Pionier circulaire leembouw opent eerste productiefaciliteit

BC materials is een spinn-off van het Brusselse bureau BC architects & studies, pionier op vlak van circulaire leembouw in de Benelux. Het vormt grondverzet van stadswerven om tot circulaire bouwmaterialen voor de eigen projecten van BC architects & studies, maar BC materials verkoopt de dienst ook aan particulieren of projectontwikkelaars die het grondverzet van hun werf willen hergebruiken in het project. BC materials komt dan ter plaatste de circulaire aardebouwmaterialen ontwikkelen en produceren.

Steengroeves geraken verzadigd

“Maar omdat niet elke particulier of architect die circulaire gedachte koestert, gaat er veel grond, die je dus perfect een tweede leven kan geven, verloren. Daar wilden we iets aan doen en daarom besloten we naast een dienst, voortaan ook kant-en-klare circulaire leembouwproducten te verkopen. Onze klanten zijn onder andere zelfbouwers en aannemers, maar we mikken vooral op architecten”, vertelt architect Nicolas Coeckelberghs. “De grond waarvan we vertrekken, is afkomstig van grondverzet van verschillende Brusselse werven. Dat is een bijzonder belangrijk gegeven, want bij gewone leembouw wordt de grondstof in Duitsland of Nederland gehaald, wat niet heel circulair is, denk alleen al maar aan het transport. Het totale jaarlijkse grondverzet in Brussel bedraagt twee miljoen ton. Wanneer de nieuwe metrolijn in Schaarbeek wordt aangelegd, zal dat cijfer waarschijnlijk nog verdubbelen. Het gaat om grond die het licht nooit gezien heeft en die niet vervuild is. Van die twee miljoen ton wordt 40% niet-circulair gebruikt in wegenbouw. De overige 60% procent wordt normaal gezien gedumpt in oude steengroeves in Wallonië, maar die geraken nu stilaan vol en daarom komt ons initiatief om die gronden te heropwaarderen niets te vroeg.”

Oneindig circulair proces

Het nieuwe base camp van BC materials is een nieuwe stap in het streven van BC architects & studies: leem van een nichemarkt naar een groeimarkt brengen. “Leembouw heeft bij veel architecten nog altijd een minderwaardige connotatie en we hopen dat ze met dit initiatief misschien eens sneller in de richting van aardebouwmaterialen gaan kijken. In de productiehal zullen verschillende soorten aardebouwmaterialen te koop zijn, zoals leempleisters, leemstenen en stampleem.” Die kregen leuke namen, zoals de Brickette, de Brusseleir of de Kastaar, alternatieven voor respectievelijk baksteen of cementsteen, gips- of kalkpleister en zichtbeton. Hoewel het gaat om herwonnen materialen, zijn ze niet minderwaardig aan hun traditionele tegenhangers, integendeel. Ze hebben vaak een betere thermische inertie, regelen de luchtvochtigheid beter, zorgen voor een aangenamere akoestiek en zijn CO2-neutraal. “Bovendien zijn ze ook op hun beurt zuiver, doordat we in de productie ervan geen cement of kalk toevoegen, maar enkel zand of andere ecologische materialen. Na gebruik kan het materiaal dus terug aan de bodem gegeven worden of opnieuw omgevormd worden tot bouwmateriaal in een oneindig circulair proces.”

Hoopvol

BC materials benadrukt dat hun dienstverlening om op werven grondverzet te gaan omvormen tot nieuwe aardebouwmaterialen niet verdwijnt. “Alle machines in de nieuwe productiefaciliteit zijn mobiel, zodat we ook nog steeds op verplaatsing kunnen gaan produceren.” Vaak nodigt BC materials daarbij geïnteresseerden uit, zoals onder andere architecten in opleiding of fabrikanten, om de expertise te delen.

Nicolas wil positief afsluiten. “We zijn hoopvol dat circulaire leembouw steeds meer ingang zal vinden in de sector. Toen wij onze eerste leembouwprojecten realiseerden op Afrikaanse bodem om expertise op te doen, stond leembouw in België zelfs nog niet in zijn kinderschoenen, hoewel het jaren geleden – denk maar aan Bokrijk – de norm was. Maar toen wij enkele jaren geleden met het Jachthuis in Aalst het eerste circulaire aarden gebouw realiseerden, zette dat toch het een en andere in beweging. Daardoor kunnen we vandaag dus een eerste productiefaciliteit openen.”