die manier de verbeeldingskracht van de opdrachtgevers, voor wie het vaak lastig is om modellen in 2D goed te kunnen lezen. In vooruitstrevende bouwprojecten is ook de communicatie met de fabrikanten een belangrijke factor. Zo kunnen bepaalde materialen of toepassingen uiterst gedetailleerd worden weergegeven, en kan bij eventuele wijzigingen met een muisklik worden gewisseld tussen de oude en de nieuwe situatie.
Werken met BIM heeft ook voordelen voor de coördinatie van de uitvoering op de werf. Het BIM-model staat centraal tijdens de wekelijkse meetings met alle bouwpartners. Het maakt het een stuk makkelijker om samen problemen die zich voordoen op te lossen en na te denken over alternatieven, zonder daarbij de gevolgen voor de andere schakels in het bouwproces uit het oog te verliezen.
Diverse scenarios in the cloud
Een ander voordeel van BIM is dat verschillende scenarios kunnen worden uitgetekend en uitgetest in de virtuele wereld. Zo werd voor het KULAB-project een energieanalyse uitgevoerd waarin de gevolgen van diverse keuzes voor de bouwschil (dak- en muurisolatie, soort beglazing) konden worden uitgetest. Ook de inval van daglicht door elk raam van elke ruimte kon tot in detail worden weergegeven, zodat keuzes op het vlak van artificieel licht heel nauwkeurig konden worden gemaakt. Omdat alles virtueel gebeurt, kunnen aanpassingen vlot plaatsvinde en wordt enorm veel tijd bespaard in het ontwerpproces.
Geïntegreerd ontwerpproces
In het BIM-model is de informatie van alle disciplines beschikbaar in één omgeving. Dit heeft diverse voordelen. Van bij de start van het ontwerp zijn de krijtlijnen zichtbaar die door de andere disciplines worden opgelegd. Het vermijdt conflicten in het ontwerp, maar zorgt ook voor een nauwkeurige afstemming tussen de disciplines. Zo zal in het KULAB-project bestaand laboratoriummateriaal met een grote omvang worden ingeschoven op de derde verdieping. Door de BIM-samenwerking kon meteen ook rekening worden gehouden met de opbouw van het dak en met de positionering van de technieken om deze transfer mogelijk te maken en het labomateriaal zo ideaal mogelijk te integreren in de ruimte.
De betere interdisciplinaire afstemming heeft ook voordelen voor de visuele kwaliteit van het KULAB-project. Het intensere en kwalitatievere denkproces zorgde er bijvoorbeeld voor dat de plaatsing van de technieken met nog meer respect voor de esthetiek van de campus zal gebeuren.
Actuele informatie en hoeveelheden
Alle partners in het KULAB-project werken op hetzelfde Autodesk Revit-platform dat heel wat informatie bevat, en waaruit diverse soorten plannen, hoe-veelheden en technische details kunnen worden afgeleid. Het zorgt er onder andere voor dat gegevens over specifieke ruimtes in het 3D-model in real time kunnen worden afgetoetst. Ander voordeel is dat wijzigingen in bepaalde layers van het model onmiddellijk ook in de andere layers worden aange-past. Zo zal bijvoorbeeld een wijziging in de plattegrond onmiddellijk ook zichtbaar worden op de snede, het 3D-model en de meetstaat.
Voordelen groter dan investering
Overstappen naar werken in 3D vergt een zekere tijdsinvestering, maar daar wegen de voordelen zeker tegenop. De betere communicatie zorgt voor een hogere kwaliteit, een grotere efficiëntie, zowel in de ontwerpperiode als bij de uitvoering op de werf, en ook voor minder faalkosten.