Met Turnova trekt Turnhout de kaart van stadskernbeleving

De geschiedenis van de Brepols drukkerij in hartje Turnhout begon in 1797. Er werd voortdurend bijgebouwd en in de jaren ’30 van vorige eeuw had Brepols internationale faam verworven als één van de grootste drukkerijen van Europa. In 1974 kwam er een einde aan de activiteiten van Brepols in het stadscentrum. Omdat verdere expansie en exploitatie daar te moeilijk werden, verhuisde het bedrijf naar het industrieterrein nabij de snelweg. Zoals steeds was ook hier leegstand geen goede zaak voor de ex-Brepols-site, een leegstand die precies 30 jaar duurde en de vroegere trots liet wegkwijnen tot een troosteloze stadskanker.

Uiteindelijk greep de Stad Turnhout in 2004 in en ontwikkelde een visie op een nieuwe toekomst voor de 3 hectaren tellende Brepols-site, die grenst aan de Grote Markt. De Turnhoutse projectontwikkelaar Heeren Group kocht de voormalige drukkerij aan en liet samen met de stad een masterplan opmaken met doopnaam ‘Turnova’. Ondertussen werden de bouwvergunningen voor de verschillende delen van het project afgerond en sedert  april 2015 zijn de bouwwerken van start gegaan. De realisatie van Turnova komt tot stand via een PPS (Publiek Private Samenwerking) tussen de Stad Turnhout en de Heeren Group.

Meerfasig project

Turnova is een gemengd project dat wonen, winkelen en beleving bundelt. Op de site zullen in totaal 250 woongelegenheden worden gerealiseerd en verrijzen een 40-tal winkels. Daarnaast is de nieuwe stedelijke academie het eerst aangevatte bouwwerk en staan een viersterrenhotel, waarvan Corsendonck Hotels de exploitatie opneemt, en ondergrondse parkeerfaciliteiten voor 400 auto’s en 300 fietsen ingetekend op het masterplan. Tussen de bouwclusters zorgen drie pleinen met een eigen sfeer voor een uitnodigende en autovrije circulatie op de site. Tenslotte moeten de nodige horecazaken het sluitstuk vormen voor een nieuw bruisend Turnhouts stadshart. 

Turnova zal na voltooiing bestaan uit vijf 5 verschillende kwartieren met elk hun eigenheid. Het ‘Academie Kwartier’ zal nog dit jaar als eerste afgewerkt zijn en omvat naast twee gebouwen voor de nieuwe Stedelijke Academie (3000 studenten) ook drie residentiële panden met appartementen. Ze dragen de doopnaam Residentie Dans, Woord en Muziek. 

Residenties Muziek, Dans en Woord liggen aan de Baron Frans du Fourstraat en combineren hedendaagse architectuur met het historisch erfgoed van de vroegere Brepols-drukkerij. Het gebouw met industriële uitstraling en gevels in rode baksteen telt 5 bouwlagen. In totaal worden er 72 appartementen gerealiseerd met 1 tot 3 slaapkamers en een oppervlakte variërend tussen 53m² en 133m², telkens voorzien van een ruim terras.

Het vroegere Brepols-kantoorgebouw dat dateert uit 1937 en als beschermd monument is geklasseerd, wordt herbestemd tot kunstenhal.

Het ‘Toren Kwartier’ is de centrale ontmoetingsplek van Turnova met winkels rond het P.J. Brepolsplein, aansluiting op alle voetgangersroutes, een overdekt atrium en toegang tot de ondergrondse parking met ‘kiss & ride’ zone. De Turnova toren - 72 m hoog - combineert wonen, werken en ontspanning met op het dakterras een restaurant. Dit kwartier biedt een geheel exclusieve woonervaring met 48 hoogwaardige appartementen verdeeld over 12 verdiepingen.

Het ‘Kursaal Kwartier’ met winkels en het hotel loopt naast het oude postgebouw en zorgt voor de verbinding met de Grote Markt. Op de verdiepingen van twee kleinere gebouwen ontstaan een 10-tal heel exclusieve woningen.

Het ‘Dessauer Kwartier’ zal als laatste opgeleverd worden (start werken in 2017) en wordt het rustigste kwartier van Turnova. Hier zijn geen winkels voorzien, maar een groen speelplein voor de hele buurt. 

Tenslotte zal ook de historische ‘Bloemekensgang’ herleven als het ‘Bloemen Kwartier’. Deze zeer geliefde as loopt door tot in het hart van Turnova en wordt ingekleurd met horecazaken, winkels en bovenliggende appartementen.

Partner in bouwteamverband

Pluym - Van Loon is een algemeen bouwbedrijf gevestigd in Ravels en voornamelijk actief in de provincie Antwerpen. Het is een familiebedrijf en al meer dan 30 jaar actief in de bouwwereld. Vandaag telt het een 50-tal medewerkers voor de ruwbouw, beton- en metselwerken. Eigen ontwikkelingen zijn regelmatig aan de orde. Brett Pluym: “Het familiebedrijf bestaat uit twee familietakken, met gelijke verdeling. Wat onze familie betreft, is het de derde generatie die zich engageert in het bouwbedrijf en tekent voor de metsel- en betonwerken. We werken altijd op maat van de opdrachtgever, met minimaal de realisatie van de ruwbouw, maar met mogelijkheden variërend van water- en winddicht tot en met sleutel-op-de-deur”.

Kenmerkend voor Pluym - Van Loon is de hechte en jarenlange samenwerking met een brede waaier gespecialiseerde onderaannemers. De realisatie van Turnova is het resultaat van een partnership met de Heeren Group. Brett Pluym: “We hebben een lange termijn relatie met projectontwikkelaar  Heeren Group en werkten al voor heel wat werven samen. Toen Turnova eindelijk groen licht kreeg werden we gevraagd of we interesse hadden om mee te bouwen aan dit project, wat leidde tot een samenwerkingsakkoord als partners binnen bouwteamverband”.

