Farmaceutisch bedrijf Novitan nv beschikt sinds enkele jaren over een opmerkelijk nieuw kantoor met bijhorende loods op het Evolis bedrijvenpark in Kortrijk. Binnen het ontwerp van Govaert & Vanhoutte Architects bv was een grote rol weggelegd voor prefab beton. De gigantische verticale prefab panelen - in combinatie met hout en grote raampartijen - doen het geheel uitstijgen boven de traditioneel steriele aanblik van een bedrijvenpark. “Dit moderne, warme ontwerp is duidelijk veel meer dan de typische, klinische betonnen doos die je vaak op bedrijvensites vindt”, vertelt architect Damiaan Vanhoutte.
In samenwerking met Dedeyne Construct nv ontfermde Valcke Prefab Beton nv zich over de bouw van het kantoorgebouw en de loods. Het resultaat is een strak, maar warm gebouw dat de klasse uitstraalt die een internationale farmaceutische speler beoogt. Het kantoor met magazijn – opgeleverd in 2021 – heeft een oppervlakte van 2.016 m² en kondigde een nieuw hoofdstuk aan voor het Kortrijks bedrijf. “Terwijl de hoofdfocus van Dedeyne Construct lag op de afwerking, inrichting en het gedeelte staalstructuur, ontfermde Valcke Prefab Beton zich onder andere over de funderingen, riolering, betonvloeren, dakdichting en uiteraard het volledige prefab betonverhaal”, vertelt Clément Decroix van Valcke Prefab Beton.
“Kolommen, balken, gewelven, gevelpanelen, trappen- en liftkokers .. De hoeveelheid prefab beton in dit project is aanzienlijk. Er werd gebruik gemaakt van TT-elementen, een prefab betonnen vloersysteem dat bestaat uit een dunne bovenflens en twee voorgespannen ribben aan de onderzijde. Hiermee zijn overspanningen mogelijk tot 12 meter, maar in dit project werd het beperkt tot zes meter.”
Het ontwerp, van de hand van Govaert & Vanhoutte Architects, is bijzonder en op zijn minst atypisch te noemen voor een bedrijvenzone. “Wanneer geprefabriceerde betonnen gevelpanelen worden toegepast voor loodsen of kantoorgebouwen in een industriezone, dan zijn het doorgaans horizontale panelen in gewoon, glad beton”, vertelt Damiaan Vanhoutte. “Dat is weinig origineel en bovendien onderhevig aan verkleuring. Daarom kozen wij voor panelen in glad, wit beton én opteerden we voor een verticale plaatsing, wat het ontwerp er op de site meteen doet uitspringen.”
Met wit cement is de kans op kleurschakeringen veel kleiner. En uiteraard speelt ook het drogingsproces een cruciale rol voor het uiteindelijke resultaat. Clément Decroix: “Daar wordt heel nauw op toegekeken. Net als de stockage, buiten of binnen. Wanneer we op maandag storten, wordt er op dinsdag al ontkist om dan buiten op het fabrieksterrein te drogen. Panelen die esthetisch gevoeliger zijn of hogere eisen hebben, kunnen we ook binnen laten drogen, in meer gecontroleerde omstandigheden, om een meer egale kleur te garanderen.”
De verticaal gemonteerde panelen in wit beton vallen meteen op. Clément Decroix: “Traditioneel worden panelen van zes meter op drie meter horizontaal gestapeld. In dit project werd om architecturale redenen bewust gekozen voor een verticale montage. De panelen van het kantoorgebouw starten boven de uitkraging op ongeveer vier meter hoogte en zijn in totaal tien meter lang. De lijn van de uitkraging wordt doorgetrokken in de loods, waar de gevelpanelen zijn opgedeeld in panelen met een lengte van vier meter (onderaan) en tien meter bovenaan. De volledige hoogte bedraagt dus ongeveer 14 meter. Die tussenregel was nodig omdat we qua lengte van de panelen gelimiteerd zijn tot pakweg 13 meter.”
