Net Niet: Hoge Zeevaartschool Antwerpen (STRAMIEN)

Wat hield de opdracht in?

Ons ontwerp waarvoor we samengewerkt hebben met Eduardo Souto de Moura, moest tegemoet te komen aan de toenmalige en toekomstige noden van de school, die zowel een uitbreiding als een renovatie eiste. Enerzijds hield de wedstrijd een renovatie en restauratie van de geklasseerde gebouwen van de Hogere Zeevaartschool in. Anderzijds moesten we een uitbreiding voor academische functies en een hal voor de scheepswerktuigkunde ontwerpen. De toegankelijkheid was daarbij van tel, specifiek betreffende de integratie van oplossingen in het bestaande gebouw. Tot slot waren ook de omgevingsaanleg en de inrichting van de buitenruimte op de schoolterreinen van tel.

Wat waren volgens u de sterke punten van uw ontwerp?

We vertrokken vanuit het respect en de beeldbepalende waarde van het bestaande schoolgebouw uit 1932. Door de toevoeging van een nieuw L-vormig volume, werd het geheel gesloten en ontstond een binnenplein voor de school. Deze ruimte zorgde voor samenhang, overzicht en intimiteit . Het geheel werd op een doorlopende sokkel geplaatst die oud en nieuw met elkaar verenigde. In deze sokkel werden auditoria en ontmoetingsruimten opgenomen als bindingsfactor voor de school. De uitbreiding stelde zich bewust als volume en typologie bescheiden op tegenover het bestaand gebouw.

Een heldere beeldtaal en uitgesproken gevelontwerp zou het nieuwe deel van het bestaande onderscheiden. Toch waren beide met mekaar verwant. De vooruitstrevende pakketbootarchitectuur uit 1932 zou aansluiten bij de transparantie opvatting van de nieuwe gebouwen. Samen vormden ze een twee-eenheid die beide delen versterkten ten opzichte van mekaar en tegelijk toch één geheel vormden.

Het voorplein zou worden hersteld in zijn oude glorie. We vonden het belangrijk om de auto’s ondergronds te parkeren en zo plaats te maken voor een nieuw voorplein met uitzicht op de stad en de Scheldebocht. De overige delen rond de school zouden een landschappelijk karakter krijgen dat aansluit bij de typische karakter van de rivierbocht.

Welk bureau heeft de wedstrijd uiteindelijk gewonnen?

Atelier Kempe Thill in samenwerking met aNNo architecten.

Wat waren de sterke punten van dat ontwerp?

Het herstellen van de oorspronkelijke situatie van de jaren 30 en de gedurfde sloop van de toevoeging van de vleugel uit de jaren 50. Daar bovenop een kritische analyse van het programma van eisen met een eigentijdse visie op de organisatie van het onderwijs, en daaruit resulterend een sterk gereduceerd bouwprogramma.

Deze twee uitgangspunten resulteren in een compacter gebouw op de bouwzone, die sterk is ingeperkt door de reservatiestrook voor het Oosterweelknooppunt aan het Noorderkasteel. Een bijkomend voordeel is de reductie van het benodigde bouwbudget.

Kan u de keuze van de jury begrijpen?

Jazeker, het slopen van de architecturaal en functioneel minder interessante vleugel uit de jaren 50 geeft het winnende ontwerp extra vrijheden.

Het kritisch doorlichten en reduceren van het bouwprogramma van eisen anticipeert op de bij opdrachtgevers steeds aanwezige wens om het budget optimaal te beheren.