Om inwoners van Brussel de mogelijkheid te geven een betaalbare woning te kopen en om tegelijkertijd het historische hart van Sint-Jans-Molenbeek op te waarderen, liet de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, citydev.brussels, een gebouw van 5 verdiepingen optrekken op het Zwarte Vijversplein, vlakbij het gelijknamige metrostation. Piers-Schmitz, naar een ontwerp van architectenbureau R²D² , werd door Leefmilieu Brussel uitgeroepen tot voorbeeldgebouw. Een schoolvoorbeeld van milieuvriendelijkheid en stadsvernieuwing, van betaalbaarheid, esthetiek en comfort. Het is tegelijk een bouwtechnisch huzarenstuk dat op een schitterende manier aangepakt werd door de architecten en ingenieurs die het project hebben ontworpen en door VMZINC at WORK-installateur HD Systems.
De Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (GOMB), die in haar communicatie onder de naam citydev.brussels opereert, streeft in haar stadsontwikkelingsstrategie 3 doelstellingen na: bedrijfsruimte creëren om de economische ontwikkeling en de werkgelegenheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te ondersteunen, betaalbare nieuwe woongelegenheden bouwen voor bewoners met een middeninkomen, en dat alles bij voorkeur in wijken waar te weinig in economische of in woonprojecten wordt geïnvesteerd. Het project Piers-Schmitz, het nieuwbouwcomplex met een oppervlakte van 1.722 m² en 5 verdiepingen, op de hoek van de Piersstraat en de Schmitzstraat, vlakbij het metrostation Zwarte Vijvers in Molenbeek, dat op 22 september van vorig jaar officieel werd ingehuldigd, beantwoordt perfect aan deze 3 doelstellingen.
Het gebouw telt 10 woongelegenheden (2 appartementen met 1 slaapkamer, 6 appartementen met 2 slaapkamers, en 2 appartementen met 2 slaapkamers en bureau), en richt zich specifiek tot kopers met een gemiddeld inkomen die al te vaak in de verleiding komen om vastgoed in andere gemeentes te kopen, nu de vastgoedprijzen in het Brusselse overal stijgen.
Aangezien het gelegen is een winkelzone in het historische hart van Sint-Jans-Molenbeek, waar het verkeer in de wijk en de aanwezigheid van andere handelszaken zorgen voor een grote dagelijkse passage, bevindt zich op de begane grond een commerciële ruimte van 160 m² met een winkelruimte, een ruimte voor de voorraad, een servicegebied en een wc.
Piers-Schmitz is tevens een schitterend voorbeeld van het herwaarderingbeleid in Sint-Jans-Molenbeek, dat alle inwoners van de wijk ten goede komt. Citydev.brussels is er immers in geslaagd om op een vervuild perceel dat lange tijd een stadskanker was, een gebouw te realiseren met een kwalitatief hoogstaande architectuur die een onbetwistbaar cachet aan de buurt geeft en de aantrekkelijkheid ervan verhoogt.
“Met Piers-Schmitz tonen we nog maar eens aan dat er beweging zit in Sint-Jans-Molenbeek, dat het er gonst van de projecten. We zijn mijlenver weg van de clichés uit de internationale pers. De laatste jaren heeft citydev.brussels in de gemeente meerdere speerpuntprojecten opgestart of afgewerkt, en dat is nog maar het begin”, aldus Benjamin Cadranel, administrateur-generaal van citydev.brussels.
Voorbeeldgebouw
Het Piers-Schmitzgebouw is niet alleen een voorbeeldgebouw op het vlak van stadsontwikkeling maar ook op het vlak van milieubewustzijn. Het gebouw werd, hoewel de bouw ervan pas in 2015 van start ging, al in 2011 door Leefmilieu Brussel (IBGEBIM) uitgeroepen tot laureaat-voorbeeldgebouw en beloond met een extra subsidie van 133.470 euro.
Piers-Schmitz is een volledig passief gebouw dat ontzettend goed geïsoleerd is met driedubbele beglazing en isolatie van pur en eps en een luchtdichtheid n50 van 0,6 heeft. Volgens de berekeningen van het voorontwerp bedraagt de nettobehoefte aan verwarming minder dan 15 kWh/m² per jaar. Dankzij de voorzieningen voor een intensieve natuurlijke ventilatie en de zware constructie van beton en kalkzandsteenblokken die zorgt voor een goede thermische inertie, is het gevaar voor oververhitting beperkt.
Het gebouw maakt gebruik van heel wat milieuvriendelijke technieken zoals balansventilatie, zonnepanelen, een groendak, en regenwaterrecuperatie voor de schoonmaak van de gemeenschappelijke delen. Ook wordt de gunstige zoninval aan de zuidgerichte voorgevel ten volle benut. Daar zijn voor de bewoners terrassen ingericht die over de openbare ruimte hangen.
De terrassen liggen achter een tweede gevel: een metalen gaas dat de bewoners beschermt tegen ongewenste blikken en zo hun privacy vrijwaart. Verder werd ook enkel en alleen gekozen voor ecologisch verantwoorde bouw- en afwerkingsmaterialen die stuk voor stuk geanalyseerd werden op hun globale milieu-impact, dus zowel naar hun CO2-emissie bij fabricatie als naar hun duurzaamheid als naar hun recyclagevermogen. Op dat vlak scoort VMZINC als gevelbekledingsmateriaal bijzonder goed.
