Living Places Kopenhagen: hoe real-life testing de toekomst van gezonde en duurzame woningen vormgeeft

Deze internationale erkenning onderstreept de holistische benadering van het project.  Met een CO₂-voetafdruk die twee derde lager ligt dan de huidige Deense norm, toont Living Places aan hoe de bouwsector een belangrijke rol kan spelen in het aanpakken van de klimaatuitdagingen. Living Places wil  immers meer zijn dan een architecturaal statement – het is een innovatief woonexperiment dat de grenzen van duurzaam en gezond bouwen aftast. Sinds de zomer van 2023 wonen verschillende architecten, influencers en gezinnen in de prototypes van dit baanbrekende project. Het doel van deze 'real-life testing' is om te onderzoeken hoe deze woningen presteren in echte gebruikssituaties, met een sterke focus op het binnenklimaat en de interactie tussen bewoners en hun leefomgeving.

Duurzaamheid als kernwaarde

Wat Living Places Kopenhagen onderscheidt van andere projecten, is de sterke focus op duurzaamheid gedurende de volledige levenscyclus van het gebouw. Dit werd ook onderstreept door jurylid Kai-Uwe Bergmann, partner bij het gerenommeerde architectenbureau BIG, die bij de prijsuitreiking opmerkte: “Het is opmerkelijk dat een fabrikant als VELUX niet alleen producten ontwikkelt, maar ook baanbrekende projecten zoals Living Places initieert. Dit project toont aan dat architecten en ontwerpers met de juiste inzet een significante bijdrage kunnen leveren aan de bouw van een duurzame toekomst.”

De kern van het project is het minimaliseren van de CO₂-uitstoot door gebruik te maken van reeds beschikbare en geteste technologieën en materialen. Dit laat zien dat duurzaamheid niet altijd gepaard hoeft te gaan met innovatieve of complexe technieken, maar juist kan voortvloeien uit het optimaliseren van wat al voorhanden is.

Het belang van een gezond binnenklimaat

Naast de focus op duurzaamheid staat ook het welzijn van de bewoners centraal in Living Places Kopenhagen. Het project richt zich op het creëren van een gezond binnenklimaat, een aspect dat vaak onderbelicht blijft in traditionele bouwprojecten. In Europa woont 25% van de bevolking in gebouwen met een slechte luchtkwaliteit, wat kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals ademhalingsproblemen, allergieën en zelfs mentale gezondheidsklachten.

Living Places wil laten zien dat het mogelijk is om een optimale binnenomgeving te creëren met behulp van bestaande technologieën. De woningen zijn ontworpen om de luchtkwaliteit, temperatuur en vochtigheid te reguleren, waardoor bewoners in een comfortabele en gezonde leefomgeving kunnen wonen. Deze benadering werd tijdens het ontwerpproces gesimuleerd via de Active House Radar, een instrument dat de prestaties van het binnenklimaat voorspelde in vergelijking met een typisch Deens huis.

Van simulatie naar realiteit

Sinds de zomer van 2023 worden de woningen in Living Places Kopenhagen getest door echte bewoners. Gedurende deze 'real-life testing'-fase wonen architecten, influencers en gezinnen in de huizen, waarbij hun ervaringen en interacties met de ruimte en omgevingscontrolesystemen worden gemonitord. Deze data wordt verzameld door sensoren die continu parameters zoals temperatuur, luchtvochtigheid, CO₂-concentraties, geluidsniveaus en vluchtige organische stoffen (VOC’s) meten.

Lone Feifer, Directeur Duurzame Gebouwen bij de VELUX Group, benadrukt het belang van deze fase: “Living Places is een experiment dat aantoont dat we de kloof kunnen dichten tussen gesimuleerde en daadwerkelijke gebouwprestaties. Door het binnenklimaat live te monitoren en te vergelijken met de voorspelde waarden, kunnen we waardevolle inzichten verkrijgen in hoe bewoners omgaan met de technologieën die hun woonomgeving optimaliseren.”

Deze gegevens zijn van cruciaal belang om te begrijpen hoe de woningen presteren onder reële omstandigheden en hoe toekomstige projecten kunnen worden aangepast om nog beter aan de behoeften van bewoners te voldoen.

