Kunst bewaren in optimale omstandigheden? BRUSK wijst de weg (Robbrecht en Daem architecten)

De ambitie van BRUSK is groot. Het gebouw zal niet enkel baanbrekende tentoonstellingen huisvesten, maar ook dienen als bewaarplaats voor kwetsbare collecties van Musea Brugge. Oude meesters, moderne schilderijen en fragiele werken op papier worden er bewaard in gecontroleerde omstandigheden die beantwoorden aan internationale museumnormen. De kunsthal is zo ontworpen dat elk detail bijdraagt aan die zorg: van de keuze van de materialen tot de manier waarop licht, lucht en temperatuur het binnenklimaat bepalen.

Duurzaamheid als architecturaal uitgangspunt

Ontwerpbureau Robbrecht en Daem architecten koppelde haar gekende zorgvuldigheid aan een uitgesproken ecologische ambitie. Het exterieur van BRUSK is bekleed met textuurglas dat energie opwekt en tegelijk het diffuse licht van Brugge weerkaatst. Onder het gebouw bevindt zich een netwerk van geothermische sondes die warmte uit de zomer opslaan en in de winter opnieuw vrijgeven. Dankzij die ingenieuze energiestromen zal BRUSK meer dan tweemaal energiezuiniger zijn dan de huidige BEN-norm. De daken zijn bedekt met elektriciteitsopwekkende glasschaliën, waardoor het museum grotendeels in zijn eigen energiebehoefte voorziet.

Het binnenklimaat wordt in BRUSK met uitzonderlijke precisie bewaakt. De temperatuur blijft constant rond 20°C, met slechts minimale afwijkingen, terwijl de relatieve luchtvochtigheid stabiel rond 50% wordt gehouden. Dankzij sensorgestuurde ventilatie, gekoppeld aan een geothermisch energiesysteem en een intelligent regelsysteem, ontstaat een gecontroleerde omgeving die zowel energiezuinig als ideaal is voor de conservering van schilderijen en werken op papier. Deze technische verfijning maakt van BRUSK een toonbeeld van hoe klimaatbeheersing en duurzaamheid hand in hand kunnen gaan in een museumcontext.

Een hedendaags monument in de historische stad

Hoewel BRUSK resoluut eigentijds oogt, gaat het gebouw een verfijnd gesprek aan met zijn omgeving. De kunsthal ligt tussen het Groeningemuseum, de Onze-Lieve-Vrouwekerk en het Belfort – iconen die samen de historische skyline van Brugge bepalen. Robbrecht en Daem architecten ontwierp bewust een gebouw dat zich niet opdringt, maar zich invoegt in het stedelijk weefsel. Vanuit verschillende richtingen leiden steegjes en doorgangen naar BRUSK, dat zich pas ten volle openbaart wanneer je het doorkruist. Je loopt er niet omheen, maar erdoor.

De bovenliggende tentoonstellingszalen zijn monumentaal in schaal – 40 bij 40 meter en 20 bij 40 meter – en baden in zacht noorderlicht, net zoals de ateliers van oude meesters. De hoogte van 13,5 meter verleent de zalen een bijna sacrale dimensie. Zo slaagt BRUSK erin om de monumentaliteit van historische kerken te vertalen naar een hedendaagse context, zonder in nostalgie te vervallen.

Een duurzaam museumkwartier voor de toekomst

BRUSK maakt deel uit van een groter museaal masterplan dat de stad Brugge in samenwerking met Vlaanderen ontwikkelt. Samen met het gerenoveerde Groeningemuseum en het toekomstige onderzoekscentrum BRON vormt de kunsthal een culturele as van twee hectare groot. In BRON, dat in 2025 opent, zullen restauratoren, onderzoekers en wetenschappers samenwerken aan de toekomst van de Brugse kunstcollecties. BRUSK wordt zo niet alleen een tentoonstellingsplek, maar ook een schakel in een netwerk van kennis, onderzoek en conservering.

Volgens Anne van Oosterwijk, collectie-directeur van Musea Brugge, is BRUSK “een mijlpaal voor onze musea. We kunnen er eindelijk onze meest kwetsbare collecties in optimale omstandigheden bewaren en tegelijk vernieuwende tentoonstellingen programmeren.” De combinatie van architecturale kwaliteit, technische precisie en duurzaamheid maakt van BRUSK een voorbeeldproject dat internationale uitstraling koppelt aan lokale verankering.

Een nieuw soort kunstbeleving

BRUSK wil meer zijn dan een gebouw voor tijdelijke tentoonstellingen. Het is opgevat als een levendige ontmoetingsplek waar kunst, onderzoek en publiek elkaar vinden. De Scala, het Forum, de Aula en de zalen vormen samen een open huis waar bezoekers vrij kunnen binnenlopen, deelnemen aan lezingen of performances, of gewoon genieten van de publieke ruimte. De trappen, openingen en zichtlijnen maken van BRUSK een dynamisch geheel dat voortdurend uitnodigt tot ontdekking.

Wanneer de deuren in mei 2026 opengaan, trapt Musea Brugge af met drie toonaangevende tentoonstellingen die de kunsthal meteen internationaal op de kaart moeten zetten. Met zijn vooruitstrevende architectuur, duurzame technologie en verfijnde aandacht voor kunstbehoud toont BRUSK hoe het museum van de toekomst eruitziet: transparant, flexibel en duurzaam – een huis waar kunst in de best denkbare omstandigheden kan ademen.