Nemho: Next Material House

Pieter Peters, leider van het expertisecentrum, voegt toe: “Het was ook ons doel om een omgeving te creëren die aantrekkelijk is voor topingenieurs en wetenschappelijk talent. Op het gebied van high tech zijn er nogal wat gerenommeerde bedrijven in onze regio gevestigd. Daarom was het juist zo belangrijk om een aansprekende en aangename werkomgeving te bieden – een plek die een gevoel van trots opwekt.”

Architectuur met een boodschap

Het is duidelijk dat Nehmo (Next material house) het resultaat is van hoge ambities: het multidisciplinaire en multinationale team geeft binnen de Broadview Holding leiding aan de ontwikkeling van geavanceerde, duurzame nieuwe producten. De groep bestaat uit vijf ondernemingen – Arpa, Westag-Getalit, Formica, Homapal en Trespa – en heeft een wereldwijd netwerk van dochtermaatschappijen en is een mondiale speler op haar kernactiviteit: laminaten en afgeleide producten.

Conform de strategie van de groep heeft het in Limburg gevestigde Trespa zich gespecialiseerd in toepassingen die gebaseerd zijn op HPL (High Pressure Laminate). Dat omvat zowel gevelbekledingsproducten voor geventileerde gevels – in het bijzonder de Trespa® Meteon®- en Pura® NFC by Trespa-gevelpanelen – als oppervlakteoplossingen die toegepast worden in wetenschappelijke omgevingen, het Trespa® Toplab®-assortiment. Dit assortiment van werkbladen en wandbekledingen voor laboratoria is wereldwijd bijzonder populair bij universiteiten, medische instellingen en R&D-centra.

Pieter Peters: “Oorspronkelijk hadden we een soort campus-idee voor ogen. Uit praktische overwegingen hebben we later gekozen voor één gebouw. We wilden echter graag de sfeer van een campus behouden – met maximale transparantie en een ruimtelijke, open uitstraling. Het uitbundig gebruik van natuurlijk licht en het overzichtelijke interieurontwerp zijn bedoeld om interactie en uitwisseling te bevorderen. Daarnaast voorzien we het R&D-team van nieuwe, moderne apparatuur en gereedschappen.”

Innovatie

André Horbach licht verder toe: “Het architectonische concept moest onze focus op innovatie in één oogopslag duidelijk maken. Om een innovatief statement te maken wilden we uiteraard samenwerken met een Nederlands toparchitectenbureau. Er stonden drie bureaus op onze shortlist, maar Broekbakema uit Rotterdam verraste ons met een concept dat werkelijk uniek was. Er groeide een uitstekende werkrelatie met directeur Erik van Eck en we zijn meer dan tevreden met het resultaat. Toen ik onlangs met mijn collega-directeuren van de andere groepsbedrijven het nieuwe R&D-centrum bezocht, waren we het er unaniem over eens: het gebouw is gewoon een indrukwekkend succes.”

Een compleet nieuwe kijk op geventileerde gevels

Ontregelende ideeën zijn echter zelden een garantie voor gelijkgestemdheid. Pieter Peters verklaart: “Toen Erik van Eck ons de eerste tekeningen liet zien was het feitelijk zo dat de meesten er niets in zagen; sommigen vonden zijn ideeën zelfs tamelijk bizar. Traditioneel zijn de gevelpanelen vrij groot en is de bekleding vlak. Hier was het idee om kleine panelen te gebruiken en die te installeren als elkaar overlappende tegels. Daarnaast stelden de architecten een geraffineerde, ingewikkelde combinatie van afwerkingen en glansniveaus voor. Omdat ik betrekkelijk nieuw ben bij het bedrijf, voelde ik me waarschijnlijk minder geremd. Ik was in ieder geval een van de early adopters van het concept van Broekbakema. Uiteindelijk deelden vele collega’s mijn standpunt: toen de gevels klaar waren, zagen ze er prachtig uit. Nu is iedereen enthousiast.”

