Elke begroting is het weer afwachten waar in de vastgoedsector ingegrepen wordt. We hebben nood aan een langetermijnvisie, schrijft Frédéric Vandenhende, oprichter van Investr, een platform voor vastgoedinvesteerders.
Zoals het blijkbaar elke begrotingsoefening betaamt, is de vastgoedsector andermaal de dupe. Deze keer is de btw-verlaging naar 6 procent voor sloop en heropbouw in het vizier gekomen.
Die tijdelijke maatregel werd in 2021 ingevoerd om de bouwsector te ondersteunen. Niet alleen covid, maar ook de rentestijging maakte dergelijke initiatieven noodzakelijk. Die incentivering om kwaliteitsvolle woningen te bouwen, wordt nu opnieuw gefnuikt: de btw-verlaging wordt alleen verlengd voor particulieren, niet voor professionele projectontwikkelaars.
Maar waar zit het verschil tussen beiden? Wie moet de extra btw ophoesten? Uiteindelijk betaalt de eindgebruiker de eindfactuur, terwijl een structurele oplossing uitblijft. Waar is de visie op de lange termijn?
Ondertussen zijn de evoluties op de vastgoedmarkt dramatisch. De glorietijden van de promotoren zijn stilaan voorbij. Ook de spreekwoordelijke bakkers en slagers (zonder afbreuk te doen aan hun initiatieven) stoppen met op elke hoek nieuwbouwprojecten neer te poten.
De stijgende rente doet het aantal verkopen in Vlaanderen sterk dalen. Door hun wijzigende samenstelling hebben gezinnen een andere woningnood dan pakweg 20 jaar geleden. Bij de aannemers lopen de orderboeken leeg. Nog nooit gingen zoveel aannemers failliet.
De vastgoedsector bezorgt honderdduizenden mensen een veilig inkomen en spekt de staatskas op zowel federaal (via de btw) als gewestelijk niveau (via de registratierechten). Toch is het elke begroting weer angstvallig afwachten waar nu weer ingegrepen wordt. Dat getuigt niet alleen van een kortetermijnvisie, maar ook van beperkte inzichten. Als er minder vastgoedtransacties zijn, zijn er minder inkomsten. Als een vastgoedcrisis door ons land raast, stijgt de werkloosheid. Als de mensen geen woningen meer kunnen huren omdat die simpelweg niet meer worden verkocht aan beleggers, wat dan?
De vastgoedwereld en de regering zijn allebei gebaat bij langdurige oplossingen die ze in overleg kunnen vastleggen voor pakweg tien, twintig jaar. Een dak boven je hoofd is een basisbehoefte. Koppel dat aan een langetermijnvisie, zo een waarop we over dertig jaar met trots kunnen terugkijken. De zekerheid waartoe dat zou leiden, betaalt zich op vele vlakken terug. In werkgelegenheid in de bouwsector. In huisvesting, waaraan we een groot tekort hebben. En in extra inkomsten voor de overheid, dankzij registratierechten en btw.
Frédéric Vandenhende is oprichter van Investr. Dit opiniestuk verscheen eerder in De Tijd.