OPINIE Luc Binst: "Pronkerig ontwerp dat fijngevoeligheid mist"

In de wandelgangen vernamen wij ruime tijd geleden dat Fernand Huts een internationale verkenningstocht gestart was in zijn zoektocht naar de meest geschikte kandidaat. Het is dan ook geen verrassing dat er vandaag een grote naam opduikt.

Blijkbaar werden de niet-weerhouden projecten die de finale selectie niet haalden en vandaag in de media verschijnen, te bescheiden geacht en ongeschikt voor het statement waarop hier inmiddels gemikt wordt.

Onze ontwerpoefening van destijds in opdracht van een kandidaat koper kaderde volwaardig binnen de historische krachtlijnen van het bouwblok, en kenmerkte zich door de toevoeging van een (beelden)tuin en restaurant op het dak, het ontpitten van het binnengebied en een vernieuwde panoramische kroon, toegankelijk voor het volk. Gezien de bijzondere historiek van het gebouw en de maatschappelijke gevoeligheden hieromtrent meenden wij met dit voorstel tot op het uiterste te zijn gegaan van wat een aanvaardbare, vernieuwde signatuur en contextuele herbeleving hoort te zijn.

Vanzelfsprekend heeft elke stad nood aan opdrachtgevers met ambities die deze ook durven stellen als wenselijk onderdeel van het debat met alle betrokken instanties.

Indien dergelijke delicate sites en unieke monumenten in deze context plots met andere normen en waarden benaderd kunnen worden dan genereert dat heel wat vragen naar de gekende gangbare aanpak en ontwerpprotocol en mogelijke precedenten voor de toekomst.

Antwerpen ging immers tot op heden uiterst behoedzaam om met het aspect hoogbouw, in het bijzonder in de historische binnenstad waar de drie torens ( kathedraal/Boerentoren/Politietoren ) de skyline bepalen.

Het is ongezien dat een concept en ingreep van dit belang in de media worden gepresenteerd zonder dat de noodzakelijke instanties tijdig geconsulteerd werden.  Wellicht werd dit als struikelblok ingeschat voor een statement als dit en wordt er gekozen voor de vlucht vooruit.

Onder de vaandel van cultuur en het overstijgen van middelmaat wordt nu blijkbaar gekozen voor een architectuurtaal die vooral op zich staat, fijngevoeligheid mist en vooral pronkerig overheerst.

Vanuit onze ervaring met de vergunningverlenende instanties en het stedenbouwkundig en architecturaal beleid kunnen we ons moeilijk voorstellen dat de betrokken diensten deze benadering of architectuurtaal genegen zijn.

Persoonlijk ben ik het oeuvre van Dhr. Libeskind minder genegen en is zijn voorstel uiterst gewaagd en zelfs vrij vreemd. Het historisch centrum van Antwerpen is niet New York en het ontwerp toont zich in de nabijheid van de kathedraal ook onnodig extravert en te weinig gestileerd.  maar het verdere ontwerpproces zal uiteraard duidelijkheid brengen.   

Wij zijn met veel collega’s verrast maar ook verontrust door de keuze voor deze signatuur maar vooral ook benieuwd hoe een dergelijk geponeerde ambitie überhaupt enig draagvlak zal kunnen vinden…