Luc Eeckhout (evr-Architecten): de architect als rentmeester

De bedoeling van deze lezing is om op de eerste plaats ontwerpers bewust te maken van een ander niveau van duurzaamheid. Daarvoor dienen we eerst kritisch te kijken naar de huidige situatie. Om dit te illustreren wordt een gebouw ontleed in zijn verschillende tijdslagen waarbij elke onderdeel, zoals bv. de gevels, zijn specifieke kenmerken en levensduur heeft die bepalend (zouden moeten) zijn voor het ontwerp. Het vermengen van lagen kan risico’s inhouden. Door het respecteren van deze lagen kan de levensduur(zaamheid) van een gebouw ingrijpend verlengd worden.

Intelligente ruïnes

We leven in een jachtige tijd waar verandering centraal staat. Maar als ontwerper spelen we daar weinig op in. Tot herhalens toe puzzelen we aan een ontwerp om het gevraagde programma ‘erin te krijgen’. We verliezen daarbij ‘the big picture’ uit het oog: een gebouw zou generaties moeten meegaan. Het determinisme van de huidige ontwerpcultuur kan reeds de duurzaamheid van een gebouw ondergraven. De eisen van een gebruiker nu zijn hoogstwaarschijnlijk niet meer dezelfde als die van een volgende. Een nieuwbouw zou veranderende programma’s en dus gebruikers moeten kunnen toelaten.

Om dit gedachtegoed te staven zullen tijdens de lezing voorbeelden aangehaald worden van gebouwen uit een ander tijdperk, intelligente ruïnes genaamd, die al generaties lang hebben bewezen dat zij dit kunnen waarmaken. Net omdat deze gebouwen al lang meegaan en verandering hebben meegemaakt, kennen zij een enorme appreciatie bij de gebruikers.

Architect als gebouwbeheerder

Met schaarser worden grondstoffen en toenemende grondstofprijzen zou het een plicht van de architect moeten zijn om gebouwen te ontwerpen in functie van demontage en hergebruik van bouwstoffen. Dit gaat verder dan het Cradle to Cradle principe, dit gaat over het veranderen van een denkpatroon. Aan de hand van een nieuwbouwproject in Gent zal uitgelegd worden hoe het ontwerp de toekomst in het achterhoofd houdt.

De architect moet zichzelf zien als een gebouwbeheerder die zijn creaties begeleidt doorheen de tijd. Het omschakelen van de denkwijze en het bouwen vanuit dit duurzame gedachtegoed is ongetwijfeld een hele uitdaging.

Om 12u40 geeft Luc Eeckhout een lezing tijdens Sustainable Building Academy. Het volledige programma kan je hier raadplegen, inschrijven doe je via deze weg.