Nieuw centrumziekenhuis ZNA Cadix van Robbrecht en Daem en VK Architects & Engineers opgeleverd

Een nieuw centrumziekenhuis in de voormalige oude Cadix havenwijk, op de kop van het Antwerpse Spoor Noord, moet het zorgaanbod van het Ziekenhuis Netwerk Antwerpen (ZNA) optimaliseren. Een architectuurwedstrijd voor bouwteams moest niet alleen een ontwerp opleveren, maar ook een locatie. Het winnende bouwteam Kairos – Euro Immo Star – VK Architects & Engineers Robbrecht en Daem architectenOMGEVING stelde een centrale locatie in een groene omgeving voor, tussen Park Spoor Noord, de dokken en de stadskern.

Van ZNA Stuivenberg naar ZNA Cadix

Het nieuwe ziekenhuis diende oorspronkelijk vooral het negentiende-eeuwse Stuivenbergziekenhuis in de binnenstad te vervangen. De algemene evolutie naar kortere verblijfsperiodes maakte tijdens de ontwerp en bouwfase het zinvoller om meer dagdiensten over te brengen naar de nieuwe site. ZNA Cadix zal – exclusief parking – ongeveer 65.000 m² groot zijn en beschikken over een eigen spoeddienst, medische beeldvorming en nucleaire geneeskunde, intensieve zorgen, brandwondencentrum, hospitalisatieafdelingen, dagziekenhuis (chirurgisch, geriatrisch, psychiatrisch, hematologisch en inwendig), heelkunde, fysische geneeskunde en revalidatie, dialyse en polikliniek beschikken. Waar de oplevering en sleuteloverhandiging woensdag 9 maart plaatsvond, wordt de eigenlijke ingebruikname en opening van het ziekenhuis over een jaar voorzien, in maart 2023. Een duizendtal ZNA medewerkers verhuizen dan naar ZNA Cadix.

 

Stedelijk én huiselijk

Zowel in haar verticale vorm, haar plint als haar programma van Health Center wordt het project gekenmerkt door een bepaalde strengheid en stedelijkheid. Hierop anticiperend wordt een grote mate van huiselijkheid, bevattelijkheid en natuurlijkheid geïntroduceerd in het project. De belangrijkste elementen daartoe zijn de sterke aanwezigheid van daglicht, kleine en grote binnentuinen en buitenruimtes. Licht, lucht en buitenzicht worden zo in het gebouw binnengetrokken en dragen bij tot het wijdverspreide begrip “healing environment”, als belangrijke componenten voor het welbehagen van de patiënt, de talrijke medewerkers en de bezoekers. Ook de centrale betonnen spiraaltrap zorgt voor een organische beweging in het orthogonale volume. Tot slot is er de ‘painterly’ benadering van de architectuur die het gebouw meekrijgt via haar kleuren met het blauw en groen als grote keramische kleurvlakken – een reflectie van en op het nabijgelegen water en park.

Gelaagde opbouw

De beperkte grondoppervlakte noodzaakt dat het gebouw zich in de hoogte organiseert. Het ziekenhuisvolume kent daarbij een duidelijke, gelaagde opbouw. In het onderste deel bevinden zich alle poliklinische activiteiten met consultatieruimtes, kenniscentra en alle medisch technische diensten. Bovenop de sokkel bevinden zich L-vormig de verschillende verpleegeenheden waarop een administratief blok wordt geplaatst. Centrale personenliften en een prioritaire medische verticale ‘hotline’ zorgen voor een efficiënte verbinding van de verschillende boven elkaar gelegen diensten, naast liften voor het beddentransport en de logistieke functies. Dit tweede systeem van verticale circulatie staat volledig los van de centrale circulatie en wordt enkel voorbehouden voor de kritische diensten.

Opvallend is hoe het ziekenhuis in zijn verticaliteit van 19 verdiepingen herhaaldelijk horizontaal doorsneden wordt – dit door een zorg-gerelateerde commerciële laag op het maaiveld, een panorama-verdieping op het derde niveau en door een groot aantal patio’s en terrassen (ondanks de dens stedelijke ligging). Dit maakt dat de omgeving op elk niveau sterk naar binnen treedt in dit ziekenhuis.

 

Publieke zorgboulevard

Het ziekenhuis verankert zich in het stedelijke weefsel door het gelijkvloers integraal vrij te geven als publieke zorgboulevard met pleinfunctie voor voetgangers en fietsers. Gemotoriseerd verkeer (ambulances en logistiek transport incluis) wordt volledig ondergronds afgewikkeld. Ook niveau 3 behoort toe aan het publiek, met een panoramaverdieping en terras met een mooi zicht op de stad,  haven en park.

Bron: VK Architects & Engineers
Deel dit artikel:
Met medewerking van
Onze partners