'Ondernemerschap en zelfwaardering zijn sleutelelementen voor de architect van de toekomst'

Keuzes maken

U maakte een wetenschappelijke ontwerpgids over de toekomstige rol van de architect. Wat was daarvoor de aanleiding?

"Vanuit mijn functie bij de faculteit bouwkunde heb ik veel onderzoek gedaan naar de positie van alle actoren in het bouwproces, waaronder de architect. De fascinatie voor de rolinvulling van de architect heb ik opgedaan tijdens de jaren dat ik mijn bouwmanagementbedrijf runde. Ik stelde vast dat veel problemen in projecten niet door de bouwer of de bouwmanager werden opgelost, wel door de architect met zijn creativiteit. Maar het viel ook op dat de architecten er niet altijd in slagen om de waarde die zij creëren, ook voor een deel naar zich toe te halen. Dat heeft mij altijd gefascineerd. En dat was mede de aanleiding van dit onderzoeksproject."

"Het vertrekpunt was om samen met een grote groep van architecten uit Nederland te filosoferen en te kijken naar: wat zijn de ontwikkelingen in de markt en hoe kan de architect daarop inspelen? Bijvoorbeeld door zijn rol te veranderen, door andere diensten of juist minder diensten aan te leveren, of door te gaan specialiseren. De gids kwam uit in 2018 en is het resultaat van een groot onderzoeksprogramma dat liep van 2013 tot 2018."

Welke bevinding zou u eruit halen als de meest opvallende?

"Volgens mij zit de kern van het verhaal wat betreft de toekomst van de architect bij de architect zelf. Welke keuzes permitteert hij zich? Wat zou hij willen zijn? Er zijn veel meer mogelijkheden als je vanuit een bedrijfsoptiek kijkt naar een architectenbureau, dan de invullingen die we vandaag zien. Dat is eigenlijk de kern van mijn betoog. Het is dus niet alleen een kwestie van kijken naar de ontwikkelingen en daarop inspelen. Meer nog gaat het over vanuit je eigen kracht iets creëren op de markt."

Bedoelt u dan vanuit de persoonlijke vaardigheden en interesses van elke individuele architect?

"Ja, dat bedoel ik en dat is ook wat we in Nederland meer en meer zien gebeuren in de laatste jaren. Je stelde in de intro de vraag ‘Is de architect van de toekomst een specialist of een generalist?’ Sommigen zijn duidelijk aan het specialiseren, andere aan het generaliseren."

"Als je generaliseert betekent dat dat je een groter bureau nodig hebt, je kunt niet van de daken schreeuwen dat je een generalist bent en alles oplossen in je eentje. Dan moet je of een groter bureau hebben of een netwerk van architecten of bureaus om je heen bouwen."

"Je hebt er ook die specialiseren en bijvoorbeeld helemaal op BIM (Building Information Modelling) gaan inspelen. De mogelijkheden zijn heel groot maar elke architect moet zelf keuzes maken en die effectief gaan uitbouwen."


Lees het integrale artikel op de website van NAV.