Oud schoolgebouw omgetoverd tot innovatieve leeromgeving door Areal Architecten

In deze nieuwe school voor 180 leerlingen wordt bewust gekozen om af te stappen van een klassieke klassenstructuur. De nieuwe schoolomgeving moet een ruimte zijn waar iedere leerling zich veilig voelt en waar zijn of haar aangeboren leergierigheden gestimuleerd worden. De focus binnen deze visie ligt op het leerproces waarbij de leerkracht de coach is die de leerling gidst in het proces van zelfontwikkeling en leerwinst. Er is dus nood aan vernieuwende en flexibele leeromgevingen, die plaats bieden aan diverse wijzen van leren met focus op digitale vaardigheden.

Het vooruitstrevende concept is vormgegeven in een bestaand schoolgebouw met een rechthoekige vorm en een licht hellend dak met drie verdiepingen. De structuur heeft een uitgesproken beeldentaal. Strak repeterende betonnen kolommen en balken dragen een ter plaatse gestorte ribbenvloer. De schoonheid van de ter plaatse gestorte betonnen elementen en de doorgedreven gedetailleerde ramen resulteren in hoge lokalen, rijkelijk badend in natuurlijk zonlicht.

Heldere verschijningsvorm

Het gebouw in zijn toenmalige opstelling miste een duidelijke toegang. Verdergaand op het concept van een open leeromgeving wilden de ontwerpers een nieuwe, duidelijke centrale toegang maken die rechtstreeks uitmondt in de nieuwe polyvalente ruimte. Deze plek is meer dan een refter en mag het nieuwe kloppende hart van de school ambiëren. De piste om de twee bestaande traphallen aan de uiteinden van het gebouw als hoofdcirculatie te aanzien, werd verlaten. Een nieuwe centrale tribune als vrijstaand element zorgt voor collectiviteit en verbinding. De vrijgekomen verbindingsgang tussen de twee bestaande traphallen kan daardoor opgenomen worden in het collectief verhaal van deze nieuwe schoolomgeving.

De toevoeging van een nieuw kloppend hart pal in het centrum van een bestaand gebouw resulteert in een heldere en transparante verschijningsvorm, passend bij dit nieuwe type van onderwijs. Door de subtiele plaatsing van de centrale tribune ontstaan er verschillende sferen op het gelijkvloers: eetplekken met tafels nabij de keuken achter de tribune, kleine zitelementen als ontmoetingsplek voor de tribune en een meer intieme, beschutte relaxruimte eronder. Een toogelement zorgt voor de verbinding van de didactische keuken en de polyvalente zaal. Deze kan gebruikt worden in het dagelijks functioneren van de refter, maar ook als presentatieruimte voor culinaire verwezenlijkingen of als balie voor buitenschoolse activiteiten.

Netwerk van flexibele leerplekken

De centrale tribune zorgt voor een andere setting van de verdiepingen. De open leerplekken nestelen zich errond, terwijl andere ruimtes met toenemende akoestische eisen zich verder weghouden van deze collectiviteit. Een nieuwe centrale binnentrap zorgt voor een gelijkaardige verbinding met het bovenste niveau. De twee units rond de centrale vide op de eerste verdieping huisvesten ongeveer 90 leerlingen. Areal Architecten introduceert per unit verschillende plekken, die individuele en collectieve werkplaatsen moeten garanderen. Een aantal vaste elementen zorgen voor een doorwaadbare leeromgeving met verschillende ruimtes: individuele werkplekken, cocoons, open en gesloten groepsplekken.

Wisselwerking tussen hard en zacht

Wat materialisatie betreft is ingezet op een zorgvuldige wisselwerking tussen de hardere materialen in het bestaand gebouw eb de toevoeging van een aantal zachtere en warmere materialen zoals parket voor de zitelementen en traptreden van de tribune.

Voor de borstweringen rond de tribune en de frontale wand van de refter zijn gevelstenen op hun zijkant vermetseld waardoor de perforaties in de steen zichtbaar worden en bijdragen aan de algemene akoestiek. Hiervoor wordt een afgedankt lot gevelstenen gebruikt die niet meer bruikbaar was als buitentoepassing, maar op deze manier een tweede leven krijgt in het gebouw.

Duurzame renovatie

Naast de ontwerpmatige uitdaging was ook het korte ontwerp- en bouwtraject een uitdaging voor het ontwerpteam. Voor fase 1 werd een periode van 9 maanden afgebakend vanaf de aanstelling van het ontwerpteam tot de uiteindelijke ingebruikname. Plafonnering van capaciteitsmiddelen resulteerde in het maken van een aantal heldere budgettaire keuzes.

“Niet alleen hebben we hier een oud schoolgebouw nieuw leven in geblazen, we benutten ook elke vierkante meter. Door optimalisatie in plan, uitsluiting van gangen en dubbel gebruik van ruimtes zijn we erin geslaagd om een duurzame renovatie op maat van de klant te maken binnen een strikt budget”, besluit Areal Architecten.