De Vlaamse Raad van de Orde van Architecten hield op 24 april de inspiratiedag ‘De architect in (r)evolutie’. In congrescentrum BEL in Brussel werd uitvoerig gedebatteerd over hoe om te gaan met de veranderende rol van de architect, die meer dan ooit zijn weg moet zoeken in een doolhof van regelgevingen en zijn takenlast de laatste jaren alsmaar zag toenemen. Conclusie van de dag: het beroep staat zwaar onder druk en verandering dringt zich op. Of dat dan moet met een evolutie dan wel revolutie, daarover waren de meningen verdeeld.
Het beroep van architect komt langs alle kanten onder druk te staan. Een steeds groter wordend kluwen aan regeltjes maakt zijn takenlast volgens velen haast ondraaglijk, en de functieomschrijving uit 1939 achterhaald. In het congrescentrum BEL op de site van Tour & Taxis in Brussel organiseerde de Orde daarom een inspiratiedag, waarop ze architecten, politici, projectontwikkelaars en academici uitnodigde. Bedoeling: samen dieper ingaan op wat er echt leeft binnen de sector en nadenken over de toekomst van het beroep van architect.
Drie panelgesprekken
Dat gebeurde aan de hand van drie panelgesprekken rond een bepaald thema: ‘De architect: maatschappelijk werker of huurling?’, ‘Ontwerper en/of uitvoerder?’ en ‘Beschermde soort of loslopend wild?’. Onder meer Kristiaan Borret, Brussels bouwmeester, Marc Dillen, directeur-generaal van de Vlaamse Confederatie Bouw, Lode Ceyssens, Vlaams parlementslid en Inez De Coninck, federaal parlementslid, namen deel aan de debatten. Keynote-spreker was Xander Vermeulen Windsant, architect bij XVW architectuur, de Nederlandse winnaar van de EUMiesAward 2017. Liesbeth Indeherberghe, VRT-journaliste, modereerde de gesprekken. Architecten, stagiair-architecten en laatstejaarsstudenten architectuur vormden het aandachtige publiek en konden actief deelnemen door in verschillende polls hun stem uit te brengen en vragen te stellen.
Actualisatie wettelijk kader
Enkele opvallende conclusies: 40% procent van de architecten vindt zijn rol niet maatschappelijk relevant, maar 75% verkiest maatschappelijke bijdrage en kwaliteit dan weer wel boven de meest lucratieve opdracht. Exact de helft van de aanwezigen ziet heil in een werkvennootschap tussen architect en aannemer en plaatst artikel 6 uit de architectenwet dat de onverenigbaarheid definieert dus op de helling, en met 97% waren bijna alle aanwezigen voor een actualisatie van het wettelijk afgebakend takenpakket van de architect. De haakjes in ‘De architect in (r)evolutie' zijn dan weer op hun plaats: 55% koos voor drastische maatregelen, liever vandaag dan morgen, 45% gunt de beleidsmakers de nodige tijd.
Origineel slotwoord
Rik Neven, zaakvoerder van Redactiebureau Palindroom/architectura.be mocht het slotwoord verzorgen. Hij hing zijn beschouwing van het debat op aan enkele van zijn favoriete songs. “Times They Are A Changin’”, sprak de Bob Dylan in hem. “Als dit debat één ding heeft duidelijk gemaakt, dan wel dat de functieomschrijving van architect uit 1939 achterhaald is. We kunnen niet meer naar het beroep kijken met de bril van toen. Het is echt nodig de wetgeving aan te passen.”
“Let’s stick together, aannemer en architect streven voor dezelfde zaak: een geslaagd project afleveren voor de opdrachtgever. Bouwteams zouden in die optiek een meerwaarde kunnen betekenen, maar toch wil zowat de helft van de aanwezigen dat niet.”
“You can’t always get what you want”, vroeg hij de revolutionairen ook om wat geduld en realisme. “Maar dezelfde zin mag voor de aanwezige politici geen verschoon zijn om slechts geringe actie te ondernemen.” Neven benadrukte ook nog dat hij er absoluut niet bij kan dat 40% van de architecten zijn rol niet maatschappelijk relevant vindt.
De belangrijkste conclusies van de Inspiratiedag worden meegenomen in de beleidsvorming van de Orde van Architecten en in verdere besprekingen met verschillende belanghebbenden. In enkele vervolgartikels op architectura.be zullen we dieper ingaan op die bevindingen.
Gerelateerde bedrijven
Onze partners