Mei architects and planners (NL) herbestemt iconische Gasometer Münster tot natuurinclusieve woontoren

De Gasometer in Münster is een gashouder, daterend uit de jaren 50. Decennia lang leverde de Gasometer fossiele aardgas aan de stad Münster en directe omgeving. In 2005 is het gebouw in zijn originele functie in onbruik geraakt. Het behoud van het iconische karakter en identiteit, het inspireren tot gezond leven en teruggeven van energie en groen aan de stad, en het stimuleren van de betrokkenheid van de lokale gemeenschap vormen de belangrijkste pijlers van dit ambitieuze project.

Iconisch beeld

De Gasometer is vanuit zijn originele functie opgebouwd uit een gesloten stalen sokkel van ca. 12 meter hoog, met daarbovenop een stalen open constructie waarbinnen een telescopische cilinder werd geleid, waarin het aardgas werd opgeslagen. Het stalen frame en de sokkel worden in deze herontwikkeling behouden en vormen een iconisch beeld waaraan het nieuwe programma zijn identiteit ontleent.

Het overgrote deel van het programma wordt gerealiseerd in een nieuw houten gebouw dat binnen het originele stalen frame wordt opgetrokken. Toekomstige bewoners wonen straks in een groene en ultra duurzaam nieuwbouwcomplex, waar de rijke historie dagelijks tot leven komt en waar innovatie en erfgoed harmonieus samenkomen. De nieuwe gevel verwijst naar de historische gevel van de gashouder en wekt tegelijkertijd energie op. Zo voorziet de Gasometer de stad opnieuw van energie, maar nu op een duurzame manier.

Gezond gebruiksconcept

Het thema van het gebruiksconcept is gericht op gezond eten en leven, en is ontworpen voor alle inwoners van Münster. Van beneden naar boven bevat de Gasometer straks verschillende ringen met elk een specifieke functie, waardoor het gebouw als geheel een divers en rijk programma bevat.

In de sokkel, het van origine relatief gesloten deel van het gebouw, wordt een mobiliteitshub gerealiseerd met parkeergarage, fietsenstalling, fietscafé, in combinatie met een publiek zwembad. In het gedeelte erboven worden in meerdere lagen diverse publieke voorzieningen geprogrammeerd, zoals een theater, co-working ruimten, commerciële ruimtes een gezondheidscentrum. Vanaf het maaiveld wordt middels een luchtbrug een uitnodigende voetgangersroute toegevoegd, die de bezoekers door de kruinen van de bomen in het omliggende park naar de publieke functies leidt en waardoor een verhoogde, levendige plint ontstaat.

Eerlijke diversiteit

In de bovenste helft van de Gasometer worden woningen gerealiseerd met een uitgebreide mix aan doelgroepen en inkomensklassen – waaronder een groot deel in de sociale sector – dat bijdraagt aan een eerlijke diversiteit. Om deze woningen van voldoende daglicht en buitenruimte te voorzien, zonder dat ze hinder ondervinden van het geluid van de naastgelegen snelweg, is het bovenste volume aan de binnenzijde trapsgewijs uitgehold en voorzien van riante galerijen en terrassen met uitbundig groen. De galerij typologie rond het groene en rustige atrium brengt mensen als vanzelf met elkaar in contact. De ronde vorm versterkt dit. Nissen in de galerij maken het mogelijk om de galerij ook als buitenruimte te gebruiken.

Een slim licht-, lucht- en irrigatiesysteem en een regenwater bassin onder in de Gasometer zorgen voor een uitbundige groene oase, die de biodiversiteit bevordert. Op het dak van de topwoningen wordt een publieke daktuin en gemeenschappelijke moestuin gerealiseerd. Het ontwerp van het gebouw met een geluidsgevoelige buitenkant en een sterk contrasterende rustige binnenkant zorgt ervoor dat je comfortabel kunt leven aan beide kanten, afhankelijk van waar de gebruiker op dat moment behoefte aan heeft.

Duurzaam communitygebouw

De Gasometer is een belangrijk monument, een landmark voor Münster en toonbeeld voor ingenieurskunst en innovatie. Bij de transformatie van de Gasometer wordt dit versterkt en staan duurzaamheid, klimaatvriendelijkheid en gezondheid centraal. De hoofddraagconstructie is van hout en gerecycled materiaal, waardoor de CO2 uitstoot van het gebouw minimaal en het gebouw Paris Proof is.

De buitenkant van de Gasometer wordt bekleed met PV panelen, waardoor het gebouw niet alleen zelfvoorzienend wordt, maar ook duurzame energie teruggeeft aan de stad. Middels de geïntegreerde lichtkrant communiceert de Gasometer met de stad, en kan informatie worden gedeeld over bijvoorbeeld de hoeveelheid opgewekte energie of het cultuurprogramma van de komende week.

Multidisciplinair Gaso Team

Het projectteam bestaat uit de Gemeente Münster, ontwikkelaar UTB Berlin, hoofdarchitect Mei architects and planners, medewerkend en lokale architect Peter Bastian Architekten BDA, Engie Deutschland en de landschapsarchitecten Inside Outside. Samen werken zij aan een integraal plan voor een duurzame, inclusieve en levendige herbestemming van de Gasometer, waarin gemeenschap, groen en grootse architectuur samenkomen en waarmee het gebouw als katalysator dient voor de herontwikkeling van een compleet nieuwe duurzame verticale stadswijk.