Na een ontwerpwedstrijd heeft stad Leuven OMGEVING aangesteld om een ontwerp te maken voor het Martelarenplein en het gebied errond. Dé uitdaging wordt het plein vergroenen en ontharden, terwijl het onderkelderd wordt door een auto- en fietsparking, én de vele verkeersstromen beter te begeleiden om het plein veiliger te maken.
Een jury bestaande uit stadsdiensten en externe experten verkoos het wedstrijdvoorstel van het bureau OMGEVING dat samenwerkt met D+A Consult (uitvoeringsdossier en werfopvolging), Atelier JEOL (lichtontwerp) en Suunta (mobiliteit). Zij zullen een ontwerp maken voor het Martelarenplein en de omgeving van het busstation. “We kozen voor een geïntegreerde aanpak waarin we Leuvenaars de kans bieden om mee vorm te geven aan onze stad. Zo konden ze in eerste instantie ideeën indienen die de ontwerpers moeten uitwerken in hun voorstel”, zegt schepen van openbare werken Dirk Vansina.
Ruime bevraging
De stad organiseerde in juni 2020 een stadsbrede bevraging over het Martelarenplein. Iedereen kon ideeën indienen over verschillende thema’s zoals groen, mobiliteit, ontmoeting en erfgoed. De bevraging, waarbij ook de lokale handel en horeca betrokken werden, verliep digitaal omwille van de coronacrisis en leverde 250 ideeën op. De stad bezorgde deze ideeën, samen met de belangrijkste randvoorwaarden aan de bureaus die deelnamen aan de ontwerpwedstrijd. Elk bureau werkte vervolgens een wedstrijdvoorstel uit.
Ambitieus ontwerp
“Onze wensen naar het ontwerpteam toe zijn ambitieus”, legt Lalynn Wadera, schepen van openbaar groen, uit. “Wie via het plein onze stad binnenkomt, moet onmiddellijk voelen dat Leuven een groene stad is. Leuvenaars willen een vergroend Martelarenplein, een frisse en aangename ontmoetingsplek voor jong en oud.”
Onder het plein ligt een auto- en fietsenparking. Daardoor is het plein een soort van ‘daktuin’ waarbij aanplanting in volle grond onmogelijk is. Het maakte van het ontharden van het plein een uitdaging voor de ontwerpers.
“Het ontwerp moet ook met de vele verkeersstromen rekening houden. Aan het Martelarenplein komen pendelaars, fietsers, bussen, taxi’s … samen. We willen dat het ontwerp die verkeersstromen beter begeleidt en dat het de omgeving verkeersveiliger maakt. Daarnaast wordt het plein regelmatig gebruikt om evenementen te organiseren en zorgt de plaatselijke horeca voor een permanente beleving op het plein. Het evenwicht tussen voldoende groen en voldoende open ruimte om het bruisende karakter te behouden is heel belangrijk. Het is de uitdaging voor de ontwerper om die puzzel te leggen zegt schepen Vansina.
“Tot slot zal het ontwerp de monumentale gevels in de verf moeten zetten. Kortom, het ontwerp moet tegelijk de statigheid van de omgeving en het vooruitstrevende karakter van de stad accentueren”, besluit schepen Vansina.
Conceptstudie Bondgenotenlaan
De ontwerpers krijgen naast een ontwerp maken voor het Martelarenplein, ook de opdracht mee om een conceptstudie te maken voor een heraanleg van de Bondgenotenlaan. “Dat is een terugkerende vraag van het handelaarsverbond Bondgenotenlaan die we willen onderzoeken”, stelt schepen Vansina. De conceptstudie moet aansluiten bij de sfeer van het ontwerp voor het Martelarenplein. De conceptstudie bespreekt de stad eerst met de belangrijkste stakeholders zoals de lokale handel en horeca. Pas daarna kan het tot een concreet ontwerp voor de Bondgenotenlaan komen.
Werken starten in 2024
Met de keuze voor het ontwerpteam trapt de stad het ontwerpproces af. De komende maanden betrekt de stad verschillende belanghebbenden zoals de handel en horeca, het Agentschap Wegen en Verkeer, De Lijn, NMBS, het Agentschap Onroerend Erfgoed, Fietsersbond Leuven, adviesraden … Het ontwerpteam maakt een voorontwerp tegen januari 2023. Daarop vraagt de stad in februari 2023 feedback van haar inwoners en andere betrokkenen. Met de feedback gaat het ontwerpteam aan de slag om tot een definitief ontwerp te komen. Dat moet klaar zijn in de zomer van 2023. De stad hoopt met de werken te kunnen starten ten vroegste in het voorjaar van 2024.