Ontwerpbureau Pauwels geeft ’t Schip in Tienen ademruimte met open water en groen
In Tienen is de heraanleg van het plein aan ’t Schip voltooid, een ingreep die het hart van de stad opnieuw verbindt met de Grote Gete. Het ontwerp van Ontwerpbureau Pauwels, uitgevoerd door nv De Dender in opdracht van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en Stad Tienen, combineert ecologisch herstel met stedelijke vernieuwing. Waar vroeger de beek ondergronds liep, stroomt ze nu opnieuw zichtbaar door een aantrekkelijk en autoluw plein dat voetgangers en fietsers voorrang geeft. De werken kaderen binnen het masterplan ‘Grote Gete doorheen Tienen’, dat inzet op meer waterbeleving, vergroening en ontharding in de binnenstad.
De historische bedding van de Grote Gete vormt de centrale as van het nieuwe ontwerp. Robuuste keerwanden in natuursteen en betonnen zitmuren volgen het reliëf en creëren tegelijk een aangename verblijfsruimte. Houten terrassen langs het water nodigen uit tot zitten, spelen en ontmoeten. Ze zijn bovendien ontworpen als overstroombare zones die bij hevige regen tijdelijk water kunnen bergen. Door de integratie van natuurvriendelijke oevers en een zorgvuldig evenwicht tussen verharding en groen is ’t Schip niet alleen esthetisch aantrekkelijk, maar ook functioneel in tijden van klimaatverandering.
Klimaatrobuuste ingreep met maximale vergroening
Centraal in het ontwerp staat de ambitie om de stad weerbaarder te maken tegen droogte en wateroverlast. Het plein werd maximaal onthard, met nieuwe tuinstraten, wadi’s en beplante gevelzones die hemelwater laten infiltreren. De Grote Gete, ooit een technische koker, is nu een open groene beekvallei waar water, natuur en mens elkaar opnieuw ontmoeten. Het project sluit naadloos aan bij de doelstellingen van de Blue Deal van de Vlaamse regering, die inzet op duurzaam waterbeheer en ecologische veerkracht.
De waterloop is niet enkel zichtbaar, maar ook beleefbaar gemaakt. Stapstenen doorheen de ondiepe moeraszone nodigen kinderen uit om het water op een speelse manier te verkennen, terwijl bloemrijke oeverplanten een wisselend kleurenpalet brengen doorheen de seizoenen. De zachte glooiingen en zitniveaus maken het plein geschikt voor zowel rustige contemplatie als spontane interactie. Zo wordt ’t Schip een plek waar het dagelijkse leven zich vermengt met de natuurlijke dynamiek van het water.
Een plein voor mensen, natuur en cultuur
Naast waterbeheer en ecologie is er bijzondere aandacht voor sociale beleving en culturele invulling. De houten terrassen fungeren buiten de piekmomenten van regenval als podium voor muziek, theater en beeldende kunst, wat van het plein een open ontmoetingsplek maakt. Het ontwerp creëert hiermee een subtiel evenwicht tussen stedelijkheid en natuur, tussen rust en activiteit. Door zijn flexibele inrichting kan het plein door de gemeenschap op uiteenlopende manieren worden gebruikt.
Ontwerpbureau Pauwels werkte met duurzame materialen zoals hout, natuursteen, halfverharding en prefabbeton, telkens met oog voor detail en onderhoudsgemak. Kleine ecologische ingrepen – nestkastjes, insectenhotels en biodiverse beplanting – versterken de natuurwaarde van het gebied. Ook de technische herinrichting van de waterloop, met aandacht voor doorstroming en onderhoudstoegang, getuigt van een doordachte aanpak waarin ecologie en techniek hand in hand gaan.
Stedelijke vernieuwing met respect voor het verleden
De naam ’t Schip verwijst naar de historische aanlegplaats van platbodems op de Grote Gete. Dat verleden wordt niet letterlijk gereconstrueerd, maar verbeeld in de vormgeving van de zitmuren, brugjes en terrassen. Het water, dat ooit verdween onder verharding, krijgt opnieuw een centrale plaats in het stadsbeeld. Zo verbindt het project verleden en toekomst: een hedendaagse interpretatie van de waterstad die Tienen ooit was.
Met een oppervlakte van 0,29 hectare is het project relatief klein, maar de impact op de beleving van de binnenstad is groot. ’t Schip toont hoe zelfs beperkte ingrepen een stad gezonder, groener en aantrekkelijker kunnen maken. Door water zichtbaar te maken, ruimte te geven aan natuur en ontmoetingsplekken te creëren, vormt het plein een modelproject voor klimaatadaptieve stadsontwikkeling in Vlaanderen.