Opvallend is ook de combinatie van de prefab grootformaatpanelen met een houten plankenstructuur, zowel binnen als buiten. Het gebruik van hout in combinatie met beton zorgt voor een visueel contrast en een warme uitstraling. Damiaan Vanhoutte: “Aan de ingang van de loods hebben we houten planken toegepast om de levendigheid van het gebouw te versterken. De houten façade ligt wat dieper, om het contrast nog sterker te benadrukken. De identiteit van ons bureau zit deels in het gebruik van hout en beton. Bij een bedrijfsgebouw met loods is beton traditioneel overheersend en hier is het eerste keer dat we voor zo’n gebouw hout toepassen over een hoogte van veertien meter. Dit geeft het gevoel van een grootse monumentaliteit.”
“In de omgeving waar het gebouw zich bevindt, zie je meestal typische industriebouw. Het is net de combinatie tussen hout en beton die dit project een atypische uitstraling geeft. Het hout komt overigens ook terug in de uitkraging aan de zijgevel. Dat geeft nog meer warmte aan het gebouw en bezorgt de gebruikers een huiselijk gevoel op de werkvloer. De aanwezigheid van hout zorgt er ook voor dat het prefab beton-verhaal nog prominenter naar voren komt.”
De uitkragingen van het kantoorgebouw over een kleine vijver aan de zijgevel bezorgden de studieafdeling van Valcke Prefab Beton extra denkwerk. Uiteindelijk werd voor die zones gekozen om de betonstructuur te combineren met een staalstructuur, om enerzijds het gewenste strakke uiterlijk en anderzijds voldoende draagkracht te garanderen. Clément Decroix: “De overkraging over de vijver is zes meter en daar kwam heel wat rekenwerk bij kijken. Aangezien het vloerpakket van de eerste verdiepingen niet te dik mocht zijn, werd gekozen om daar te werken met een staalconstructie. Op dat punt wordt eigenlijk staal gekoppeld aan beton, zodat we die overkraging konden uitvoeren, met behoud van een slanke constructie.”
“Voor ons was het dus zeker een zeer uitdagend project, maar die complexiteit omarmen we graag. Verticale panelen, wit cement, de uitkraging … het zijn allemaal zaken die dit project bijzonder maken en het is dankzij dergelijke projecten dat we ons kunnen onderscheiden. Enerzijds is het voor Valcke Prefab Beton heel interessant om aan dit ontwerp gelinkt te worden en anderzijds is het ook een meerwaarde voor onze werknemers die toch wel van een uitdaging houden en zo gestimuleerd worden om out-of-the-box te denken in plaats van steeds dezelfde paden te bewandelen.”
Wat de productie betreft, is Valcke Prefab Beton voldoende geëquipeerd om grote volumes aan te kunnen. Clément Decroix: “Dat is vooral een kwestie van een duidelijke planning en afspraken tussen de productiechef en de collega’s van het studiebureau. Dit wordt op voorhand nauwkeurig bekeken en gepland. En we moeten ook de nodige flexibiliteit hebben. Zo werd tijdens de eerste bouwfase besloten om de loods nog wat uit te breiden. Ook dit bracht onze productieplanning niet in het gedrang. Uiteraard kunnen we sneller monteren op de werf dan dat we kunnen gieten in onze fabriek, maar we hebben voldoende stockageruimte, binnen en buiten, zodat we de leversnelheid kunnen garanderen.”
En snelheid haalt ook Damiaan Vanhoutte aan als een van de grote voordelen. “Zeker voor bedrijfsgebouwen, kantoren, loodsen … is prefab beton uitermate geschikt omwille van de snelle bouwtijd. En binnen dat verhaal denken wij graag ruimer, vandaar de keuze voor de verticaliteit en wit, glad beton. Dit maakt het misschien iets duurder, maar niet veel. De meerkost weegt niet op tegen de architecturale en visuele meerwaarde. En het resultaat wordt zeker gesmaakt. In eerste instantie door de klant zelf, maar ook Stad Kortrijk stimuleert mooie architectuur in bedrijvenzones. Niet alleen de buitenkant, maar ook de binnenkant spreekt tot de verbeelding. Zo is de inkomhal opengetrokken over twee verdiepingen, wat voor een directe ruimtelijke link zorgt met de grote loods die zich rechts van de inkom bevindt. Aan de linkerkant werden de kantoren ondergebracht. Het geheel, zowel binnen- als buitenkant, straalt een zekere klasse uit. Een klasse en kwaliteit die ook Novitan als prominente farmaceutische speler beoogt”
Lees hier het volledige BETON Magazine.