OPINIE. Vincent Van Den Broecke (Blanco Architecten): “Alle nieuwbouw klimaatneutraal vanaf 2028: onrealistisch.”

Gemakshalve wordt er daarbij voorbijgegaan aan de producenten die daar niet klaar voor zijn. Aan het werkveld dat daar niet klaar voor is. En - misschien in casu het allerbelangrijkste - aan de consument die het in Keulen hoort donderen. De sterk gestegen - en nog steeds stijgende - (ver)bouwkosten zijn daar zeker niet vreemd aan.

Desalniettemin speelt een groep gefortuneerde doch compleet wereldvreemde politici - ik kan het niet anders verwoorden - met de idee om een onhaalbare spurt in te zetten richting een al even onzekere eindmeet: klimaatneutraliteit.

Want laten we eerlijk zijn: waar staat "klimaatneutraal" eigenlijk voor? Bestaat er consensus over een wetenschappelijke definitie? En zo ja, is die in de praktijk dan überhaupt realiseerbaar? Want we zijn hier nu eenmaal met z'n velen en grijpen voortdurend in op onze omgeving. Dat laat sporen na, altijd en overal, tot spijt van wie 't benijdt.

Gemakshalve (bis) gaat men er in het Europees Parlement eveneens aan voorbij dat een dermate hoge druk op sector en markt onherroepelijk zal leiden tot nog sterker stijgende prijzen. Kunnen we ons die nog wel permitteren? En willen we dat eigenlijk wel? Want terwijl men zich in het Europese "peluche" buigt - althans dat mogen we hopen - over deze belangrijke vragen, zal een (eigen) woning steeds moeilijker bereikbaar worden. We zijn daarbij al ver voorbij het punt dat enkel de "armen", die volgens datzelfde Europa uiteraard voldoende steun moeten krijgen, zouden getroffen worden. Neen, overhaast en ondoordacht beleid als dit treft ook steeds meer mensen uit de zogenaamde middenklasse. Betaalbaar wonen... een illusie armer.

De hele energietransitie en daaraan gekoppeld de klimaatstrijd lijkt voor de dames en heren in Brussel een wedstrijd geworden... met goud als enig denkbaar resultaat. Nochtans zette elke atleet ooit zijn eerste voorzichtige stapjes, voorafgegaan door maandenlang stuntelig gesluip en gekruip. Ook Usain Bolt, die in 2009, op 23-jarige leeftijd en na jarenlang beulenwerk, het wereldrecord brak op de 100 en 200 meter. Europa vraagt ons nu om als éénjarige met een pamper om de billen aan de start te komen... met als doel de wereldrecords van Bolt te verpulveren. Even lachwekkend als onrealistisch.

Ik denk daarom dat het tijd is dat professionals zich wat beginnen te roeren en te kennen geven dat men zich daar in Brussel wat aan het vergalopperen is. Destijds gaf de overheid de architect namelijk een duidelijke rol: het beschermen van de consument. De laatste jaren poogt men diezelfde architect ook voor de kar van de energie- ergo klimaattransitie te spannen. Heel eerlijk? Als we onze rol als beschermer van de consument nog ernstig willen blijven nemen, is het ogenblik gekomen om niet meer altijd even hard aan die kar te blijven trekken maar zo nu en dan ook op de rem te durven staan.

Vincent Van Den Broecke is architect-bestuurder bij Blanco Architecten.