Vlaams volksvertegenwoordiger voor Groen Johan Danen acht de tijd rijp voor maatregelen om de droogte tegen te gaan. Hij ziet hierin een belangrijke rol weggelegd voor architecten en stedenbouwkundigen. "Klimaatrobuust ontwerpen, met aandacht voor water. Stedenbouwkundige ambtenaren kunnen in hun gesprek met bouwheren dit thema hoger op de agenda zetten, architecten kunnen dit thema ook al aanraken tijdens de eerste contacten met hun klanten."
Op het moment dat ik dit schrijf is het droog in onze contreien. Kurkdroog.
En dat is een situatie die de komende jaren steeds vaker zal voorkomen. Extremere weerfenomenen, met lange droge periodes, afgewisseld met zeer natte, zullen ons deel zijn. Daarom werkten we met onze partij een plan uit, dat hieraan het hoofd moet bieden.
Wat velen niet weten, is dat het aantal kubieke meter water dat wij hier ter beschikking hebben, aan de lage kant is. De VN spreekt van waterstress als er minder dan 1700 kubieke meter wateraanbod is per persoon. Wij kunnen rekenen op een aanbod tussen de 1100 en 1700 m3, en horen zo tot de Europese staartgroep.
Bepalen of het al dan niet regent – dat kunnen we niet. Maar wat er gebeurt met de neerslag die wèl valt, daar kunnen we invloed op uitoefenen. En zo de grondwaterstanden sparen en onze waterbevoorrading verzekeren.
En daarbij moet iedereen in bad. Overheid, burgers, bedrijven. Iedereen kan ervoor zorgen dat we minder water naar zee dragen. Dit wil zeggen: zorgen dat we hemelwater zo nuttig mogelijk gebruiken. Leidende principes hierbij zijn: eerst vasthouden (en hergebruiken), vervolgens infiltreren, en slechts in laatste instantie vertraagd afvoeren. Zo vloeit regenwater niet te snel naar zee, en kan het onderweg insijpelen.
In het parlement en de mainstream media is er de laatste jaren aandacht voor droogte, maar alleen… als het droog is. Ik voel nu wel dat er een draagvlak bij de bevolking groeit voor stevige maatregelen. Het momentum is er. Daarom verwacht ik ook dat de regering de komende maanden en jaren een aantal maatregelen zal nemen, die de droogte te lijf gaan. Zo verwacht ik o.a. dat Vlaanderen gemeentelijke hemelwaterplannen zal verplichten (planmatig aangeven wat er met hemelwater moet gebeuren). Ook zal de regelgeving rond bemalingswater allicht aangescherpt worden. Zeg nu zelf, werven waar tienduizenden kubieke meters water (tientallen miljoenen liters) in een riool verdwijnt (dit kan nog steeds vergund worden) is echt niet meer van deze tijd.
Ik schreef het al – iedereen moet mee in bad. Daarom zou het interessant zijn als architecten en stedenbouwkundigen ook in deze kwestie vooroplopen. Klimaatrobuust ontwerpen, met aandacht voor water. Dit voorkomt extreme droogte en problemen met wateroverlast. Want wat goed is om droogte te bestrijden, is dat ook om wateroverlast tegen te gaan.
Zeg nu zelf, werven waar tienduizenden kubieke meters water (tientallen miljoenen liters) in een riool verdwijnt (dit kan nog steeds vergund worden) is echt niet meer van deze tijd.
Er zijn inderdaad al wettelijke voorschriften. Maar het is eigen aan veel wetgeving, dat er vertraagd gereageerd wordt op nieuwe maatschappelijke evidenties. Uitdaging voor de bouwsector is om hier – als het kan – nog wat verder te gaan dan wat wettelijk is opgelegd. Actief nadenken over regenwatergebruik en infiltratie. Maar ook het vergroenen – en het vermijden van overmatige verharding – is een no-brainer. Daarnaast kiezen meer en meer projecten voor beplanting die droogtebestendig is. Investeringen die zichzelf op termijn (zeker bij stijgende waterprijzen) terugverdienen. Denk maar aan vermeden waterschade door overstromingen.
Vraag is vanzelfsprekend of alle bouwheren hier staan om te springen. Allicht niet. Toch niet iedereen. Mensen of bedrijven met bouwprojecten in hun hoofd hebben vaak andere zorgen. De aanpak van droogte (en wateroverlast – twee kanten van dezelfde medaille) is niet hun eerste besogne.
Daarom is het van belang dat het droogte-thema de hoofden en harten van de mensen gaat beroeren. Overheden kunnen en moeten sensibiliseringscampagnes opzetten, stedenbouwkundige ambtenaren kunnen in hun gesprek met bouwheren dit thema hoger op de agenda zetten, architecten kunnen dit thema ook al aanraken tijdens de eerste contacten met hun klanten. En daarbij ook aangeven wat er voor hen inzit.
Overheden kunnen en moeten sensibiliseringscampagnes opzetten, stedenbouwkundige ambtenaren kunnen in hun gesprek met bouwheren dit thema hoger op de agenda zetten, architecten kunnen dit thema ook al aanraken tijdens de eerste contacten met hun klanten.
Vandaag is de droogte een probleem, morgen is dat wateroverlast. Maar er is – zo probeer ik aan te tonen – ook goed nieuws. Als iedereen zijn steentje bijdraagt, kunnen we dit oplossen.
Meer info
Onze partners