Ontwerpteam onder leiding van Atelier Kempe Thill transformeert Droogdokkensite Antwerpen tot maritieme belevingssite

De Droogdokkensite in het noorden van Antwerpen bestaat uit een uitzonderlijk landschap aan het Kattendijkdok, dichtbij de Schelde met bijzonder industrieel en bouwkundig erfgoed. De schaal van dit historische dokkenlandschap is uniek in Europa. Naast de 9 historische, beschermde droogdokken zijn er 2 grote gebouwenclusters (AWN01 en AWN02), enkele kleinere verspreide bijgebouwen en 2 pomphuizen. Ook de 2 loodsen aan de westzijde van de Droogdokkenweg in het toekomstige Droogdokkenpark maken deel uit van de site.

De Droogdokkensite wordt een belevingssite waar je het maritieme verleden van Antwerpen kan ervaren maar ook zicht krijgt op de toekomst. Bezoekers kunnen er zien hoe historische schepen worden gerestaureerd en krijgen een blik op de nationale collectie maritiem en industrieel havenerfgoed van het MAS. Daarnaast hebben ook verschillende partners in maritiem patrimonium, haveninfrastructuur, sociale projecten en de Antwerpse jeugd ieder een eigen plek op deze unieke, levendige locatie.

De site moet een ontmoetingsplek worden die gericht is op de beleving van maritiem erfgoed, havenerfgoed en de havendynamiek. Het doel is om het erfgoed zo goed mogelijk te behouden, kennisoverdracht te stimuleren en de bezoekers dichter bij de haven en het water te brengen. Op de site ontwikkelt het APB Havencentrum van de provincie Antwerpen in samenwerking met Port of Antwerp een Havenbelevingscentrum. De buitenruimte met schepen en industrieel erfgoed uit de collectie van het MAS zal de verschillende onderdelen met elkaar verbinden. Met de ontwikkeling van de Droogdokkensite als maritieme belevingssite onderstreept stad Antwerpen haar identiteit als havenstad en stad aan de stroom. 

Ontwerpopdracht

Voor de ontwikkeling van de maritieme belevingssite werd er in 2021 een ontwerpopdracht gelanceerd in 3 delen: de opmaak van een masterplan, een faseringsplan en een ontwerpopdracht voor zowel de gebouwen als de buitenruimte.

Het masterplan omvat de verschillende droogdokken (1 tem 10), alsook de 2 gebouwenclusters aanwezig op de site. Ook de noordelijke kop van het vijzelgemaal aan de Royerssluis en de loodsen in het (toekomstig) droogdokkenpark zitten hier mee in vervat. In dat masterplan zal een visie ontwikkeld worden omtrent zaken zoals de beeldkwaliteit, de inrichtingsprincipes, de ontsluiting alsook de toegankelijkheid en de routing. De optimale zichtbaarheid van de verschillende dokken is een van de uitgangspunten bij de uitwerking.

Voor de gebouwen zal men een combinatie van renovatie, restauratie en nieuwbouw inzetten, met respect voor het bijzondere en authentieke karakter van de site. Het historisch industrieel erfgoed, zoals Pomphuis 1, is beschermd als monument en zal daarom ook behouden blijven in zijn originele staat.

In gebouwencluster AWN02 komt het nieuwe Havenbelevingscentrum. Met zijn monumentale, industriële look ademt dit gebouw mee de maritieme sfeer uit.

Multidisciplinair ontwerpteam

De ontwerpwedstrijd verliep in 2 fases. Uit 13 kandidaten werden 3 teams geselecteerd die hun visie voor de Droogdokkensite gaven. Het team rond Atelier Kempe Thill overtuigde de jury het meest. Ze leverden een evenwichtig ontwerp aan dat past in de samenhang en historische indeling van de site. Hun ingehouden architectuur respecteert en versterkt de monumentale uitstraling van de Droogdokkensite en creëert een nieuwe façade richting de stad. Geen hoogteaccenten, maar een harmonisch samengaan. Doorwaadbare binnenstraten in de gebouwen leiden de bezoeker doorheen de site. De vormgeving van de buitenruimte is sober uitgewerkt, maar met de nodige aandacht voor vergroening en restauratie. Het ruwe, industriële karakter van de site blijft overeind.