OPINIE. Beluiken: micro-wonen met een cynisch kantje (Glenn Lyppens)

Hoewel het Bataviabeluik uiteindelijk plaats ruimde voor de expanderende universiteit, hebben toch nog meer dan 130 beluiken de saneringsoperaties overleefd (zie Beluikenstudie die POLO Labs, Origin en Daidalos-Peutz maakten iov Stad Gent). Gelukkig maar, want wie zulk een beluik bezoekt zal zich ongetwijfeld vergewissen van het feit dat deze ooit verguisde radicale woonvormen vandaag erg aantrekkelijke onderleggers kunnen zijn voor luw stedelijk wonen met intense vormen van nabuurschap. De beluiken laten zien dat het compacte wonen best aangenaam kan zijn, indien gecompenseerd met toe-eigenbare collectieve tussenruimte.

Maar de stijgende renovatie-populariteit van onze beluiken heeft ook een cynisch kantje, mede veroorzaakt door het deficit van zowel de publieke als private vastgoedsector om op grote schaal betaalbaar en kwaliteitsvol stedelijk wonen te realiseren. Zo is het pijnlijk te moeten vaststellen dat zelfs een compact beluikhuisje van nog geen 40 m² na een noodzakelijke bouwfysische renovatie voor een groeiende groep minder kapitaalkrachtige gezinsprofielen die vandaag de beluiken bewonen allicht nog moeilijk haalbaar zal zijn. Waar zij uiteindelijk naartoe moeten is nog maar de vraag. Maar dat hun wanhoop net zoals in de negentiende eeuw kan uitmonden in meer dan alleen kreten, valt te vrezen indien hier niet snel de nodige antwoorden op komen. Ondertussen benieuwd of zulke kwesties ook op de nakende Mipim vastgoedhoogmis in Cannes besproken zullen worden. Aan de keynote lezingen te zien wordt dat alvast bang afwachten.

Glenn Lyppens is als architect-onderzoeker verbonden aan POLO Labs. Zijn recent opgeleverde doctoraatsonderzoek focust op robuuste collectieve tussenruimte in stedelijke woningclusters.