Erik van Eck benadrukt: “Ik had nog nooit eerder met Trespa®-producten gewerkt, maar ik was er vanaf het begin van overtuigd dat we iets heel bijzonders moesten bedenken – een spectaculair idee dat het onaangeroerde esthetisch potentieel van Trespa® Meteon®-gevelpanelen tot uitdrukking zou brengen.” Hij vervolgt: “We zijn een architectenbureau met een sterke traditie. We zijn al meer dan 100 jaar actief. Ons hoofdkantoor is gevestigd in de Van Nelle Fabriek, en die was in de jaren twintig van de vorige eeuw niet alleen het eerste project van ons kantoor, maar staat tegenwoordig ook op de Unesco Werelderfgoedlijst. Ons motto luidt ‘Powered by nature to empower people’ en dat geldt zeker voor Nehmo.”

natuurlijke oorsprong

“We proberen altijd concepten te ontwikkelen die mensen inspireren en gebouwen te creëren waar mensen blij van worden om in te wonen of werken. Daarom willen we graag goed communiceren met onze klanten. We zijn voorstander van een innige samenwerking waarbij iedereen deel uitmaakt van het ontwerpproces. Tegelijkertijd leende onze ‘natuurlijke’ benadering zich voor het integreren van enkele - weliswaar ongebruikelijke - componenten: een patroon dat overeenkomst vertoont met slangenhuid en een ontwerp dat geïnspireerd is op een bosgezicht. Het is een bewuste verwijzing naar de oorsprong van het materiaal, aangezien Trespa®-platen voor 70% uit natuurlijke vezels bestaan.”

Erik van Eck verduidelijkt: “Voor veel Nederlanders zijn Trespa®-platen een vrij conventionele optie. Het was voor mij dus een uitdaging om ze volkomen te verrassen. Bovendien zou het ontwikkelen van een nieuw, progressief idee naadloos aansluiten bij het R&D-doel van het gebouw. Dat heeft erin geresulteerd dat we gebruik hebben gemaakt van Trespa® Meteon®-panelen die eruit zien als en de werking hebben van reptielschubben….”

Macro-, meso- en micropatronen – een unieke benadering van gevelontwerp

Het idee ging uit van ongewoon kleine, elkaar overlappende panelen waarmee een onderscheidend dakpansgewijs gelegd geschubd patroon gecreëerd wordt. Afhankelijk van de afstand van de kijker tot het gebouw ziet het er steeds opvallend anders uit: van ver af glad, maar van dichtbij onthult het zijn verspringende structuur. Voor de goede orde voegden de architecten er twee extra visuele lagen aan toe - ze combineerden verschillende afwerkingsvarianten en bedachten een ontwerp waarbij iedere Meteon®-schub er ongeveer net zo uitziet als een pixel op een computerscherm.

Erik van Eck merkt op: “We begonnen met het beeld van een bos in Finland en zoomden daarna in om een close-up te creëren – helemaal tot in de moleculaire structuur. Dat resulteerde in de creatie van verschillende leeslagen: het ontwerp gaat met de kijker een wisselwerking aan op macro-, meso- en microniveau. Tegelijkertijd speelden we met zwart. Trespa® Meteon® Lumen-platen zijn verkrijgbaar in een vrij ongewoon scala van tinten en afwerkingen, van glanzend tot satijn en mat. Door drie afwerkingen te combineren - Diffuse, Specular en Oblique – konden we een ontwerp realiseren dat in de zon letterlijk tot leven komt, omdat iedere afwerking het licht op haar eigen, meer of minder gedempte, veranderende manier reflecteert.”

