OPINIE. "Als je wacht op waterstof om je huis te verwarmen, ben je een dief van je eigen portemonnee" (Bert Van Renselaar)

Sinds de oorlog in Oekraïne gaan gesprekken op verjaardagen vaker over de energierekening. Logisch, want onze maandelijkse energielasten zijn flink gestegen. Misschien kom je op zo’n verjaardag de waterstof believer tegen, zoals de oom die al tientallen jaren roept dat waterstof de oplossing is voor alles. Daarom zouden we geen tijd moeten verspillen aan zonnepanelen en warmtenetten. Maar klopt dat wel?

Dure oplossing

Waterstof zal zeker een belangrijke rol in onze energievoorziening spelen. Thuis zul je daar echter niet snel iets van merken, want verwarming op waterstof is voorlopig een dure oplossing.

Om dat toe te lichten eerst iets over de productie van waterstof. In tegenstelling tot olie of aardgas pompen we waterstof niet uit de grond. Waterstof moet gemaakt worden. Op dit moment doen we dat van, jawel: aardgas.

In de toekomst maken we waterstof van groene elektriciteit en water. Vooral veel elektriciteit, die dan wordt opgewekt met windmolens op zee. Een waterstoffabriek zoals die Shell op de Tweede Maasvlakte gaat bouwen, verbruikt in een uur evenveel water als je thuis in een week gebruikt en evenveel elektriciteit als je in tachtig jaar gebruikt met een gemiddeld huishouden.

Op basis van de marktprijzen zou je huis op waterstof verwarmen nu gemiddeld 8000 euro per jaar kosten. Dat is fors meer dan de 3200 euro die je betaalt bij verwarmen op aardgas.

Bij een stabielere energiemarkt met een overvloed aan duurzaam opgewekte elektriciteit zou de energierekening kunnen dalen tot 2500 euro per jaar. Dat is een stuk lager dan nu, maar nog altijd meer dan de 1500 euro die we tot en met 2021 jaarlijks betaalden om ons huis te verwarmen.

Alternatieven

Daar komt nog bij dat de industrie niet zonder waterstof kan, waardoor de vraag in de toekomst fors zal stijgen. Of die kostendaling dus werkelijk gaat plaatsvinden is nog onzeker. Als er alternatieven zijn kunnen we die maar beter gebruiken.

En daarmee zijn we weer terug bij je eigen huis. Daar zijn veel alternatieven, die goedkoper én betrouwbaarder zijn dan waterstof. De meeste zijn gebaseerd op warmtepompen die vijf tot tien keer minder energie gebruiken voor verwarming dan waterstof. Warmtepompen halen de meeste energie uit de lucht of uit de bodem en zijn daarmee veel efficiënter en dus goedkoper in gebruik.

Warmtepompen

Ook een warmtenet maakt meestal gebruik van warmtepompen, bijvoorbeeld om warmte uit de bodem geschikt te maken voor het verwarmen van je huis. De warmte uit de bodem blijft gratis, de kosten die je maakt zijn vooral voor de investering in het warmtenet.

De in te kopen elektriciteit vormt een veel kleiner deel van de kosten dan bij waterstof. Daarmee is warmte uit een warmtenet veel minder vatbaar voor toekomstige schommelingen in de energieprijzen.

Als je de kans hebt, zou ik een warmtepomp kopen of aansluiten op een warmtenet. Je bent een dief van je portemonnee als je wacht tot er waterstof uit je gasleiding komt.

Bert van Renselaar is energietransitie-expert bij architecten- en ingenieursbureau Sweco Nederland BV. Dit opiniestuk verscheen eerder in het Dagblad van het Noorden.