Nieuw gezicht voor uitgebreid bosinfocentrum (KRAS architecten)

Het gesloten, militaire karakter van de bestaande baksteengebouwen in Het Leen verenigen met de laagdrempelige, natuureducatieve doelstellingen van het bosinfocentrum: dat was de uitdagende opdracht die kandidaat-ontwerpers enkele jaren geleden kregen voorgeschoteld van Provincie Oost-Vlaanderen. KRAS architecten won het pleit met een gedurfd architecturaal concept.

“Vroeger deed niets vermoeden dat zich in dit provinciaal domein een bosinfocentrum bevond. Het was dan ook de bedoeling om een nieuwe toegang te creëren en de twee lineaire vleugels van het voormalige militaire opslagdepot, die reeds dienstdeden als deel van het bosinfocentrum en heemmuseum, met elkaar te verbinden”, vertelt Dieter De Clercq, architect-vennoot bij KRAS architecten. “We opteerden voor een transparante verbinding in de vorm van een doorlopend glazen serrevolume, dat fungeert als een centrale polyvalente ruimte waar de natuur als het ware doorheen kan groeien. Daarnaast vonden we het ook interessant om het zadeldakprofiel van de bestaande volumes over te nemen. De aaneengeschakelde dakvormen definiëren verschillende kamers, maar vormen tegelijk een flexibel inrichtbaar geheel. Zo konden we meteen ook de nieuwe inkom van het bosinfocentrum markeren.”

Visueel baken

Een ander architecturaal element dat het uitgebreide bosinfocentrum een heel nieuw gezicht geeft, is de rijzige uitkijktoren. “Oorspronkelijk was gevraagd om deze toren ook in het nieuwbouwvolume te integreren, maar wij vonden het opportuner om hem in het verlengde van de glazen as te plaatsen en op die manier een extra hoogteaccent toe te voegen”, legt Dieter De Clercq uit. “Op zijn hoogste punt – 20 meter boven het maaiveld – vloeit de toren over in een uitkragend platform dat een panoramisch uitzicht over de omgeving biedt, inclusief doorkijkvloeren. Zo ontstond er een driedimensionale L-vorm die zich terugplooit naar de gebouwen. De bezoekers die zich op het uitkijkplatform wagen, torenen letterlijk en figuurlijk boven het bosinfocentrum en de rest van het natuurdomein uit. Iedereen is blij met dit nieuwe visuele baken, dat in een mum van tijd is uitgegroeid tot hét symbool van Het Leen. De uitkijktoren levert op die manier een cruciale bijdrage aan het uitnodigende karakter van het vernieuwde bosinfocentrum.”

Functioneel én esthetisch

KRAS architecten beoogde een transformatie die de bestaande architectuur niet bruuskeert, maar op scherp stelt en die met beperkte budgettaire middelen een maximaal effect creëert. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat zowel het serre- als het torenvolume zijn opgetrokken in thermisch verzinkt S235-staal (circa 20 ton in totaal). “We streefden naar een interessant visueel contrast met de bestaande baksteenvolumes. Anderzijds biedt staal het voordeel dat je er snel en eenvoudig een lichte modulaire structuur mee kan bouwen."

Zeker voor de realisatie van het fors uitkragende vakwerk van de uitkijktoren, die is opgevat als een structuur met verticale HEB 120-componenten, IPE 240-balken en windverbanden (in een spanstaafsysteem met diameter 10 en 20 mm), was het gebruik van staal een must. "Een duplex verfsysteem in een witte kleur, een verzinkte stalen trap met geponste treden en loopvloeren en beschutting/zonwering in gegalvaniseerde persroosters maken het plaatje compleet”, geeft Dieter De Clercq aan. “De serrestructuur is dan weer opgebouwd uit brandwerend geschilderde kokerprofielen (140/70) en spanten met kokers (80/50) in gegalvaniseerd staal, die geplaatst zijn op een vloerplaat in gepolierd beton. Alle wand- en dakvlakken bestaan uit glas. De metalen dakspanten en de industriële look met zichtbare technieken benadrukken het authentieke karakter van de bestaande baksteengebouwen. We zijn erg blij met het eindresultaat. Het is ons gelukt om er een fraaie en tegelijk functionele eyecatcher van te maken!”