Nieuwe Vaartkomoevers in Leuven verbinden erfgoed met ecologie (Tractebel)

De nieuwe inrichting versterkt de band tussen stad en water en creëert een gevarieerd landschap van verblijfsplekken, wandelroutes en ecologische zones. Blikvanger is de watertuin aan de kop van de Vaart, waar water uit de Dijle op natuurlijke wijze wordt gezuiverd. Houten platformen, stapstenen en onderwaterstructuren brengen bezoekers dichter bij het water en maken ruimte voor biodiversiteit. Ook het Victor Broosplein kreeg een nieuwe invulling, met groene randen, bomen en comfortabele verharding die ontmoeting en verblijf stimuleren.

Van industriële kade naar levendig stadsdeel

Op de noordoever werd het autoverkeer teruggedrongen en ingeruild voor rust, groen en recreatie. Zitplekken, speelse elementen en een brede wandelpromenade nodigen uit tot verpozen. Opvallend is de tribune aan het water, opgebouwd uit hergebruikte materialen van de oude kade. Aan de Havenkant werden veilige fietspaden en voetgangersroutes gerealiseerd. Later dit jaar komt daar nog een houten wandelpad op het water bij. Door het geheel als een reeks open en gelaagde ruimten te ontwerpen, ontstaan er plekken met elk een eigen karakter en gebruik.

De materialiteit en sfeer zijn afgestemd op het industriële verleden van de site. Robuuste elementen zoals kranen, kademuren en bakstenen gebouwen blijven behouden en worden gecombineerd met nieuwe ingrepen in hout en groen. Zo ontstaat een harmonieus geheel dat geschiedenis en toekomst verbindt. Het ontwerp slaagt erin om ruwe erfgoedelementen niet alleen te behouden, maar ze ook een nieuwe functie te geven binnen een hedendaags stadslandschap.

Ontwerp in balans met ecologie en gebruik

De ecologische insteek van het project is zichtbaar in de integratie van waterzuivering, biodiversiteit en natuurlijke materialen. Tegelijk staat het gebruik centraal: de ruimte is uitnodigend, toegankelijk en ontworpen op maat van verschillende doelgroepen. Zitbanken, vlonders, speelzones en looplijnen zijn zo geplaatst dat ze aansluiten bij het ritme van de plek en het leven van alledag. De Vaartkomoevers bieden ruimte voor rust én dynamiek, voor spontane ontmoeting én stille contemplatie aan het water.

De heraanleg is het resultaat van een intens participatietraject. Een burgerpanel van dertien Leuvenaars werkte actief mee aan het ontwerp, samen met adviesraden en buurtbewoners. Die brede betrokkenheid vertaalde zich in een ontwerp dat goed aansluit bij de wensen van de gebruikers en inspeelt op de specifieke identiteit van de wijk. De Vaartkom is geen generiek stadsproject geworden, maar een publieke ruimte met een sterke eigenheid. Op 4 oktober worden de nieuwe oevers feestelijk in gebruik genomen tijdens een toegankelijk buurtfeest voor iedereen.