Tijdens een evenement van Archipel in Gent liet Leo Van Broeck weten dat hij werkt aan een visienota om de stedenbouwkundige voorschriften te versoepelen. Verder denkt hij ook aan een light versie van de open oproep en vraagt hij zich af of we niet moeten afstappen van de verplichte inschakeling van de architect.
Op 2 maart organiseerde Archipel een interviewavond met Leo Van Broeck en bOb Van Reeth over hun visie op architectuur en het bouwmeesterschap. Moderator van dienst was Architectura-columnist Filip Canfyn die uitpakte met een originele rode draad.
De twee (ex-)bouwmeesters konden om beurt een enveloppe kiezen met daarin een citaat van henzelf of van Jan Tanghe, een van de stichters van Groep Planning die wat stedenbouwkundige visie zijn tijd ver vooruit was. De citaten waren zonder meer een knappe vondst, te meer omdat deze drie heren in het verleden al heel wat oneliners of quotes lieten optekenen die stof tot nadenken geven.
Complementaire visies
De visies van Leo Van Broeck en bOb Van Reeth zijn intussen wel gemeengoed, maar het was zonder meer boeiend om te horen hoe de twee heren elkaar aanvulden. Frappant om te horen hou oud bepaalde uitspraken waren van bOb Van Reeth en Jan Tanghe maar hoe ze toch naadloos aansloten bij het discours dat Leo Van Broeck vandaag voert. De huidige bouwmeester verwoordt het wat explicieter en gaat er nog een stap verder in dan deze voorgangers, maar kan toch op meer bijval rekenen van het architectencorps, van de brede bevolking en ook van de politiek net omdat nu pas duidelijk geworden is hoe nefast het inefficiënt ruimtegebruik van de voorbije decennia was. De urgentiefactor om er wat aan te doen wordt steeds groter en daar maakt Leo Van Broeck terecht zijn grootste doelstelling van als nieuwe Vlaamse bouwmeester.
De visie van Leo Van Broeck mocht dan wel bekend zijn bij het publiek, hier en daar viel er toch interessant nieuws te rapen als hij in zijn kaarten liet kijken over zijn actieplannen als Vlaams bouwmeester.
"Architectuur heeft zonder meer een regelgeving nodig, maar vaak is deze zo star en strak dat het bepaalde zaken tegenhoudt die eigenlijk indruisen tegen de oorspronkelijke doelstelling van die regels."
Driefasige aanpak regelgeving
Zo liet hij weten dat één van zijn strategische doelstellingen is om de regelgeving aan te passen. Architectuur heeft zonder meer een regelgeving nodig, maar vaak is deze zo star en strak dat het bepaalde zaken tegenhoudt die eigenlijk indruisen tegen de oorspronkelijke doelstelling van die regels. Hij ziet veel heil in een driefasige aanpak van de regelgeving.
Ten eerste moet er gekeken worden wat de intentie is van de regels. De regels zijn er immers niet zo maar, ze moeten altijd een bepaald doel voor ogen hebben.
Ten tweede is er de regelgeving zelf, maar ten derde – en daarin zit het vernieuwende – komt er per dossier een toetsing of die regelgeving inderdaad zijn doel bereikt en of een afwijking van de regels al dan niet wenselijk is. Als blijkt dat je mits een afwijking van die regels komt tot iets wat evenwaardig of beter is dan wanneer je de regels letterlijk volgt, zal het mogelijk zijn om van die regels af te wijken. Het zal aan een nog op te richten kwaliteitskamer zijn om te oordelen of een afwijking van de regels al dan niet opportuun is.
Door dit systeem hoopt Leo van Broeck ervoor te zorgen dat de regels enerzijds bruikbaar blijven en een degelijk kader blijven bieden voor onze ruimtelijke ordening maar anderzijds geen creatieve oplossingen of alternatieven in de weg staan.
Light versie van Open Oproep
Verder liet Leo Van Broeck optekenen dat hij denkt aan brede verspreiding van een soort light-versie van de Open Oproep voor lokale besturen, zodat veel meer overheidsopdrachten van deze kwaliteitsprocedure zouden kunnen profiteren.
“De bouwmeester is de Touring Wegenhulp van de ruimtelijke ordening.”
Schaf verplichte aanstelling van architect af
Interessant was ook zijn pleidooi om af te stappen van de verplichte aanstelling van een architect. Door die verplichting ziet de modale Vlaming de architect veeleer als een noodzakelijk kwaad dan als een meerwaarde voor zijn bouwproject. In Zwitserland is het bijvoorbeeld niet verplicht om voor alle structurele bouwwerken een architect in te schakelen en daar zijn ze dan ook veel meer tevreden over hun architect dan hier. Een veel gezondere situatie, vindt Leo Van Broeck.
Als uitsmijter nog een treffende oneliner van Leo Van Broeck: “De bouwmeester is de Touring Wegenhulp van de ruimtelijke ordening.”