NAV ijvert voor uitgebreide verzekeringsplicht voor aannemers

In 2022 ontving de Vlaamse Consumentenombudsdienst ruim 900 klachten over aannemers. De verhalen over wantoestanden in de bouwsector zijn niet nieuw. Wat een droomhuis moest worden, strandt als een nachtmerrie: een ruwbouw, een financiële put, een huis vol mankementen… Tijdens een bouwproces kan er veel mislopen. En hoewel de wet Breyne kandidaat-bouwers of kopers beschermt, vastlegt wie verantwoordelijk is en financiële garanties voorziet, worden consumenten toch nog te vaak de dupe van malafide bouwpromotoren en aannemers. 

Architect als raadgever

Als grootste community van architecten in Vlaanderen en Brussel benadrukt NAV al lang dat architecten een belangrijke adviserende rol hebben bij élk (ver)bouwproject – hoe klein of groot het ook is. Ook als een architect niet wettelijk verplicht is, is het zinvol om een beroep te doen op een architect.  

Architecten hebben een betrouwbaar netwerk van bouwpartners en kunnen consumenten op weg helpen om een betrouwbaar team voor hun (ver)bouwproject aan te stellen. Ze weten welke voorschotten aanvaardbaar zijn, en voeren ook een controle uit op de kwaliteit van de werken. Met een architect aan je zijde sta je als consument sowieso sterker bij discussies over bouwtechnische en financiële zaken.

Verzekeringsplicht uitbreiden 

Netwerk Architecten Vlaanderen pleit daarnaast voor een uitbreiding van de beroepsaansprakelijkheidsverzekering voor aannemers om consumenten een betere bescherming te bieden. Sinds 2018 zijn aannemers verplicht verzekerd. Maar de verzekering is beperkt: enkel voor de tienjarige aansprakelijkheid, enkel voor bepaalde werken en enkel binnen bepaalde woningbouwprojecten.  

Pijnlijk gevolg van die beperking is dat maar een minderheid van de schadegevallen gedekt is. Bij pakweg verkeerd geplaatste isolatie of een slechte dakdichting is er geen dekking. Terwijl die ‘kleine’ fouten wel grote financiële consequenties kunnen hebben, die aannemers niet zelf kunnen dragen wanneer ze aansprakelijk gesteld worden.  

Architecten zijn wél verplicht verzekerd voor de beroepsaansprakelijkheid in zijn geheel. Door de lat van de verzekeringsplicht voor aannemers even hoog te leggen als voor architecten, zorgen we ervoor dat consumenten (en architecten bij een ‘in solidum’ veroordeling) niet moeten opdraaien voor de schade door uitvoeringsfouten of aannemingswerken van slechte kwaliteit. Extra voordeel bij zo’n verplichte verzekering is dat malafide aannemers automatisch geweerd worden, omdat verzekeringsmaatschappijen geen verzekering zullen geven aan onbetrouwbare of ongezonde ondernemingen.

Hervorming registratiesysteem 

Naast de uitbreiding van de verzekeringsplicht is ook een hervorming van het registratiesysteem voor aannemers noodzakelijk volgens NAV. De registratie zou verplicht moeten zijn voor alle bedrijven die als aannemer actief willen zijn, maar de voorwaarden voor een basisregistratie moeten dan niet zo strikt zijn als bij de huidige erkende aannemers. Wat zeker wél een voorwaarde zou moeten zijn? Dat de aannemer een verzekering beroepsaansprakelijkheid heeft. 

De registratieautoriteit zou dan een controle kunnen doen en vervolgens op haar website een tool kunnen publiceren waarmee (ver)bouwers kunnen checken of een bepaald ondernemingsnummer wel degelijk geregistreerd is als aannemer en het beroep mag uitoefenen.  Zo kunnen (ver)bouwers een beroep doen op een toegankelijke, gebruiksvriendelijke tool om na te gaan of een aannemer erkend én verzekerd is.