OPINIE. Gebruik - lees: misbruik - de economie om extra natuur te creëren (Steven Delva)

Hoe vaak hoor je niet dat de bedrijven de lasten socialiseren en winsten privatiseren. Of dat nu effectief zo is of niet, dat is een politieke discussie die in deze niet terzake doet. Ik haal het enkel aan omdat we “andersom” moeten durven denken als we maatschappelijk resultaat willen boeken. De vraag luidt dus: waarom zouden we niet de private wensen van ondernemers inzetten om maatschappelijke, vaak ook ecologische, uitdagingen te doen slagen?

De laatste uitbreidingswijk van Lisse in Nederland, ook gekend als Geestwater, is hiervan een relevant voorbeeld. Op deze polder werd een volledige wijk bijgebouwd, weliswaar zonder dure grond aan te voeren en de aanwezige natuur teniet te doen. Integendeel, tussen de wetlands en het groen werden er op een gesofistikeerde manier 450 woningen gebouwd. Gevolg: het leverde de investeerder meer woningen op, het zorgde voor een pak minder verharding waardoor de bouwkosten gereduceerd konden worden, de overheid behaalde haar waterdoelstellingen, en de natuurorganisatie werd beheerder van het landschap.

Om dat voor elkaar te krijgen, moest elke betrokken partij los komen van z’n eigen agenda en integraal durven denken. Het gaat nooit énkel over groen, of énkel over de economie. Vastgoedinvesteerders die grootste bouwprojecten uitvoeren en het groen er als een noodzakelijk iets bijnemen om de vergunning te verkrijgen: zo werkt het niet. Net zomin als wanneer de hardcore groene jongens van elke vierkante meter beton fauna en flora willen maken zonder de economische realiteit te erkennen. Willen we de planeet redden, dan zullen we er voor moeten zorgen dat ecologie de economie niet in de weg staat. En vice versa. De natuur mag geen kostenpost zijn, maar moet opbrengen. En tegelijkertijd moeten we de economie durven gebruiken, soms misbruiken, om méér natuur te creëren.

Een stad die je via echte vergroening - geen groene saus - aantrekkelijker maakt, doet de wijk heropleven. In Singapore slaan ze je dood met dat soort voorbeelden. Het land staat op de derde plaats qua bevolkingsdichtheid, maar wordt gezien als de stad met de meeste biodiversiteit op aarde. Een geweldig voorbeeld van hoe je ecologie en economie kan verbinden. Alleen moeten wij er in de Lage Landen voor zorgen dat het maatschappelijk verhaal ook inclusief is, en niet enkel bestemd voor de rich and famous.

Start bij bouw- en investeringsprojecten daarom vanuit het landschap, de bodem, het water om zo radicale en werkende antwoorden te geven op meerdere maatschappelijke noden.

Steven Delva is een Belgisch, internationaal gerenommeerd landschapsarchitect. Hij woont en werkt in Amsterdam. Dit opiniestuk verscheen eerder in de krant De Morgen.