OPINIE (Bart Verheyen): de kracht en impact van architectuur

Vorige zondag liep ik mee in de klimaatmars door Brussel. Ik ben geen tafelspringer of activist, maar had toch beslist om mee te gaan, al was het maar om de vele jongeren die ons eindelijk hebben wakker geschud, te steunen en aan te sporen om vol te houden.

Onderweg geen doemdenkers, maar families, mensen van alle leeftijden, jongeren uit beide landsdelen en vooral…. inspirerende slogans en een positieve vibe.

Terug thuis komt dan snel de vraag : “En wat doe je er zelf aan ?”

Als architecten, stedenbouwers en stadsplanners hebben we hiervoor wel degelijk een aantal sterke sleutels in handen. Na lange tijd ‘in het vak’ weten we ook dat die sleutels allemaal iets met mekaar te maken hebben: Verdichting, betonstop, ontharding, circulair bouwen, bijna energie neutraal,…. elk thema op zich is waardevol, maar vooral de samenhang en het onderlinge effect wordt alsmaar duidelijker.

Als architecten, stedebouwers en stadsplanners hebben we een aantal sterke sleutels in handen.

Auto-afhankelijk verkavelen kan niet meer. Woonbehoeften nemen toe. De vele appartementen, woningen, kantoren, scholen,… moeten we bouwen in onze kernen, op plaatsen waar we geen open ruimte meer innemen. Dicht bij lokale voorzieningen en (aanwezig) openbaar vervoer. T.O.D. (Transport Orientated Design) zal onze overheden wél in staat stellen om het openbaar vervoer eindelijk performant te maken, wegens niet meer overal verspreid. Onze schaarser wordende open ruimte en landschappen blijven gevrijwaard en de impact op onze klimaat’belasting’ wordt hanteerbaar naarmate we deze bundelen.

Zonder ons los te koppelen van de context, moeten we opnieuw gebouwen ontwerpen als ‘intelligente ruines’ . Wat bOb hiermee bedoelde is duidelijk en brandend actueel. Nieuwe gebouwen moeten we rigide bedenken vanuit een verstandig grid of structuur die op lange termijn van functie kunnen wisselen en evolueren. Telkens we slopen is er immers een onomkeerbaar verlies aan materiaal en energie.

Ban de PUR- schuim, siliconen en TEC7 uit je lastenboek. Bedenk schroefbare en (de)monteerbare bouwelementen. Werk met het Madaster ® en overtuig bouwheren dat ze niet meer de baksteen zelf willen bezitten, maar dat ze de voordelen van ‘Building as a service ‘ voor zichzelf en voor de samenleving trachten in te zien.

Nieuwe gebouwen moeten we rigide bedenken vanuit een verstandig grid of structuur die op lange termijn van functie kunnen wisselen en evolueren. Telkens we slopen is er immers een onomkeerbaar verlies aan materiaal en energie.

Bestudeer het werk van Jean Prouvé, bewonder de traditionele Longhouses  in Bali, vernuftig en volledig in bamboo opgetrokken, maak plannen voor nieuwe en compacte co-housing in onze stadskernen. Zet mensen aan tot deeleconomie en circulair denken. Doe dit met energieneutrale ontwerpen en werk met lokale ondernemingen en materialen. Koester ons bestaande patrimonium niet enkel cultureel, maar ook materieel. En geloof in de kracht en de impact van de sleutels die je zelf in handen hebt.

-----

Deze column werd ons aangeleverd in het kader van de actie Sign for my Future, een groots opgezette campagne waarmee bedrijven, universiteiten en organisaties de overheid oproepen om werk te maken van een doortastend klimaatbeleid.

architectura.be is één van de partners van Sign for my Future en zal regelmatig columns publiceren waarin architecten, ingenieurs en andere bouwprofessionals een lans breken voor een efficiënter klimaatbeleid.  

Wilt u ook uw mening kwijt in een column? Dat kan zeker. Contacteer ons via info@architectura.be of 011 56 19 50 en wij laten u weten wat de voorwaarden zijn voor een dergelijke column..

En vergeet natuurlijk ook niet om zelf ook te tekenen voor het klimaat en onze toekomst. Zo laat u de volgende regering weten dat ook u vragende partij bent voor een gedegen klimaatbeleid.