“Ondertekening Green Deal Circulair Bouwen is belangrijk kantelpunt”

“De bouwsector is het alfa en omega van de circulaire economie”, opende Marc Dillen, administrateur-generaal van de VCB. “De bouw is goed voor 60 % van alle reststoffen en staat permanent klaar om ze onder gewaarborgde omstandigheden te verwerken in nieuwe toepassingen. Sterker nog: we zijn ook de delta van de circulaire economie, want de verwerkingsinstallaties en sorteerinrichtingen van bouwondernemingen leiden ertoe dat de volledige keten draaiende blijft. Dat men in het buitenland zeer veel interesse heeft in onze manier van werken en Vlaanderen als een voorbeeldregio beschouwt, bewijst dat we wel degelijk een voorloper zijn. Wat recyclage betreft, hebben we onze ambities zelfs in positieve zin moeten aanpassen aan de realiteit. Uitgegraven bodem of afvalstoffen afvoeren is één zaak, maar het vergt een enorm vertrouwen om ze op gerichte, gecontroleerde en betrouwbare wijze te laten verwerken tot nieuwe bouwmaterialen. Kritische afnemers ervan overtuigen dat gerecycleerde fracties clean zijn en voldoen aan de milieuwetgeving, is een proces van lange adem. Onze waterdichte rechtszekerheid – inclusief een verzekering om eventuele milieuschade te compenseren – maakt dat we qua recyclage en hergebruik meer dan een streepje voor hebben op andere landen.”

Logische vervolgstap

De volgende spreker die aan bod kwam is Henny De Baets, sinds 2005 administrateur-generaal bij de OVAM. Zij benadrukte dat het niet enkel van belang is om te focussen op het einde van de keten (end of life), maar eveneens op het begin van de keten (ontwerp en productie): “Doorheen de jaren is de focus van OVAM geëvolueerd van bodem- en afvalstoffenbeheer naar duurzaam materiaalbeheer in de brede zin van het woord, met de nadruk op dematerialisatie, het sluiten van kringlopen en het tot stand brengen van een circulaire economie. De ondertekening van deze Green Deal Circulair Bouwen is een logische vervolgstap, zeker als je weet dat twee derde van de klimaatproblematiek te wijten is aan de (gebrekkige) omgang met grondstoffen en materialen (volgens een onderzoek van VITO in opdracht van de VMM). Wat deze Green Deal zo interessant maakt, is dat we met z’n allen zullen werken op basis van praktijkervaring. Al doende zullen we tot conclusies komen omtrent de bestaande knelpunten en de manier waarop ze weggewerkt kunnen worden om de circulaire economie verder vorm te geven. De initiatiefnemers komen uit de zogeheten ‘maatschappelijke vijfhoek’, die elk met hun eigen expertise hun steentje zullen bijdragen in de zoektocht naar weloverwogen oplossingen. Het belooft een boeiend traject te worden!”

"De geleidelijke introductie van circulaire ontwerp-, uitvoerings- en businessmodellen moet tegen 2050 leiden tot een ander soort economie en samenleving"

Mentaliteitswijziging tot stand brengen

Frans Dieryck, de voorzitter van Vlaanderen Circulair, pikte gretig in op de woorden van Henny De Baets. Hij maakte alle aanwezigen duidelijk dat het belangrijk is om één front te vormen: “We moeten de volledige maatschappij mobiliseren om de ambities voor de creatie van een circulaire economie waar te maken. De geleidelijke introductie van circulaire ontwerp-, uitvoerings- en businessmodellen moet tegen 2050 leiden tot een ander soort economie en samenleving. Het gaat iedereen aan! Samen met universiteiten, ondernemingen en andere kennisorganisaties moeten we een mentaliteitswijziging tot strand proberen te brengen. De ondertekening van de Green Deal Circulair Bouwen door 230 partijen toont alleszins aan dat er wel degelijk sprake is van een kantelpunt!”

Inspiratiedagen

Brigitte Mouligneau, transitiemanager Circulaire Economie bij Vlaanderen Circulair, verschafte op haar beurt meer uitleg bij de praktische kant van de zaak. Ze benadrukte tevens dat er nog heel wat onderzoekswerk nodig is om de circulaire transitie definitief vorm te kunnen geven. “We zullen in de nabije toekomst nog veel meer inzicht moeten krijgen in de materialen die we kunnen/moeten gebruiken in onze gebouwen, in de koolstofvoetafdruk en de kwaliteit van gerecycleerde materialen, in de zin en onzin van nieuwe businessmodellen (gedeeld gebruik, interessante product-dienstcombinaties …), enzovoort. Het is dan ook erg belangrijk om concrete actie te ondernemen! We verwachten van alle deelnemers dat ze nadenken welke initiatieven ze zelf op poten kunnen zetten (lees: experimenteren op een werf, innovatieve projecten ontwikkelen of anderen faciliteren in hun circulaire bouwpraktijk). Een viertal keer per jaar zullen we samenkomen op inspiratiedagen om kennis uit te wisselen via inspirerende cases, keynotes en workshops. De eerste inspiratiedag vindt plaats op 26 maart in de Mechelse Stadsschouwburg. Save the date!”