VMZINC: toonaangevende milieuoplossing
VMZINC is bekommerd om de klimaatverandering en is zich bewust van de bijdrage die de bouwsector kan leveren aan het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen. Daarom kiest VMZINC ervoor om zich te onderscheiden als een bedrijf dat uitblinkt in duurzaam bouwen.
Zink heeft een aantal positieve milieueigenschappen: het is een natuurlijk materiaal dat prima gerecycleerd kan worden en dat voor de productie relatief weinig energie nodig heeft. Uitgaande van die eigenschappen heeft VMZINC ervoor gekozen om zijn klanten nog beter van dienst te zijn met een heel scala aan oplossingen die voldoen aan de eisen van duurzaam bouwen en aan de esthetische integratie van het project in het landschap: buitengevelisolatie, verbeterde akoestische isolatie, verschillende gevelafwerkingen etc.
VMZINC biedt zijn producten aan met een milieuverklaring die voldoet aan de internationale normen. Hiermee heeft de klant de zekerheid dat hij beschikt over onpartijdige en officieel erkende informatie over het product. Tevens is VMZINC overgestapt op het principe van ecodesign, een proces dat de negatieve milieueffecten van alle producten en oplossingen die op de markt worden gebracht zoveel mogelijk beperkt.
De resultaten mogen er zijn: de jaarlijkse CO2-uitstoot van het bedrijf is al gedaald met meer dan 1.000 ton. En vorig jaar werd VMZINC bekroond met het DUBO®-keurlabel voor DUurzaam BOuwen. Het NIBE (het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie) riep het bekledingssysteem VMZ Staande naad in zink van VMZINC uit tot een van de meest milieuvriendelijke dak- en gevelbekledingsmaterialen. Het evaluatie- en quoteringssysteem van het NIBE geeft VMZ Staande naad zelfs een ecologische voorsprong op bijvoorbeeld dakbedekkingen in riet of keramische dakpannen en op gevelbekledingen in staal of aluminium.
HD Systems: dé gevel- en dakpartner voor grotere projecten
“Met HD Sytems leggen wij ons uitsluitend toe op publieke en industriële gebouwen”, leggen zaakvoerders Nicolas Denoël en Philippe Hogge uit. “Voor de bekleding van dergelijke gebouwen doet men meestal een beroep op staal, aluminium of inox, maar onze 35 arbeiders en onze 85 onderaannemers beheersen ook de regels van de kunst om composietmaterialen en VMZINC perfect te plaatsen. In het project Piers- Schmitz schreef de architect verschillende materialen voor om de gevel te bekleden: baksteen, aluminium en VMZINC. Precies die combinatie van verschillende materialen maakte van HD systems ook hier een perfecte partner. Naast het feit dat we niet alleen de volledige bekleding van de gevel konden verzorgen, maar ook de isolatie (200 mm rotswol) en de regelstructuren (deels hout voor de lichtere bekledingen zoals VMZINC, deels metaal voor bijvoorbeeld de zwaardere zonweringen) voor de geventileerde voorzetgevels.”
“Naast onze 35 arbeiders en 85 onderaannemers telt onze firma ook 15 bedienden die in onze burelen werken, waaronder 3 architecten. Zo konden we ook de totale technische voorstudie voor dit project voor onze rekening nemen. Die voorstudie was ook hier geen overbodige luxe. De architect van dit project wou werken met verschillende bandbreedtes van VMZ Staande naad, met verschillende kleuren (een combinatie van QUARTZ-ZINC® en AZENGAR®), met verbindingen aan de terrassen en de ramen die perfect moesten worden uitgevoerd, met valbescherming die in de gevel diende te worden geïntegreerd, enzovoort. Onze interne architect Anaïs Derbaix heeft dit perfect bestudeerd. Ze heeft er ook haar werk van gemaakt om de afmetingen van de zinkbladen die dienden te worden gefabriceerd zo goed mogelijk te optimaliseren, kwestie van zo weinig mogelijk verlies te hebben.”
“Ook de uitvoering van de zinkwerken op deze gevel vereiste specialistenwerk”, gaan Sébastien Bawin (werfleider) en Christophe Charneux (uitvoerder van de werken) verder. “Omdat er in het Piers-Schmitz-gebouw overal ramen zaten en er gewerkt werd met tweede gevels, moesten alle stukken op de werf zelf op maat worden geplooid. Er was geen enkel stuk dat we ‘tel quel’ konden plaatsen. Daardoor dat de uitvoering wel wat tijd in beslag heeft genomen: we hebben er met 4 à 6 personen van oktober 2016 tot mei 2017 aan bezig geweest. Ook met enkele arbeiders die nog nooit met VMZINC hadden gewerkt. Maar Cédric Vantaelen van het PRO-ZINC-team heeft ons heel goed ondersteund door tot op de werf te komen en zelfs opleidingen op de werf te geven.”