Bouwmaterialen kunnen een enorme impact hebben op het milieu, zowel gedurende het productieproces en het transport naar de werf als bij de bouw, gebruik en afbraak van een gebouw. Bouwmateriaalproducenten die hun materialen duurzamer willen maken, kunnen een beroep doen op een milieuproductverklaring of EPD. Dit document geeft hen inzichten in de milieuperformantie van hun bouwmateriaal en opportuniteiten voor verbetering. Tijdens een digitale infosessie op 27 maart behandelde Lisa Damen van VITO/EnergyVille de voordelen van een integratie van zo’n milieuproductverklaring in de nieuwe webtool TOTEM.
Bouwmateriaalproducenten die hun product op vlak van milieuperformantie willen vergelijken met generieke data of met data van concurrerende fabrikanten, kunnen dus gebruikmaken van TOTEM (Tool to Optimise the Total Environmental impact of Materials). TOTEM is een transparante en objectieve webtool die ontwikkeld werd door de drie Belgische gewesten en zich richt op architecten en andere bouwprofessionals. De tool kent een monetaire weging toe aan de verschillende milieu-indicatoren zodanig dat de milieuscore op gebouwelement of gebouwniveau uitgedrukt kan worden in euro’s. De verschillende indicatoren kunnen op deze manier worden opgeteld zodat één waarde, de zogenaamde single score, wordt bekomen die de globale milieu-impact van een bepaald gebouwelement of gebouw weergeeft. Het vergelijkingsproces tussen indicatoren onderling en tussen verschillende gebouwelementen of gebouwen wordt op die manier vergemakkelijkt.
Momenteel werkt TOTEM enkel met generieke data. Dat wil zeggen dat de tool haar gegevens haalt uit publieke bronnen – dit wil zeggen literatuurstudies en generieke LCA-databanken zoals Ecoinvent - standaardscenario’s zoals die beschreven zijn in de horizontale Belgische PCR (Product Category Rules) en technische productfiches. Hoewel die data meteen toegankelijk zijn, gaat het vaak over gedateerde informatie die daarenboven niet altijd even accuraat is voor de Belgische bouwpraktijk. Daarom werd er dit jaar hard gewerkt om ook specifieke data via B-EPD’s in TOTEM te integreren. De gegevens van een milieuproductverklaring zijn immers correcter, representatiever en recenter in vergelijking met generieke data, en vormen bijgevolg een betere vergelijkingsbasis voor gebouwelementen en gebouwen. De betrokken B-EPD’s zullen hiervoor wel eerst geregistreerd moeten worden in de nationale B-EPD databank. Tegen 2021 willen de drie Belgische gewesten in samenwerking met onder andere VITO/EnergyVille het gebruik van B-EPD’s in TOTEM mogelijk maken voor het grote publiek.