Nieuwe schoolcampus versterkt dorpskern van Poelkapelle (lezze architecten en BACK architecten)

Participatief traject

In 2017 kreeg Lezze architecten de opdracht om een masterplan voor de site Nieuwplaats te ontwikkelen op basis van een participatief traject. In samenwerking met Dehullu architecten en Levuur werd een scenario ontwikkeld om het masterplan participatief te begeleiden. Uit sessies met buurtbewoners, politieke vertegenwoordigers, ouders, leerkrachten, directie en leerlingen kwam de vraag naar voren om de school breder te zien in haar educatieve functie door de buitenschoolse opvang te integreren. Er werd ook hardop gedroomd van een sportfaciliteit. Het masterplan integreerde daarom zowel de BKO als de sportfaciliteiten in de ‘brede school’ De Ooievaar.

In 2019 startte Lezze architecten in samenwerking met BACK architecten met de eerste schetsontwerpen. Bij elke nieuwe versie kregen de gebruikers de kans door middel van participatieve sessies om hun inbreng te doen en de ontwerpen te verfijnen. Vandaag is het finale voorontwerp van een lagere school met BKO en een sportschuur gevalideerd en worden de plannen technisch uitgewerkt.

Stedenbouwkundige inpassing

Het klooster (nu dorpshuis) en de bijhorende schoolvleugel op de huidige site zijn gebouwd in 1920 naar een ontwerp van architecten Victor Renders en Hippolyte Steels. De architectuur wordt gekenmerkt door een Interbellum-detaillering in baksteenbouw onder zadeldak in mechanische pannen. De speelplaats is ommuurd. De materialisatie is kenmerkend door de typische goudgele Moef en de rode stormpannen.

De gemeente Poelkapelle wordt gekenmerkt door een typische dorpsarchitectuur van baksteenbouw onder zadeldak in rode pannen. De volumes beperken zich tot twee bouwlagen. De grotere openbare gebouwen zoals de kerk, het dorpshuis, de school en de parochiezaal nemen die archetypische taal over.

Met het nieuwe bouwprogramma van De Ooievaar wordt in dezelfde taal verder gebouwd aan dit historisch stedenbouwkundig weefsel. Zowel de nieuwe sportschuur als het schoolgebouw worden gedrapeerd onder een rood hellend pannendak met gevels in baksteen. Oud en nieuw worden met elkaar verbonden door hellende daken waardoor er een intieme open ruimte ontstaat die naast speelplaats ook een plein vormt voor het dorp.

Drie gebouwen

Het programma wordt opgesplitst in drie gebouwen: de school, de sportschuur en een deel bestaande school.

De school:
Op het gelijkvloers worden 4 kleuterklassen gebouwd rond een gemeenschappelijke speelzaal. Elke kleuterklas zal een eigen buitenruimte hebben in de vorm van een tuintje. De gemeenschappelijke speelzaal maakt ook de link met het onthaal, de refter en de BKO die eveneens haar eigen buitenruimte heeft. Door het dubbele gebruik hebben zowel de refter als de speelzaal een maximale bezetting.

Het verdiep wordt gekenmerkt door een buitenpasserelle die toegang geeft tot drie ‘splitsklassen’ die op haar beurt telkens toegang geeft tot 2 klassen uit dezelfde graad. Een zorgklas, leraarslokaal en administratie omsluiten het geheel.

De sportschuur:
De sportschuur heeft haar inkom op de speelplaats van de school met een inkom, sanitair, douches en opslag. De sportruimte zelf wordt voorzien voor turnen, zachte beweging, badminton en minivoetbal.

De bestaande school:
Een aantal klassen van de bestaande school worden afgebroken, de overblijvende worden berging of omgebouwd tot overdekte speelplaats.

Kernversterkend

Door het programma om te zetten naar verschillende gebouwen en ze los van elkaar in te planten ontstaat er een landschappelijkheid die de dorpskern versterkt. Het open speelplein aan de straatzijde van het gebouw stimuleert ontmoeting en sociale cohesie.

Het schoolgebouw maakt komaf met de typische gang-klassen traditie en draait het systeem om. De klassen zijn rechtstreeks van buiten toegankelijk via de kleutertuintjes of de passerelle op de eerste verdieping die een ontmoetingsplek kan worden. De splitsklassen insinueren een ander leerproces waarbij leerlingen per graad kunnen samenwerken of zich afzonderen ter bevordering van het zelfstandig leren leren.

Een school is een tweede thuis en daarom wordt het materiaalgebruik afgestemd op zijn omgeving. De buitengevels en de daken verwijzen naar de wederopbouw door daken in rode stormpannen en gevels in geprefabriceerd beton met goudgele baksteen in Moef-formaat.

Duurzame school

Een school bouwen vandaag, betekent bouwen voor de 22^e eeuw. Dit project zet maximaal in op duurzaam bouwen in de brede zin van het woord. De eerste pijler is het participatieve traject en de grote betrokkenheid van de gebruikers in de totstandkoming van het ontwerp. Een tweede pijler is de inbedding in de gemeenschap en de maximale flexibiliteit van het gebouw. Een derde pijler is het inzetten op een laag energieverbruik met doorgedreven isolatie, maximale zonnewinst in de winter en passieve zonwering in de zomer door de passerellen. Een vierde pijler is de inzet op hernieuwbare energie door warmtepompen en zonnepanelen