De productie van cement en staal, twee cruciale pijlers van de Europese bouwindustrie, is verantwoordelijk voor de helft van de broeikasgasemissies in Europa. Tegelijkertijd hebben verschillende studies aangetoond dat de bouwsector het grootste potentieel heeft om die schadelijke uitstoot te verminderen. «Struisvogelpolitiek is dus niet langer aan de orde: de bouwindustrie moet evolueren naar een nieuw, duurzamer model dat gestoeld is op de principes van de circulaire economie», klinkt het bij Leefmilieu Brussel.
Het is in deze prangende context dat het Europese horizon 2020-project BAMB (Buildings as Material Banks) en het One Planet Network op 20 september een boeiend en leerrijk evenement organiseren. Je kan er – op basis van lopende initiatieven en discussies – ontdekken hoe de tools en instrumenten die op dit moment beschikbaar zijn bijdragen tot een systematische verschuiving naar circulariteit in de bebouwde omgeving, met name via digitalisering, evaluatieprocedures en aanbestedingen. Het BAMB-team zal er zijn verwezenlijkingen voorstellen en de ervaringen die het opdeed in pilootprojecten delen om aan te tonen hoe BAMB-tools ons op weg kunnen zetten naar een circulaire toekomst. One Planet Network zal zijn aanpak voorstellen en good practices toelichten die afkomstig zijn uit drie wereldwijde programma’s rond gebouwen, aanbestedingen en toerisme. De ambitie is overduidelijk: de transitie naar een duurzame productie en consumptie versnellen, zowel in ontwikkelde landen als in landen die nog volop in ontwikkeling zijn.
Circulariteit van gebouwen objectief evalueren
Een van highlights is zonder twijfel de uiteenzetting van Gilli Hobbs, directrice bij het Building Research Establishment (BRE) in Londen, een organisatie die je al kent zonder het goed en wel te beseffen, vermits ze de BREEAM-methodiek op poten zette. Onder de titel ‘Circular Building Assessment – A new tool made possible by BAMB’ zal ze een onderzoeksproject presenteren en een nieuwe BAMB-tool introduceren die het mogelijk maakt om de circulariteit van een gebouw te evalueren, opdat er bij het ontwerpen van onze toekomstige gebouwen vanaf het prille begin rekening wordt gehouden met een optimaal grondstoffengebruik. Demontage, afvalreductie, flexibiliteit … : dat zijn de kernwoorden. De problemen die deze dagen ontstaan bij afbraakwerken, waarbij hergebruik van materialen helaas niet aan de orde is, verplichten ons alvast om een andere manier van bouwen te ontwikkelen. De economische waarde van materialen moet intact blijven en mag dus niet langer afkalven via recyclages. Bepaalde toepassingen zijn voortaan uit den boze. Denk bijvoorbeeld aan isolatiepanelen die uit verschillende materialen bestaan en technisch gezien misschien wel performant zijn, maar waarmee men niet goed weet wat te doen wanneer ze het einde van hun levensduur bereikt hebben.
Het gegeven dat verschillende bestanddelen samengevoegd worden om eenzelfde product te vormen, maakt het hergebruik ervan problematisch. Gilli Hobbs: «De eeuwige zoektocht naar een steeds groter rendement op de werf dankzij het gebruik van ‘kant-en-klare’ producten heeft dus een schaduwkant, met name dat er steeds minder sprake is van ‘omkeerbaarheid’ – een belangrijke troef van traditionele bouwmethodes. Het is niet onze bedoeling om terug te keren in de tijd, maar om vooruitgang te boeken door de vele voordelen van hedendaagse bouwproducten te koppelen aan die broodnodige omkeerbaarheid.»
Verder dan enkel producten op zich promoot het project een holistische benadering die alle actoren stimuleert om onder meer casestudies en procedures met betrekking tot de bebouwde omgeving te verzamelen, met de bedoeling om de transitie van een lineaire naar een circulaire economie te faciliteren. De evaluatietool zou de vergelijking tussen diverse bouwscenario’s moeten toelaten door de milieugerelateerde en economische voordelen van verschillende opties in de verf te zetten.
Een evenement om het pad naar een circulaire bouwstector te effenen
Het evenement van 20 september beoogt het delen van kennis en het demonstreren van de bestaande tools die de overgang naar circulair bouwen moeten bespoedigen. Het ultieme doel: leren van de verschillende benaderingen en het pad effenen voor een circulaire bouwsector die klimaatvoordelige oplossingen kan aanbieden via een verantwoord grondstoffengebruik. «Om dit te realiseren, moeten alle actoren gesensibiliseerd worden en moeten alle belanghebbenden zich inzetten voor de ontwikkeling van een proces dat ons dichter bij de vervulling van de circulaire droom brengt. Er is al heel wat gerealiseerd, maar om echt een verschil te maken, moet iedereen een actieve bijdrage leveren », benadrukt Leefmilieu Brussel.
Het evenement ‘Circularity in the Built Environment Enabled by Digitalization’ zal donderdag 20 september tussen 10u en 16u30 plaatsvinden in het gebouw van Leefmilieu Brussel (BIM-IBGE) op de Tour & Taxis-site, Havenlaan 86C/3000 in Brussel. Bevestig uw aanwezigheid, registreer uzelf via deze link en maak van deze dag een klinkend succes. De sprekers zullen zich uitdrukken in het Engels. Gelieve alvast een van de parallelle sessies in de namiddag te kiezen, vermits de groepen zullen worden samengesteld in functie van de interesse voor de verschillende onderwerpen en de beschikbare plaatsen.
Gerelateerde dossiers
Onze partners