Ontwerpteam HUB wint Open Oproep sociale dienstverleningscluster in Berchem

Het ontwerp voor de dienstencampus van De Ideale Woning gaat over actief aanwezig zijn in een wijk en stad, over de formele en informele aspecten van hulp en ondersteuning bieden, en over een goede ruimtelijke setting die mee dienstbaar is aan deze doelstellingen.

HUB heeft zijn ontwerpvoorstel gestructureerd rond de begrippen tuin - thuis - huis. Deze beschrijven een soepel speelveld waarbinnen we publieke aansluiting kunnen vinden op de wijk, ruimte kunnen maken voor ontmoeting, en nieuwe modellen kunnen ontwikkelen voor werken en samenwerken.

Het ontwerp begint met de tuin en onderzoekt vervolgens de relatie van gebouwen en kamers tót de tuin. Het uitgangspunt is de creatie van een informele en vertrouwde omgeving. Met herkenbare elementen zoals een pad, een luifel, een bank, een zonnetent, een keuken ... Ruimte voor kleine momenten, maar ook voor een verzorgde overgang van publiek naar privé. De begrippen ‘kantoor’ en ‘werkruimte’ worden hierbij opgerekt. HUB maakt daarmee een plek voor iedereen, waar zo niet alles, dan toch heel veel kan.

De verschillende programmadelen worden in verschillende gebouwen ondergebracht. De compositie van deze gebouwen geeft vorm aan een aantal buitenkamers. Deze ruimtelijke structuur zorgt voor een sterke samenhang, maar doet tegelijkertijd plekken ontstaan met een eigen gebruik, een eigen identiteit en intimiteit. De aanleg van de buitenkamers en de architectuur van de gebouwen gaan hand in hand. Ze zijn gericht op het maken van een overgang tussen de meer formele straatzijde en de meer informele tuinzijde. De site wordt toegankelijk en wordt voorbereid voor meervoudig gebruik.

De tuin staat centraal

De tuin is het hart van de dienstencampus. Het ontwerp is robuust, klimaatadaptief en biotoopversterkend. Het is een aanvulling op de publieke ruimte in de wijk. Verschillende gebouwen ordenen de collectieve buitenruimte in verschillende tuinkamers. Deze variëren in schaal en atmosfeer. Sommige zijn multifunctioneel inzetbaar en hebben een uitgesproken publiek karakter. Andere liggen meer teruggetrokken en zijn intimistisch van aard.

Schaal en compositie 

De gebouwen variëren eveneens. Dit is in overeenstemming met de ligging en het gebruik. Aan de zijde van de Diksmuidelaan vormen het bestaande kantoorgebouw en de uitbreiding ervan, een stevige, formele voorzijde voor de site. In de tuin en aan de achterin gelegen straten, zijn de gebouwen lager en hebben een meer informeel karakter. Hier bevinden zich de werkplaatsen, de magazijnen en de collectieve ruimten.
 

Verzorgde adressen

Ook aan de informele zijde van de site worden de entreezones verzorgd vormgegeven. De doorsteek aan de zijde van de Hofstadestraat wordt geactiveerd door de cafetaria, de (leef)keuken en het ontspannings- en leslokaal. De inrit naar de parking en fietsenstalling biedt zicht op het interieur van de leefkeuken.


Zachte overgangen

De vergaderruimten in het centraal gelegen vergaderpaviljoen hebben een rechtstreekse relatie met de aanliggende tuinen. Een portiek zorgt voor een beschutte circulatie en is tevens een bruikbare buitenruimte aan de vergaderzaal.
 

Plattegrond gelijkvloers

Aan de rechterzijde van het plan vormen het uitgebreide bestaande kantoorgebouw, het vergaderpaviljoen en het bijkantoor achterin, een drie-éénheid aan de tuin. De drie gebouwen functioneren samen, maar kunnen ook apart uitgehuurd en gebruikt worden. Een portiek zorgt voor een beschutte verbinding tussen de gebouwen. Aan de Hofstadestraat bevindt zich tevens een verzamelgebouw. Hierin bevinden zich (van rechts naar links) de cafetaria, de werkplaats en het fablab, en het magazijn. Al deze lokalen hebben een rechtstreekse relatie tot de centraal gelegen tuin.

Veelzijdige hoofdentrée

Het bestaande kantoorgebouw wordt uitgebreid met een aantal collectieve functies zoals een overdekte vestibule (hoofdtoegang tot de site), een centrale onthaalruimte, een beschut dakterras en de daaraan gelegen ‘boardroom’. De interieurs van de kantoren worden gekenmerkt door huiselijke, collectieve ruimten. Het dubbelhoge centrale onthaal biedt uitzicht naar de gehele site, maar biedt tevens een inkijk naar de kantoren van De Ideale Woning.

Breed gebruik

De portieken aan de tuingebouwen maken een breed gebruik - bijvoorbeeld voor de organisatie van een rommelmarkt of wereldbuffet - toe. De tuin kan hierdoor toegeëigend worden door de buurtbewoners.