De bouwopdracht viel zeer gevarieerd uit met appartementen, winkels, het hotel en een mix van nieuwbouw en renovatie. “Met uitzondering van het ‘Toren Kwartier’ en de grote ondergrondse parkeergarage zijn we op de ganse site aan de slag” commentarieert Brett Pluym. “De appartementen worden sleutel-op-de-deur opgeleverd, de winkelruimten en het hotel zijn casco aanbesteed. In het ‘Academie Kwartier’ bouwen we 72 appartementen verdeeld over drie gebouwen met een gezamenlijke privatieve ondergrondse parking”. 

De samenwerking in bouwteamverband met opdrachtgever Heeren Group en  Osar architects nv lag aan de basis voor het gezamenlijk beslissen rond heel wat keuzeopties voor het materiaalgebruik. Zo ook voor de isolatie. Brett Pluym. “Wij adviseerden Recticel omwille van de interessante kwaliteit/prijsverhouding en de goede ervaringen die we in het verleden opdeden. De spouwisolatie - Recticel Eurowall^®, die we hier ver boven de vereisten met 14 cm dikte aanbrachten – behoort tot het beste wat er op de markt te vinden is. Gezien de bouwkost per woning vooraf is vastgelegd, is het vinden van een verantwoord evenwicht tussen prestaties en kostprijs van een materiaal altijd cruciaal”.

Gevarieerde werfevolutie

Het aandeel van bouwbedrijf Pluym – Van Loon in de realisatie van het ‘Turnova’-project is zeer gevarieerd voor wat de uit te voeren werken betreft. Zo moesten bepaalde bestaande delen worden gesloopt, andere delen gerenoveerd tot zelfs gerestaureerd voor wat de gevel van het postgebouw aan de Grote Markt, gelegen naast de ‘Kursaalpoort’, betreft. “Achter de gevel komt een nieuwe constructie” licht Seppe Tuytelaers, projectleider bij Pluym - Van Loon, toe. “Op het gelijkvloers komen er winkelruimtes; de verdiepingen zijn voorbehouden voor het hotel”. 

Het bouwteam besliste om de woningen beter te isoleren dan wettelijk opgelegd. De keuze viel op Recticel Eurowall^®, 14 cm dik, voor de spouwisolatie. Ook voor de thermische isolatie van de platte daken koos het team voor Recticel Insulation. De dakwerken werden door bouwbedrijf Pluym-Van Loon toevertrouwd aan dakwerker Dakfolietools nv uit Lille. Zaakvoerder Steve Smits paste op de residentiële hoofddaken een gelijmd dakpakket toe met Eurothane^® Silver en een EPDM-membraan. “De dakisolatie is 20 cm dik, opgebouwd uit 2 x 10 cm dikke isolatieplaten die geschrankt liggen, wat resulteert in een betere dichting en het optimaliseren van de isolerende werking” licht Seppe Tuytelaers toe. “Boven de EPDM dakafdichting wordt een groendak aangelegd”.  Lennart Van Beeck, adviseur bij Recticel Insulation: “We halen hiermee een U-waarde 0,11 W/m²K en een R-waarde van maar liefst 9,00 m².K/W, terwijl een R-waarde van minimum 4,17 m².K/W is opgelegd in de EPB-regelgeving. Op de terrassen werd gewerkt met afschotisolatie type Powerdeck^® F A. Hiervoor werkte Recticel het legplan uit en voorzag in de bijhorende meetstaat”.

Een bijzonderheid is de verwerking van afschotisolatie bij een specifieke vloerconstructie (Academie Kwartier op de site). Seppe Tuytelaers verduidelijkt: “De vloerplaat is 28 cm dik en het totale vloerpakket meet binnen 48 cm dik en buiten op het terras 35 cm. Door het gebruik van de speciale isolatie uit het Recticel-gamma wordt het aanbrengen van een uitvloeiende dekvloer vermeden. Dat werkt kostenbesparend en sneller, zonder toevoeging van extra gewicht van een hellingsbeton. Het is wel belangrijk om tijdig afspraken te maken met collega-aannemers om bv. op het juiste moment spots in te werken in de terrassen”. 

Turnova wordt gerealiseerd door drie aannemers. Naast Pluym – Van Loon bouwt Interbuild het ‘Toren Kwartier’ en de publieke ondergrondse parking. Buiten de private ontwikkeling om bouwde aannemer Van Roey de Stedelijke Academie in opdracht van Stad Turnhout. De werfevolutie is zo gecoördineerd dat de aannemers elkaar niet hinderen en veelvuldig overleg hebben om de oplevertermijnen zo kort mogelijk te houden.  In samenspraak is er een ‘Minder Hinder plan’ voor de buurt uitgewerkt om verkeersstromen zo veilig mogelijk te laten verlopen. Alle werfverkeer wordt onderbroken voor het schoolbegin en bij het schooleinde, om het risico op ongevallen uit te sluiten. Er is ruim 110.000m³ puin afgevoerd!  Gedurende de ganse looptijd van de werf wordt veel aandacht geschonken aan communicatie met de omwonenden, een gezamenlijk initiatief van de Stad Turnhout, aannemers en Heeren Group. De projectleiders van de diverse aannemers zijn bekend gemaakt en bereikbaar in geval van vragen of opmerkingen. 

Het najaar van 2018 is de vooropgestelde einddatum voor de volledig voltooiing van het ‘Turnova’-project, maar de eerste bewoners namen al in de zomer van 2017 hun intrek.