Een technische tour de force

Ook het meest ambitieuze concept staat of valt bij de uitvoering ervan. Daar waren zowel Trespa als Erik van Eck zich terdege van bewust. “Omdat Nehmo het toonbeeld is van de expertise van Trespa en de esthetische mogelijkheden van Meteon®-platen, moesten we er 150% zeker van zijn dat het eindresultaat aan ieders verwachtingen zou voldoen”, licht Erik van Eck toe. “Dat was het moment dat Sven Drooghmans, een Belgische installateur, in beeld kwam. ‘Ik denk dat we het kunnen’ was het eerste wat hij tegen ons zei. Maar ondanks zijn stellige overtuiging, ervaring en uitstekende reputatie was er bij Trespa nog steeds aarzeling. Dus stelde hij voor om een 1 op 1 mock-up te bouwen om de haalbaarheid aan te tonen – en dat bleek inderdaad zeer overtuigend.”

“Ons bedrijf bestaat 50 jaar. Ik kwam er 21 jaar geleden werken en nam het bedrijf in 2006 van mijn vader over”, introduceert Sven Droogmans zich. “Sindsdien ben ik onze kennis en vaardigheden blijven uitbreiden en heb ik onze diensten verder geïntegreerd. We zijn gespecialiseerd in geventileerde gevels en werken al dertig jaar samen met Trespa. In feite waren we een van de eerste Belgische bedrijven die met het scala van Trespa®-gevelbekledingsproducten werkten. Recentelijk hebben we veel in het werk gesteld om one-stop-shop te worden en wilden we als aanvullende activiteit ons productgamma uitbreiden met metalen omkastingen. Dat heeft geleid tot de overname van een leverancier van achterconstructies en een fusie met Limeparts, een producent van projectomkastingen. Momenteel bieden we werkgelegenheid aan 115 mensen en ons werkgebied omvat de gehele Benelux en in iets mindere mate delen van het westen van Duitsland en Noord-Frankrijk.”

Lachend voegt hij toe: “De gevel van Nehmo was inderdaad een grote uitdaging, maar ik ben geneigd te zeggen dat alles mogelijk is. En dat het uiteindelijk nog steeds goedkoper is dan naar de maan vliegen. Zoals Erik van Eck al opmerkte was onze mock-up een keerpunt. Vanaf dat moment begonnen de zaken snel te rollen. Er is nauwelijks een dag waarin ik geen Trespa-project onder handen heb, dus dit werk moest gewoon slagen.”

Limeparts-Drooghmans ontwikkelde een maatoplossing om de kleine Trespa® Meteon®-panelen aan de gevel te bevestigen. De paneeltjes waren namelijk elk apart genummerd om het ontwerp van Broekbakema getrouw te kunnen reproduceren. Sven Drooghmans vervolgt: “Het cruciale onderdeel is een op maat gemaakt bevestigingsframe. Het is gebaseerd op horizontale aluminium profielen met speciale haken en verstelbare schroeven. We moesten ook geperforeerde dilatatieprofielen gebruiken en ervoor zorgen dat de bevestigingssystemen voor de panelen onzichtbaar bleven, conform Eriks wensen. Hoewel zoiets nog nooit eerder is uitgevoerd, heeft het goed uitgepakt. Ik moet er wel aan toevoegen dat ik wat technische inspiratie heb geput uit de bouw van mijn eigen huis. Mijn architect is op zijn beurt dol op oplossingen die afwijken van de standaard en hij had een ontwerp getekend waarbij dak en gevel één gehele gevel vormden. Dat was in zekere zin een opwarmertje, omdat sommige technische oplossingen die ik toen heb bedacht ook op Nehmo van toepassing bleken te zijn.”

