Leuven honoreert de meest recente architecturale pareltjes die de stad mee vormgeven door de vierjaarlijkse Architectuurprijs Leuven uit te reiken. Zo wil zij relevante architectuur in een stedelijke context een podium geven en aan het brede publiek tonen. Stad en Architectuur vzw, die de prijs in opdracht van de stad organiseert, stelt vanaf 13 september alle genomineerde projecten aan het publiek voor in een tentoonstelling en een publicatie. De vijf finalisten kunnen tijdens de Dag van de Architectuur zondag 22 september op locatie bezocht worden, waarbij de architect het gebouw toelicht. Op 24 oktober maakt de stad de winnaars bekend.
Een deskundige jury schoof een selectie van 24 inspirerende projecten die de laatste vier jaar in Leuven gerealiseerd werden, naar voor. De selectie beslaat een breed scala van grote en kleine projecten voor zowel particulieren, bedrijven als instellingen.
De projecten demonstreren hoe de Leuvense stadsontwikkeling inzet op het samenspel van innovatieve architectuur, duurzaamheid en respect voor erfgoed, en hoe zij een schakel vormen voor meer verbondenheid tussen buurten en mensen.
De vijf finalisten
Hoofdkantoor Cera van Robbrecht & Daem architecten i.s.m. ar-te, Studio Roma en Macobo-Stabo;
Het nieuwe Cera hoofdkantoor schrijft zich voorzichtig in in de middeleeuwse kern van de Leuvense binnenstad. In het ontwerp worden beschermde historische gebouwen en een nieuwbouw met elkaar verweven tot een architecturaal en functioneel geheel. De twee historische gebouwen, Hôtel d’Eynatten en het Helleputtegebouw, werden gerestaureerd en herbestemd, het nieuwe volume op de hoek van de site toont een eigen hedendaagse identiteit. Het project werd geïnspireerd door de kleuren, de fijnheid en subtiliteit van de omringende historische elementen en vertaalde deze op een eigentijdse manier.
Het complex wordt getypeerd door ruimtes die geschikt zijn rond verschillende patio’s en binnentuinen. Zo werd de lokettenzaal getransformeerd tot een hortus conclusus, een binnentuin die het centrum van het gebouwencomplex vormt. Daaromheen liggen kleine en grote zalen die voor bezoekers kunnen worden opengesteld of afgesloten als intieme salons.
Scoutsgebouw Boven-Lo van rob mols Architecten (projectarchitect Bert Ruelens);
In een recreatiegebied met strenge bouwvoorschriften werd een nieuw Scoutsgebouw gerealiseerd. Door het compacte gebouw in het terrein in te graven, wordt de eis voor een éénlaagse bebouwing gerespecteerd en het bestaande speelterrein maximaal gevrijwaard. In het ontwerp staat de relatie met de buitenomgeving centraal. Twee bijzondere buitenruimtes, een overdekte koer en een verzonken theater werden aan het programma toegevoegd. De twee grote scoutslokalen zijn opdeelbaar en kunnen mee evolueren met de noden van de scouts.
De gebruikte materialen zijn vrij gewoon, maar worden meervoudig en efficiënt ingezet. De houten ramen zijn zowel buitenschrijnwerk als draagstructuur voor de bovenliggende betonplaat en dakstructuur. De holle betonblokken zijn tegelijk draagstructuur én leidingspouw. De gepolierde opstortbeton van de breedvloerplaten is niet alleen afwerking, maar tevens uitvullaag voor de technische leidingen. De dakstructuur fungeert als een houten ribbenvloer, waardoor de grote ruimtes met standaard balken overspannen kunnen worden.
Hoogzaal voor Contius orgel van 360 architecten
Een nieuw hoogzaal moet een replica van een barok Contius-orgel een plek geven in het unieke barok-interieur van de Sint-Michielskerk te Leuven. De ambitie om met het instrument de originele klankkleur van de barok-orgelmuziek te benaderen, leeft door in het ontwerp van een ‘traditionele’ constructie uit massief eikenhout voor het oksaal. De balustrade vormt een fries van gebogen eiken panelen uit ajour houtsnijwerk, en verzoent in haar patroon ornament van kerkinterieur en orgel.
