Oudere woningen van het gas af met compacte energiecentrale

In 2050 zijn zeven miljoen huizen in Nederland van het aardgas af, zo is in het Klimaatakkoord afgesproken. Dat is een flinke opgave waar ook woningcorporaties mee worstelen. Woonstad Rotterdam is de grootste sociale huisvester van Rotterdam, een op de zes Rotterdammers huurt bij Woonstad.

In 2019 schreef deze woningcorporatie de Energie Challenge uit. Marktpartijen werden uitgenodigd om met oplossingen te komen voor het aardgasloos maken van huurwoningen. Daarbij werden pittige eisen gesteld. Zo mocht de transformatie maximaal 15.000 euro per woning kosten, moesten de energiekosten voor bewoners minimaal gelijk blijven, mocht er geen comfort en waardevolle ruimte worden opgeofferd en moest de uitvoering voor weinig overlast zorgen.

Een veelbelovende ontwikkeling

Voor acht portiekwoningen in de Schietbaanstraat in Rotterdam bedacht HRsolar Projects de Green Energy Rooftop Storage (GERS). Het dak van de woningen werd ingezet voor een combinatie van PVT-panelen en warmtepompen. Vorig jaar werd de installatie geplaatst. ,,Een veelbelovende ontwikkeling”, aldus Floris van ‘t Verlaat, product Product solutions Solutions manager Manager bij Caleffi. ,,Met weinig overlast kun je zo oudere woningen van het gas halen.”

Want dat is geen gemakkelijk opgave, volgens Van ‘t Verlaat. ,,De uitdaging was om een installatie te maken die we in zo’n kort mogelijke tijd, met zo min mogelijk overlast voor de bewoners, konden neerzetten. De installateurs van de Saman Groep hebben de energiecentrale van tevoren compleet ingericht, zodat die in één keer in een paar het dak op kon.”

Een stabiel debiet

De installatie skid werd geprefabriceerd en uitgevoerd met twee warmtepompen, centrale CV-buffer en overige benodigde componenten. De 64 PVT-panelen functioneren als bron voor de warmtepompen. ,,De flow over de verschillende zones van de PVT-panelen wordt gebalanceerd door de Autoflow, de automatische debietbegrenzer van Caleffi. De Autoflow is ontworpen om een vooraf bepaald, constant debiet voor water te leveren, ongeacht de drukverschillen. Het systeem houdt een stabiel debiet als het drukverlies binnen de gespecificeerde grenzen blijft. Het voorkomt schade en biedt bescherming voor pompen, filters en stelsels van watervoorziening die gevoelig zijn voor drukschommelingen. Daarnaast scheelt het de installateur werk, ter plaatse hoeft er niets in- of nageregeld te worden. Daarnaast weet je zeker dat het debiet goed is.”

De sociale huurwoningen in de portiekflat hebben een klein woonoppervlakte. Er is geen ruimte voor grote installaties. Hrsolar Projects vond wederom de oplossing bij Caleffi: een compacte afleverset in elke woning. Vanaf de warmtepomp zijn aanvoerleidingen naar de woningen gebracht waar de warmte gebruikt wordt voor verwarming en warm water. Een comfortabele, energie-efficiënte en budgetvriendelijke oplossing.

De afleverset SATK22105 heeft een programmeerbare warmhoudfunctie. Hiermee wordt de warmtevraag geregeld naar de woning, maar ook warm water voorverwarmd. Zodat Zo krijg je snel warm water krijgt wanneer je de kraan opendraait, omdat het water al op temperatuur wordt gehouden in de warmtewisselaar.

Zoveel mogelijk benutten

,,De aanvoertemperatuur vanaf de warmtepomp is maximaal 50 graden, dat is niet voldoende voor de standaard 60 graden”, zegt Van ‘t Verlaat. ,,Maar we willen wel de warmte van de pomp zoveel mogelijk benutten zodat je niet hoeft na te warmen. Dat scheelt weer een hoop energie. Met deze unit kunnen we van 50 graden aanvoer primair nog 49.5 graden warm water maken. Na de unit is een elektrische boiler geplaatst om het water na te verwarmen tot 60 graden. In dit geval is gekozen voor een boiler van 80 liter waardoor de bewoners tot een kwartier constant 60 graden warm water kunnen tappen. Op het moment dat de boiler leeg zou raken, is er vanaf de afleverset onbeperkt 49 graden warm water beschikbaar.”

De afleverset van Caleffi is volledig elektronisch, modulerend en geïsoleerd. ,,De bewoner heeft er geen omkijken meer naar. En ook de woningcorporatie heeft weinig onderhoud. Voor portiekwoningen als deze is het een ideale oplossing.”

Gratis pannenset

De Saman Groep uit Zierikzee nam de installatie voor zijn rekening. Zij hebben ook verschillende radiatoren vervangen voor lagetemperatuurradiatoren. Het inregelen en balanceren van de woningen gebeurde door middel van de Dynamical drukgecompenseerde kranen van Caleffi. ,,De bewoners hebben daarnaast een inductiekookplaat gekregen met gratis pannenset. Want als je van gas naar inductie gaat, heb je nieuwe pannen nodig.”

De energierekeningen zullen in vergelijking met de oude situatie met aardgas enorm gaan dalen. Woonstad Rotterdam gaat de komende tijd de installatie aan de Schietbaanstraat monitoren en evalueren. Gedurende minstens een stookseizoen wordt gekeken naar de CO2-besparing op energielasten en de temperatuur. De ervaringen van de bewoners zijn ook belangrijk. Als het systeem op alle vlakken goed scoort, wordt er gekeken of er meer woningen voorzien kunnen worden van dit systeem.