Tijdens de Architectuur- en Bouwdag op de Antwerpse Boekenbeurs op 4 november wordt ook het Meest Inspirerende Architectuurboek van 2012 bekroond. Architectura.be brengt alvast een overzicht van alle genomineerde boeken, met de commentaar van de juryleden er bij. In deze aflevering bespreekt de jury Belgium's Best Buildings van uitgeverij Luster.
VakjuryChris Meplon - journaliste en recensenteDit is het meest toegankelijke boekje uit de deelnemende publicaties. Het richt zich tot het brede publiek. Het is een handzaam gidsje. Hoewel zoiets altijd nogal subjectief en wat oppervlakkig blijft, is de selectie van gebouwen geslaagd te noemen. Ze zijn allemaal voltooid na 1900, de Koninklijke Serres en het Centraal Station van Antwerpen zitten er ook nog in. De selectie is gebaseerd op top tien lijstjes van architecten en architectuurkenners. Veel ervan zijn in België overbekend, zoals het MAS in Antwerpen of het Concertgebouw in Brugge, maar je herkent ook de persoonlijke dada’s van het Belgische architectuurwereldje, bijvoorbeeld Juliaan Lampens en Dom Hans van der Laan. Een leuke (zij het wat roddelrubriekachtige) extra is dat de voorkeurlijstjes van de kenners zijn afgedrukt. Zo zien we dat architect Eddy François de fabriekstoren van een onbekende architect in Zottegem heeft geselecteerd.
Al bij al blijft 75 gebouwen wel erg weinig voor een representatieve staalkaart. Het beeld zou misschien nog boeiender geweest zijn als in een apart luik een selectie van buitenlandse kenners was gegeven in plaats van alleen Belgische insiders. En het hadden best wel minimum 250 of 500 gebouwen mogen zijn.
Stijn Bollaert - fotograafEen fijn concept: 75 gebouwen die geselecteerd werden aan de hand van top tien lijstjes van 29 Belgische architecten en architectuurkenners. De gebouwen die op meer dan één lijstje voorkwamen werden automatisch geselecteerd.
Daarna wordt het wel een beetje troebel: een aantal gebouwen dat op slechts één lijstje voorkwam werd bijvoorbeeld ook geselecteerd als die gebouwen in steden of gemeenten staan die weinig voorkomen in de gids. Misschien vandaar die enkele vreemde keuzes.
Belgium’s Best Buildings stelt zich voor als gids, en is dan ook compact, toegankelijk en strak vormgegeven: een korte tekst en één foto per gebouw, soms twee. Hoewel op zich geslaagd snijdt die rechtlijnigheid aan twee kanten. Deze opzet stelt hoge eisen aan de fotokeuze en vraagt om een sterk, iconisch beeld. Dat lukt niet altijd: hier en daar vallen foto’s uit de toon, of zijn te weinig representatief. Een beetje spijtig, want een klaar concept als dit werkt verder wel.
Marc Dubois - architectuurcriticus en –docentDe inhoud van deze architectuurgids kwam tot stand na een bevraging bij een aantal architecten, vooral in Vlaanderen. Een selectie van de kust tot in Luik, woningen en publieke gebouwen door elkaar. Brussel is goed vertegenwoordigd. Een verrassende compilatie waarbij steeds met één foto het gebouw wordt gevisualiseerd. Toch ontbreken een aantal sleutelwerken zoals het Raveel Museum van Stéphane Beel of de KatoenNatie van Robbrecht & Daem. Ook het werk van Samyn is afwezig, zijn pompstation in Nijvel had zeker een plaats moeten krijgen in dit overzicht. Ook zijn inbreng bij de verbouwing van het Flagey gebouw wordt niet vermeld. Ten zuiden van Louvain-la-Neuve (Hergé museum) valt er volgens de gids niets te melden. Toch een zwak punt van deze publicatie; het werk van Roger Bastin in en rond Namen zou zeker niet mogen ontbreken.
Stefan Devoldere, architectuurcriticus en adjunct Vlaams BouwmeesterDeze keurig vormgegeven architectuurgids presenteert Belgiums Best Buildings in een strak en zuinig format, zoals dat hoort bij een snel te consulteren referentiewerk. De selectie van de projecten gebeurde op basis van top tien-lijstjes van architecten en architectuurkenners, die achteraan het boek als een extraatje zijn opgenomen. Dat levert een leuke meerwaarde op, maar vergroot ook de kans op lacunes, door de diverse en brede scope van de selectie. Daardoor is het niet echt duidelijk welke criteria aan de basis liggen van deze handige en soms verrassende bloemlezing.
ArchitectenjuryKendy Smits - InterieurontwerpsterBelgium’s Best Buildings is een verzameling van (over)bekende gebouwen en minder voor de hand liggende projecten samengesteld op basis van top-tienlijstjes van architecten en architectuurkenners. Het zijn net die onbekende en vaak onbeminde projecten die het boek ook de moeite waard maken. Door het opnemen van de top tien lijstjes van de architecten en kenners, krijg je een inkijk in hun inspiratiebronnen en voorbeelden. Daarin zit dan ook de meerwaarde van het weergeven van de zeer bekende gebouwen die ook door de beknopte beschrijving verder weinig bijbrengen. De eenvoudige doch interessante opzet van Belgium’s Best Buildings wordt weerspiegeld in zijn vormgeving. Door het consequente gebruik van slechts 3 kleuren en het links plaatsen van de tekst, in blauw en rood, en rechts van de begeleidende afbeeldingen is het zeer leesbaar en eenduidig wat het boek ten goede komt. Enkel de begeleidende afbeelding mocht soms zorgvuldiger gekozen zijn omdat ze niet altijd de kracht en het interessante van het desbetreffende gebouw weergeeft.