Een bouwterrein - bijna – zoals elk ander

Gerard Karelse van Heinen+Partners uit Barendrecht, vlakbij Rotterdam, was de veiligheidsfunctionaris en locatiemanager van het Nehmo-project. Tegelijkertijd was hij verantwoordelijk voor de kwaliteitscontrole. Hij legt uit: “Mijn verantwoordelijkheden als veiligheidsfunctionaris en locatiemanager zijn niet gerelateerd aan het product of concept. Ondanks het ontwerpconcept en gevels die allesbehalve doorsnee waren, was Nehmo een standaard opdracht. Ik moest toezicht houden op de processen en ervoor zorgen dat iedereen zich houdt aan de meest basale veiligheidsvoorschriften en de vereiste persoonlijke beschermingsmiddelen draagt – zeg maar mijn ‘politiewerk’. Daarnaast was het mijn taak om de verschillende teams soepel samen te laten werken. Maar wat betreft de kwaliteitscontrole lagen de zaken toch wel iets anders. Nehmo is gebaseerd op het ontwerpidee van de architect en creatieve architecten denken graag out-of-the-box. Daarom was het concept van de architect voor iedereen inderdaad geheel nieuw. In zo’n situatie dien ik de technische tekeningen tot in het detail te bekijken en het werk van mensen op allerlei niveaus te coördineren – van timmerlieden tot managers.”

Omdat de constructie in wezen experimenteel was, zaten er veel specifieke aspecten aan waar zorgvuldig naar gekeken moest worden. Daardoor was de installatie zeer arbeidsintensief. Gerard Karelse geeft aan: “Trespa®-panelen als dakpannen of leien installeren is zeker heel origineel. Maar je moet er wel zeker van zijn dat de gevelbekleding op zijn plaats blijft zitten. Dat in tegenstelling tot een conventionele, geventileerde gevelbekleding waarbij alles al beproefd en getest is. De dakpansgewijze bevestiging heeft trouwens ook een klein nadeel: als een ‘schub’ aan de onderkant of in het midden beschadigd raakt, moet je de hele kolom boven dat ene plaatje afpellen om het goed te kunnen vervangen. Dit voorkomen maakte deel uit van mijn taken.”

Vele inspanningen, een rijke beloning

“Uiteindelijk was het de inspanningen dubbel en dwars waard”, vult Gerard Karelse aan. “De voltooide gevel is van grote schoonheid. Ik vond het bijzonder gaaf om deel uit te mogen maken van zo’n ambitieus en succesvol project.” Sven Drooghmans licht toe: “Het productassortiment van Trespa® is de laatste tien jaar snel geëvolueerd. Ik kon het goed volgen, omdat we door de jaren heen zo’n 80.000 m² aan Trespa®-platen en gevelplanken hebben geïnstalleerd. Wat kwaliteit betreft, is Trespa een ‘A-leverancier’. Dat is belangrijk, omdat we voornamelijk high-end projecten realiseren voor bijzonder veeleisende klanten, en ik vind het vervelend als ik me daar zorgen over zou moeten maken. De laatste tijd is Trespa zeer innovatief en dat betaalt zich terug: er is een groot aanbod van aantrekkelijke decors, levendige kleuren en verfijnde afwerkingen beschikbaar.”

Samenvattend stelt hij: “Twintig jaar geleden was Trespa in Nederland al heel populair. Maar omdat veel projecten in wezen functionele oplossingen moesten bieden, zag niet ieder gebouw met Trespa®-producten er architectonisch spannend uit. Toentertijd waren de Trespa®-producten meer een no nonsens keuze. Die context is in niets meer te vergelijken met hetgeen we nu met Nehmo tot stand hebben gebracht.”

“Deze gevelbekleding is anders dan alles wat we tot dusverre gezien hebben. De gevels zien er op z’n minst gezegd fascinerend uit, maar tegelijkertijd zijn de effecten zeer subtiel. Afhankelijk van het tijdstip van de dag en of het bewolkt of zonnig is, zorgen de uiteenlopende kleuren zwart van de Meteon®-panelen voor allerlei verschillende tinten en glansniveaus. Dit was een van onze grootste projecten van de laatste tijd en zonder meer het meest uitdagende. En voor alle betrokken partijen is het beslist een mijlpaal.”