Ook werd een nieuwe strategie uitgewerkt om het inkomportaal van de kerk op verschillende manieren te kunnen gebruiken. Een enfilade van 3 kamers wordt afgescheiden van de kerkruimte: Een centrale vestibule met ceremoniële deuren wordt geflankeerd door een nieuwe publieke onthaalruimte en een verbindingsruimte naar hoogzaal en loges. Ontwerpvisie, ingenieurskennis en architectuurgeschiedenis komen op unieke wijze samen in een geïntegreerde ontwerp.
Hal 5 van de kerngroep van de vzw Hal 5
Op de Centrale Werkplaatsen ontstond de behoefte aan een publieke en gemeenschappelijke plek voor de buurt. Om hierin te voorzien kreeg HAL 5 in afwachting van de restauratie van de beschermde spoorweghallen een tijdelijke herbestemming.
Het pragmatische ontwerp vertaalt zich in een beperkt aantal ruimtelijke ingrepen die noodzakelijk zijn om het gebouw terug in gebruik te nemen, maar die tegelijk rekening houden met de opgelegde condities van het “tijdelijke gebruik”. In de bestaande casco organiseren zich box-in-box volumes rond een binnenstraat. De materialisatie en realisatie gebeurde met een beperkt budget en werd uitgevoerd door vrijwilligers.
Het project wil nooit een eindproduct zijn. Als een stedelijk en sociaal experiment dat collectief bedacht, gebouwd en gefinancierd werd, heeft HAL 5 als doel om een betaalbare, duurzame en bruisende stedelijke vrijplaats te ontwikkelen.
Sociale woningen Donkerstraat van a33 architecten
De Donkerstraat is een belangrijke invalsweg van Leuven, gekenmerkt door een sterke helling. De straat is gericht op de stad maar evenzeer op het groene gebied van de Wijnpers. Dit “weifelen tussen stad en platteland” werd uitgespeeld als kwaliteit.
Het uitzicht op de omgeving wordt maximaal benut. De appartementen zijn georganiseerd langs de lange gevels van het gebouw, voor- en achtergevel, oost en west georiënteerd, ondiep en dus maximaal bezond.
Verschillende uitsnijdingen brengen licht en zicht tot ver in het gebouw en tonen de activiteit in het gebouw. De verticale en horizontale circulatie, een gelijkvloerse ontmoetingsplaats en een groene vlakte in het gebouw worden zichtbaar waardoor een dialoog ontstaat met de straat en de stad. Elke bewoner of bezoeker loopt door een kader met zicht op de stad én op het platteland.
Tentoonstelling ‘Architectuurprijs Leuven 2019’
Vr 13.09 t/m zo 3.11.2019 / Universiteitsbibliotheek KU Leuven, Ladeuzeplein, Leuven, toegang gratis
De tentoonstelling is een showcase van alle genomineerde projecten van de prijs, samengevat in beelden, plannen, maquettes en bondige teksten. De architecten van de vijf finalisten doen er hun verhaal over het gebouw in een interview dat op beeld werd vastgelegd.
Publicatie ‘Hedendaagse Architectuur in Leuven’
Prijs: gratis / De publicatie is in de Universiteitsbibliotheek, Mgr. Ladeuzeplein te verkrijgen. Andere afhaalpunten staan vanaf 12 september online op www.stadenarchitectuur.be.
Een vijfde editie van de publicatie ‘Hedendaagse Architectuur in Leuven’ zoomt in op een zelfde reeks van genomineerde projecten. Projectfiches en artikels tonen de projecten en kaderen ze in een bredere maatschappelijke en stedelijke context. Wie Leuven met een nieuwe architectuurbril wil verkennen, bezoekt de stad met de bijgaande wandelkaart.
Publiek scholendebat en prijsuitreiking Architectuurprijs
donderdag 24 oktober, 19.30u / STUK Auditorium, Naamsestraat 94, Leuven / toegang gratis
Snijdende spanning bij de bekendmaking van de prijswinnaars in STUK, Auditorium. Twee prijzen worden uitgereikt: prijs van de jury en een publieksprijs. Vooraf presenteren zesdejaars leerlingen van vijf Leuvense middelbare scholen hun beoordeling in een publiek einddebat. Ook het aanwezige publiek kan een stem uitbrengen. Mis dit zeker niet! inschrijving via inschrijving@stadenarchitectuur.be