In het kader van Antwerpen Barok 2018 organiseert het Middelheimmuseum Experience Traps, een groepstentoonstelling met kunstwerken in het museum en in de stad. Samen met de Groendienst van de stad Antwerpen nodigde het Middelheimmuseum het Spaanse kunstenaarscollectief Recetas Urbanas uit om deze zomer een groensculptuur te realiseren op het De Coninckplein in Antwerpen. Voor dit participatief project gaan de kunstenaars/architecten de dialoog aan met de buurtbewoners.
Recetas Urbanas wordt bestempeld als architecten – kunstenaars – activisten. De spilfiguur van het collectief is Santiago Cirugeda. Het collectief heeft meer dan twintig jaar ervaring in het organiseren en coördineren van participatieve bouwprojecten. Daarvoor leveren ze eenvoudige tools aan die iedereen kan begrijpen en gaan ze vaak te werk met recuperatiematerialen.
Ze gaan altijd participatief te werk, door diverse doelgroepen te betrekken in hun creatieproces. Op die manier transformeren ze anonieme stedelijke plekken tot aangenamere gemeenschapsplekken. Het traject is daarbij minstens even belangrijk als het eindresultaat. Op uitnodiging van het Middelheimmuseum en de Groendienst van de stad Antwerpen gaan ze voor het eerst aan de slag met een nadrukkelijk "groene" vraag.
Groen en duurzaam bouwsysteem
Recetas Urbanas vertrekt voor dit kunstwerk van de vraag: "Hoe kan groen bijdragen aan de levenskwaliteit in de stad?" Het is een streven dat ze delen met de stedelijke Groendienst, die ijvert voor een duurzame aanpak in de vorm van een aanplantingssysteem waarin planten meerdere jaren kunnen voortgroeien. Recetas Urbanas ontwierp een groen "bouwsysteem" waarvan de basisvorm door de kunstenaars wordt aangereikt en de definitieve proporties en details in samenspraak met de buurtbewoners tot stand zullen komen. De verschillende onderdelen van de groene constructie worden na afloop van de tentoonstelling gerecupereerd en herbestemd.
Recetas Urbanas werd geïnspireerd door de barokke traditie van stadsversieringen en triomfbogen. In hun groensculptuur komt de boog steeds terug als architecturaal basiselement. Als een hedendaagse stadsscenograaf bedenkt Recetas Urbanas een structuur als verfraaiing van de stad, maar in tegenstelling tot in de barok geeft deze stadsscenograaf de regie in handen van de burger.
Samenwerken
Recetas Urbanas zet resuluut in op co-creatie met burgers. Samen onderzoeken ze hoe het kunstwerk er zal uitzien, hoe ze in de loop van de tentoonstelling het interactieve kunstwerk onderhouden en hoe ze het tot leven kunnen brengen door de organisatie van uiteenlopende activiteiten.
Tijdens het project worden er gesprekken gevoerd met buurtverenigingen en -scholen met als doel na afloop van het project, stukken van het groenkunstwerk een definitieve plek te geven in de buurt. Op die manier leeft het project verder na afloop op het De Coninckplein.