De vijf pijlers van Living Places

Het Living Places-concept rust op vijf basisprincipes: gezondheid, deelbaarheid, eenvoud, schaalbaarheid en evolutie.

Gezondheid

Het ontwerp van Living Places streeft naar gebouwen die niet alleen goed zijn voor de planeet, maar ook voor de mensen die erin wonen. Dit betekent een focus op het creëren van een gezond binnenklimaat, met veel aandacht voor ventilatie, lichtinval en de regulatie van luchtkwaliteit. Dit zorgt ervoor dat bewoners in een omgeving leven die hun welzijn bevordert.

Eenvoud

Een van de kernprincipes is eenvoud, wat zich vertaalt in toegankelijke ontwerpen en bouwmethodes die eenvoudig te onderhouden zijn. De gebouwen zijn ontworpen met het oog op aanpassingsvermogen en een lange levensduur, waardoor ze gemakkelijk kunnen worden aangepast en verbeterd zonder ingrijpende renovaties. Het idee is dat eenvoud leidt tot een efficiëntere bouw en minder afval.

Deelbaarheid

Living Places richt zich op het versterken van gemeenschapsgevoel door de manier waarop woningen worden ontworpen en gebruikt te herzien. Dit betekent dat de woningen zijn afgestemd op de behoeften van gemeenschappen en ruimte bieden voor gedeelde functies, zoals gemeenschappelijke ruimtes, die het contact tussen bewoners bevorderen

Schaalbaarheid

Het doel is om duurzame woningen te creëren die op grote schaal kunnen worden gebouwd zonder dat de kosten of de kwaliteit worden aangetast. Dit principe maakt Living Places niet alleen toepasbaar voor individuele projecten, maar ook voor grootschalige woningbouw en stedelijke ontwikkelingen

Evolutie

Flexibiliteit is een belangrijk kenmerk van Living Places. De woningen zijn ontworpen om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden, zowel op korte als lange termijn. Dit betekent dat ze geschikt zijn voor verschillende levensfasen van bewoners, maar ook voor veranderingen in gebruik en technologische vooruitgang

Deze pijlers zijn niet alleen toepasbaar op nieuwbouw, maar bieden ook oplossingen voor renovatieprojecten en bestaande woongemeenschappen. Door de modulaire opzet zijn de woningen flexibel en eenvoudig aan te passen aan toekomstige behoeften, terwijl de schaalbaarheid ervoor zorgt dat het concept op grote schaal kan worden toegepast. Dit maakt Living Places niet alleen relevant voor de huidige bouwsector, maar ook voor toekomstige ontwikkelingen. Het project toont aan dat duurzame en gezonde woningen niet alleen wenselijk, maar ook haalbaar zijn zonder concessies te doen aan esthetiek of functionaliteit.

Een inspirerend voorbeeld voor architecten

De prestaties van Living Places Kopenhagen werden al eerder erkend met verschillende onderscheidingen, zoals de EY Sustainability Award en de Innovative Design Award van Bo Bedre Magazine. Deze internationale erkenningen bevestigen de invloed van het project binnen de architectuur- en bouwsector. Voor architecten biedt Living Places een inspirerend model dat laat zien hoe je met een doordachte, holistische benadering een aanzienlijke bijdrage kunt leveren aan het verminderen van de ecologische voetafdruk van woningen. Bovendien onderstreept het project het belang van het binnenklimaat en het welzijn van de bewoners als integraal onderdeel van het ontwerpproces.

Een nieuw tijdperk voor woningbouw

Living Places Kopenhagen biedt architecten een duidelijk voorbeeld van hoe toekomstbestendige woningen ontworpen kunnen worden met oog voor zowel het milieu als de mensen die er wonen. De data die uit de testfase worden verzameld, zullen in het najaar van 2024 worden gedeeld en vormen een belangrijke bron van kennis voor architecten en ontwerpers die streven naar meer duurzame en gezonde woonomgevingen. Living Places toont aan dat technologie en ontwerp elkaar niet uitsluiten, maar juist kunnen samenwerken om gebouwen te creëren die zowel goed zijn voor het milieu als voor de mensen die erin leven.