Caroline Van Doren - stagiaire ingenieur-architect bij Verstraete & Vanhecke en freelance journalist bij A+Belgium’s Best Buildings is een handig architectuurboekje in zakformaat. Zeer praktisch om mee te nemen tijdens een tripje door België. De teksten bevatten de noodzakelijke informatie en geven een goede eerste indruk van een gebouw. Er is zowel oog voor bekende trekpleisters als het Museum aan de Stroom van Neutelings – Riedijk als voor goed verborgen parels zoals de Woning Haegens door Huib Hoste. Doordat het boekje geen overdaad aan onnodige informatie bevat nodigt het uit om erin te beginnen lezen. Het is eenvoudig van opzet en ook zeer overzichtelijk, maar daar blijft het voor mij dan ook bij. Daarom denk ik dat dit boek eerder bedoeld is voor de gewone architectuurliefhebber en niet echt voor de architect die op zoek is naar inspiratie. Daarvoor is de informatie te beperkt en ontbreken er ook plannetjes.
Wat me ook opvalt bij dit boek is de sterke nadruk op gebouwen in Vlaanderen. Dat hangt hoogstwaarschijnlijk ook samen met de – vooral Vlaamse – architecten die uitgekozen zijn om de beste projecten te selecteren. Op zich is dat uiteraard wel een interessante manier om de beste gebouwen van België uit te kiezen, maar het helt te veel over naar Vlaamse zijde. Bij elk project is er steeds een korte tekst in het Nederlands en in het Engels. Mocht deze laatste echter in het Frans zijn geschreven, dan zou het voor mij pas écht Belgisch zijn.
Karen Geudens - architectHet boek is een korte samenvatting van 75 interessante Belgische gebouwen. De 75 gebouwen zijn samengesteld door een top 10 lijst van 29 Belgische architecten of architectuurkenners.
Elk project wordt kort en bondig voorgesteld. Misschien zelfs iets te kort. De teksten doen je interesse krijgen om het project eens wat beter te leren kennen, maar vaak zijn de foto’s enkel een detail van het project waardoor je nog steeds niet goed weet waarover het gaat. Misschien is dit net de bedoeling om de lezer zijn nieuwsgierigheid op te wekken en zo het project zelf te gaan bekijken of informatie hierover te op te zoeken.
De teksten zijn bondig geschreven, maar je krijgt voldoende informatie waarover het gaat en zelfs wat het concept achter het gebouw is.
Voor mij is dit een klein leuk boekje dat een ‘teaser’ is voor het echte architectuurboek.
Sofie Van Goethem - ingenieur-architect/fotografeOp het eerste zicht ziet het boek eruit als een reisgids: fris en modern ogend en een oplijsting (korte tekst, duidelijke foto) van het gebouw. Het kleine formaat van het boek draagt hiertoe bij. Naar mijn gevoel is dit een boek om te doorbladeren. In nog geen minuut blader je door een aantal representatieve projecten van de Belgische architectuur.
Uit de inleiding blijkt dat het boek zich ook zo wil profileren. Daarin zijn ze voor mij alvast geslaagd.
De lay-out past zeer goed binnen dit originele concept. Op de linkerpagina vind je telkens de uitleg en op de rechterpagina vind je een overzichtsfoto. Soms wordt de rechtstaande foto vervangen door twee liggende foto’s en dat verzwakt de strikte vormgeving.
De tekst is beknopt, maar dit vormt geen beperking. Per project wordt er zowel een algemene (geschiedkundige) uitleg gegeven, wordt er dieper ingegaan op de architect zelf en worden de belangrijkste architecturale kenmerken van het gebouw aangehaald. Zo krijg je als lezer een goede voorstelling van het bouwwerk, en tegelijk kriebelt het om erop uit te trekken en het gebouw te gaan bekijken.
Het doelpubliek lijkt mij eerder de architectuurliefhebber dan de architect. Volgens mij zie je als architect dit boek eerder als staalkaart van de Belgische architectuur en minder als inspiratiebron. Toch vind ik dit boek zeer origineel en absoluut geslaagd in zijn opzet.
Philippe Vandermeulen - Anphi interieurburo Gerenommeerde jonge en oudere, Vlaamse, Brusselse en Waalse architecten en architectuurkenners werd gevraagd een lijst met hun 10 favoriete gebouwen samen te stellen. Het resultaat is een selectie van 75 inspirerende gebouwen uit de vorige en huidige eeuw. Het is een keuze geworden van gebouwen die zeker eens moeten bezocht worden.
De geselecteerde gebouwen zijn niet te technisch beschreven en aangevuld met 1 of 2 foto’s, waardoor het boek bijzonder compact is gehouden.
Een leuke extra is dat op het einde van het boekje de selectie per architect is opgenomen.
Het boek is een leuke gids in pocketformaat geworden. Het past zo in jouw jaszak en is eigenlijk een verplicht boekje voor elke architectuurkenner.
Voor dit boek werd duidelijk geopteerd om elk project voor te stellen a.d.h.v. slechts 1 foto. Het beeld moet daarom bijzonder sterk zijn. In dit boekje is de fotografie helaas van wisselende kwaliteit, waardoor niet elk gebouw op een mooie en aantrekkelijke manier wordt voorgesteld.