Nieuw bedieningsgebouw voor sluis en bruggen in Rijkevorsel met Cortenstaal

In april 2010 werden de werken aan het centraal bedieningsgebouw van de sluis en bruggen in Rijkevorsel gefinaliseerd. Het ontwerp werd door WAW (Dominique Plantefève Castryck & Eric Helsen) afgeleverd in opdracht van nv De Scheepvaart. Architectura brengt binnenkort een heel dossier over Cortenstaal. Relevante informatie is nog steeds welkom op de redactie.

In het gebouw, dat fungeert als centraal bedieningsgebouw voor sluis 1 en de 11 bruggen op het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten, werd ook de bureel- en werkruimte voor het personeel van nv De Scheepvaart ondergebracht.


Een gebouw als een boot

Met het doel verschillende functies in één compact gebouw te verweven, werd een langwerpig en strak sluisgebouw ontworpen, gesitueerd evenwijdig aan de sluis en het kanaal. De gelijkvloerse verdieping, waar de technische functies een onderkomen vinden, is gesloten, zoals het ruim van een boot, terwijl de eerste verdieping is opengewerkt aan de kanaalzijde, zoals de stuurhut van een binnenschip. Drie glazen volumes zorgen voor een wijds zicht op sluis, brug en kanaal. Een hoger volume in stalen platen herbergt de bedieningsruimte voor de sluis en de bruggen. Het ontwerp gaatt de uitdaging aan een gebouw te creëren dat zichtbaar is vanop het kanaal en dus kan fungeren als baken of aantrekkingspunt voor de sluis, en van waaruit tevens de sluis en het kanaal zichtbaar zijn.

Gewikt en gewogen: het gebruik van Cortenstaal

In de nieuwbouw van het centraal bedieningsgebouw werd Cortenstaal gebruikt als gevelbekleding en tevens doorgetrokken naar binnen in de bedieningsruimte, uitgevoerd door Limeparts. Er werd voor Cortenstaal gekozen omdat het aansluit bij het staal van de sluis, de brug en de boten.

Dominique Plantefève Castryck van WAW architecten legt uit: "De aannemer en de bouwheer waren positief en enthousiast over de keuze voor Cortenstaal voor het bedieningsgebouw te Rijkevorsel. De sterke punten zijn ongetwijfeld het uitzicht en de kennis van de uitvoerder en diens bereidheid tot het zoeken naar oplossingen voor specifieke details."

Al zijn er volgens Plantefève Castryck niet meteen elementen of details omtrent Cortenstaal die nog voor verbetering vatbaar zijn, toch zijn er bepaalde dingen waar een architect rekening mee moet houden, wanneer hij Cortenstaal in een project wil gebruiken. Zo kan men best de maximum afmetingen van de panelen en het gewicht van de stalen platen niet over het hoofd zien. "De draagstructuur dient aangepast te worden aan het gewicht van de stalen platen. Men kan bijvoorbeeld opteren voor betonnen wanden in plaats van snelbouw of een stalen structuur", raadt architect Plantefève Castryck aan. 




Niet onbelangrijk is ook dat, omdat Cortenstaal steunt op een juiste maatvoering, ook de ruwbouw maatvast moet worden uitgevoerd. Bovendien werd onderaan de gevel van het sluisgebouw lijngoten voorzien om het regenwater van de gevel op te vangen en zo te vermijden dat de klinkers roest zouden kleuren.

"Cortenstaal kan voor alle soorten van projecten interessant zijn, in functie van het beschikbare budget," aldus Plantefève Castryck, "De prijs is hoger dan traditionele alternatieven zoals gevelsteen, maar gelijkaardig aan andere metalen plaatmaterialen, zoals aluminium of zink".


Bijzondere aandacht voor technieken van duurzaam bouwen

Bij het ontwerp en de bouw van het nieuwe sluisgebouw van RIjkevorsel werd van  verschillende technieken van duurzaam bouwen gebruik gemaakt. Vooreerst koos men voor een systeem van regenwaterrecuperatie voor de tuin, het sanitair en onderhoud. Daarnaast werd een extensief groen dak op de platte daken van het gelijkvloers, de zichtdaken, gebouwd en werden er fotovoltaïsche zonnepanelen op dak geïnstalleerd. Ook aan isolatie werd extra zorg besteed met thermisch isolerende en zonwerende beglazing en vaste buitenzonwering. Tot slot werd het gebouw ook voorzien van mechanische ventilatie met recuperatie van energie.

 


Binnenkort brengt Architectura eenl dossier over Cortenstaal. Architecten, designers of ingenieurs die relevante informatie hebben omtrent dit thema mogen steeds contact opnemen met de redactie (info@architectura.be). 



Foto's: Tim Van De Velde