OPINIE Paul Vandenbussche: "Budgetbouwen is een echte noodzaak geworden"

Twintig jaar geleden dacht ik dat de bouwprijzen niet meer zouden 'kunnen' stijgen. Bouwen leek immers toen al zo duur. Dit was blijkbaar een naïeve gedachte, de prijzen bleven immers maar stijgen. Kocht men begin de jaren 90 een villa op 2000 m2 voor 150.000- 200.000 euro, dan heb je daar nu nog amper een klein appartement voor.

Velen durfden ook luidop te beweren dat de prijzen niet echt gestegen waren ten opzichte van de koopkracht. De evolutie in de verhouding tussen bruto jaarinkomen en de prijs van een gemiddelde woning liegt er echter niet om. In 1990 kostte een woning nog gemiddeld 2.8 keer het gemiddelde bruto jaarinkomen, in 2006 was dat al 5.6 keer. De gemiddelde prijzen in 2010 zijn verdubbeld sinds 2001 (De Tijd, april 2011).

Terwijl vroeger iedere Belg zijn huisje had, concentreert vastgoed zich nu rond enkelen.
Er is een traagheid in dit verschuiven van eigendom, onder meer dankzij vererving of schenking, zo niet zou deze evolutie zich veel sneller doorzetten. Wie niet erft of een duwtje in de rug krijgt, komt veel moeilijker aan bouwen of kopen toe. Een steeds groeiende groep alleenstaanden heeft het nog moeilijker om een woning te verwerven.

Sinds begin jaren 90, proberen wij bij Teema-architecten, tegenstroom te zwemmen en het bouwen van een eigen woning betaalbaar te houden. De voorbije 20 jaar hebben we daarvoor vele constructiewijzen uitgeprobeerd. 

Wij merken dat bouwheren met degelijke opleidingen, inkomens of banen, ook komen aankloppen voor een budgetwoning. Hier is een duidelijke verschuiving merkbaar over de laatste 20 jaar.

Budget-bouwen is geen vies woord meer, waarschijnlijk uit noodzaak. Iedereen zoekt creatief om toch nog een woning te kunnen kopen of bouwen, maar ook om zich tegelijk alle andere verworvenheden zoals vakanties en uitgaan te kunnen blijven permitteren. 
Dit willen behouden van de levensstijl en levensstandaard, met het jaarlijks op reis gaan e.d., is ook een factor in het moeilijker wordende traject naar de eigen woning.
Men wil niet meer tijdelijk alles 'on hold' zetten om te kunnen bouwen, dat deden onze ouders wel.
 

Architectuur kan goedkoop

Teema-architecten tracht binnen de normen van het betaalbare, speciale woningen te realiseren die architecturaal interessant blijven. Het kleinere budget is hierin een pittige uitdaging en zeker geen rem. Het verplicht de bouwheren, maar ook promotoren en bouwmaatschappijen om anders te gaan denken over wat een woning juist moet zijn.

Sommige van onze budget-realisaties werden opgenomen in internationale publicaties die vooral naar de architecturale kwaliteiten kijken. Goedkoop bouwen was immers vroeger geen issue en kreeg geen aandacht. Dat deze woningen toch belicht werden is dus een bewijs dat die goedkope woningen puur om hun architectuur aandacht kregen.
Goedkoop bouwen of betaalbaar bouwen is m.a.w. geen synoniem van 'goedkoop-ogend'.

[...]

Lees deze column verder op de website van Bouw&Wonen.