Oudste gedeelte van Mechelen in ere hersteld

Mechelen maakt werk van de herinrichting van zijn binnenstad. Nadat er de voorbije jaren al tal van straten en pleinen heraangelegd werden, was het voorbije zomer de beurt aan de as Hoogstraat-Korenmarkt, het oudste gedeelte van het historische Mechelen. Een smalle tweerichtingsstraat en een storend parkeerplein maakten plaats voor een ruime en verkeersveilige eenrichtingsstraat en een aangename ontmoetingsplek voor bewoners en toeristen. Het was aannemer Houwelyckx Wegenbouw die de volledige uitvoering van dit intensieve renovatieproject op zich nam.



Koning Auto

Net zoals in veel andere grote steden had het toenemende verkeer de voorbije decennia rampzalige implicaties voor het karakter van de Mechelse binnenstad. Koning Auto verdrong bewoners en bezoekers van straten en pleinen en deed ons de rijkdom van de historische stad grotendeels vergeten. De laatste jaren probeert het stadsbestuur de klok terug te draaien door middel van grootscheepse binnenstedelijke renovaties, wat nu ook ter hoogte van de Hoogstraat en de Korenmarkt is gebeurd. Want hoewel de Hoogstraat een van de oudste straten is die Mechelen bezit, was ze vervallen tot een drukke invalsweg waar wildparkeren schering en inslag was. Zwakke weggebruikers moesten zich op smalle voet- en onbestaande fietspaden een weg zien te banen doorheen het drukke tweerichtingsverkeer. Waar de Hoogstraat uitloopt op de historische Korenmarkt ontstond bovendien een mistroostig parkeerplein. Het stadsbestuur van Mechelen zag in dat het zo niet langer kon en besloot deze verwaarloosde binnenstedelijke as grondig te renoveren.



De Hoogstraat en de Korenmarkt vormen het oudste stadsdeel van Mechelen. Een grootscheepse renovatie maakt het ook opnieuw een van de aantrekkelijkste delen van de stad.
 


Verademing

De heraanleg van de Hoogstraat en de Korenmarkt mag – nu de werken definitief beëindigd zijn en de impact van de infrastructurele wijzigingen stilaan duidelijk wordt – niet minder dan een verademing genoemd worden. De Hoogstraat is opnieuw een van de meest aantrekkelijke straten van Mechelen. Omwille van de verkeersveiligheid is ze hervormd tot een eenrichtingsstraat met stadinwaarts verkeer. Een gewoon (stadinwaarts) en een verhoogd fietspad (staduitwaarts) zijn samen met brede voetpaden, duidelijke oversteekplaatsen en strategische gepositioneerde laad- en los- en parkeerzones geïntegreerd in het straatbeeld. De bestrating in natuursteen geeft het geheel een rustiek karakter.

In een tweede fase werd de Korenmarkt omgetoverd tot een aangenaam binnenstedelijk plein met een groen karakter. Cafés en restaurants kunnen er naar hartenlust terrassen plaatsen, wat het sociale karakter van het plein alleen maar ten goede komt. Plantenbakken met zitranden zijn alomtegenwoordig op de nieuwe Korenmarkt, die overigens volledig autovrij is. Mozaïekkasseien, de getrapte vorm van het plein en boorden in Cortenstaal dragen in belangrijke mate bij tot het specifieke karakter van de nieuwe Korenmarkt. De herinrichting van Ganzendries, een verwaarloosd volksplein dat voortaan door de aanleg van een nieuwe ondergrondse parking gespaard blijft van wildparkeren, vormde het sluitstuk van dit grootschalige project.


     

De Korenmarkt, die doorheen de jaren verloederd was tot een ordinair parkeerplein, heeft sinds kort weer een uitermate groen en sociaal karakter. De Hoogstraat is hervormd tot een eenrichtingsstraat met stadinwaarts verkeer. De natuursteentegels zorgen voor een rustiek, binnenstedelijk uitzicht.



Complex project

De renovatie van de volledige Hoogstraat, Korenmarkt en Ganzendries nam – inclusief een pauze gedurende de bouw van de ondergronse parking – ongeveer anderhalf jaar in beslag. De uitvoering van het project was in handen van Houwelyckx, een gereputeerde aannemer uit de buurt die ook al heel wat eerdere binnenstedelijke renovaties in Mechelen op zijn actief heeft. Houwelyckx nam behalve de bouw van de ondergrondse parking en de levering en plaatsing van de natuursteen op de Korenmarkt alle onderdelen van het project op zich: de verwijdering van de oude wegenis en riolering, de plaatsing van een gescheiden rioleringsstelsel, de vernieuwing van de rioolaansluitingen op de woningen, de plaatsing van de nieuwe funderingen en verhardingen en het aanbrengen van de beplanting.

Een hele boterham, zeker ook omdat de binnenstedelijke context het project behoorlijk complex maakte. Een eerste partij waar aannemer Houwelyckx rekening mee moest houden, waren de nutsmaatschappijen (Eandis en Pidpa). Zij maakten van de gelegenheid gebruik om de oude nutsleidingen in de mate van het mogelijke te vervangen en al enkele extra leidingen aan te leggen om te verhinderen dat er binnenkort alweer grote nutswerken nodig zijn. “Doordat we echter regelmatig werken uitvoeren voor de stad Mechelen kennen we de projectleiders van de nutsmaatschappijen en de mensen van de stad zelf al vrij goed, wat de samenwerking uiteraard een stuk vergemakkelijkte,” vertelt Wim Dom, gedelegeerd bestuurder van Houwelyckx.



De herinrichting van het volksplein Ganzendries vormde het sluitstuk op dit binnenstedelijke renovatieproject. Door de bouw van de nieuwe ondergrondse parking is het voormalige parkeerprobleem definitief verleden tijd.


De lokale handelaars vormden een tweede belangengroep. “Het zou in economisch moeilijke tijden als deze natuurlijk niet verantwoord zijn als de werken langer zouden duren dan voorzien.” Ten derde kwam er – gezien de historische locatie – een uitgebreid archeologisch onderzoek aan te pas, maar ook dit weerhield Houwelyckx er niet van om het project tijdig op te leveren. “Dit dankzij de uitstekende samenwerking met het team van archeologen,” verduidelijkt Wim Dom. “Op de plaatsen waar zij hun onderzoek al hadden uitgevoerd, zijn wij meteen aan de slag gegaan. Dit alles vereiste uiteraard een nauwkeurige coördinatie, en dus was dit project voor ons wel redelijk belastend. We hebben dit echter goed kunnen opvangen met onze ervaren medewerkers. We hebben de expertise nu eenmaal in huis, dus we houden de zaken graag zoveel mogelijk in eigen handen, zodat we zeker kunnen zijn van de geleverde kwaliteit. Voorts speelde ook het feit dat we door onze uitstekende ligging (op een tiental kilometer van Mechelen) steeds snel ter plaatse waren een belangrijke rol. Voor onze mensen is het bovendien erg fijn om zo'n knap project in eigen regio te kunnen uitvoeren. De grote betrokkenheid en de motivatie van onze medewerkers is toch iets waar wij als onderneming veel belang aan hechten. Kortom: iedereen tevreden.”


Noot: Dit artikel verscheen eerder al in Grond/Weg/Waterbouw.