OPINIE. "Verlaagd btw-tarief sloop en heropbouw: duidelijkheid goeie zaak, maar problemen niet opgelost" (Steven Lannoo)

Maandagavond na 21 uur werd duidelijk dat het verlaagd btw-tarief voor sloop en heropbouw zal blijven bestaan. Ongeacht waar in België hun woning gelegen is, zullen opdrachtgevers 6% btw betalen wanneer ze die oude woning laten afbreken om er een nieuwe te laten op zetten. Dat betekent echter niet dat de wet zoals we die de voorbije drie jaar hebben gekend ongewijzigd is gebleven. Dé grote verandering schuilt in de verkoop van afgebroken en heropgerichte gebouwen. Die moet vanaf januari 2024 weer aan 21% terwijl dat de voorbije drie jaren aan 6% kon.

Eindelijk duidelijkheid

Laat ons beginnen met het goede nieuws: door het permanent worden van de maatregel kunnen architecten hun opdrachtgevers eindelijk duidelijkheid geven wat betreft het kostenplaatje van hun project. Zo lang de regering niet beslist had of de btw-verlaging van 6% zou blijven bestaan, en zo lang de maatregel verlengd in plaats van permanent werd, was er veel onzekerheid in de bouwsector en was er veel druk om werken te kunnen factureren voor het einde van 2023. Van die zorgen zijn we tenminste af.

Niet aangepast aan economische en maatschappelijke noden

Toch kunnen we niet onverdeeld tevreden zijn over deze structurele gunstmaatregel vanwege de belangrijke beperking die in het leven werd geroepen: de verkoop van afgebroken en heropgebouwde woningen kan niet langer aan 6% en moet opnieuw aan 21%. “Dat is een streep door de rekening van de binnenstedelijke bouwprojecten die we absoluut nodig hebben om de bouwshift, de energietransitie en de circulaire transitie te kunnen realiseren. Met andere woorden: de gunstmaatregel is opnieuw niet aangepast aan de maatschappelijke noden van vandaag. Daarnaast kunnen we ook niet spreken van een voldoende economische stimulans voor de bouwsector die in zwaar weer verkeert. Kortom: wij blijven toch op onze honger zitten.”

Complex en discriminerend

Een grondige fiscale hervorming blijft dan ook noodzakelijk blijft en moet een van de prioriteiten van de volgende regering worden. Er blijven verschillen tussen de maatregel die geldt in 32 centrumsteden en de maatregel die geldt in de rest van het land. Het verlaagde btw-tarief op sloop en heropbouw is van toepassing op de werken, maar niet op de diensten, … De wet is complex en discriminerend en vraagt dus om een grondige herziening.

Steven Lannoo is directeur van Netwerk Architecten Vlaanderen (NAV). Dit opiniestuk verscheen eerder op de website van NAV.