Pixii Expert Day: energieneutraal bouwen vraagt om opschaling renovaties

Pixii ondersteunt als neutrale wetenschappelijke onderzoeksinstelling de bouwactoren bij zowel innovatie, netwerking als op de werf en omschrijft zichzelf als Kennisplatform Energieneutraal Bouwen. Om die kennis te delen organiseert Pixii op regelmatige basis zogenaamde Expert Days. Op 19 maart ging zo de Expert Day ‘Van collectief renoveren tot wijkrenovatie’ door in Den Bell in Antwerpen. Collectief renoveren, tot soms zelfs hele stadsdelen, kan immers een boost betekenen voor de renovatiegraad in Vlaanderen, die absoluut de hoogte in moet.

Huidig renovatietempo: 1% per jaar

“Momenteel wordt per jaar 1% van de woningen en gebouwen in Vlaanderen gerenoveerd”, vertelde Marijke Steeman van de UGent, waar ze lesgeeft aan toekomstige ingenieurs en architecten. “Dat is absoluut te weinig. Bovendien gebeuren die renovaties ook vaak niet terdege. Innovatieve prefabelementen die rond de woning worden geplaatst kunnen daarbij interessant zijn en een eerste stap betekenen naar renoveren op wijkniveau. Denk bijvoorbeeld aan gevelplaten met extra isolatie waarin schrijnwerk en ventilatiekanalen reeds verwerkt zitten. Werken met prefebelementen betekent bovendien een kortere duur van de renovatie voor de gebruiker van de woning en kan onafhankelijker gebeuren van de weersomstandigheden omdat er meer gebeurt in de fabriek. Ze laten zich ook makkelijker hergebruiken na sloop. Het enige nadeel is dat je daarbij echt naar een gestandaardiseerde markt moet gaan, en ons woningpatrimonium leent zich daar veel minder toe dan dat van bijvoorbeeld Nederland, waar de huizen veel gelijkaardiger zijn en ze op het gebied van renoveren met prefabelementen dus al veel verder staan.”

Warmtenetten

Ook het energetische luik kreeg de nodige aandacht. Zo kwam Koen Enkels, projectleider warmtenetten van Stad Antwerpen, vertellen wat de mogelijkheden zijn om ook die warmtenetten op te schalen. “Momenteel zijn toch al 900 Antwerpse gezinnen aangesloten op een warmtenet, dat voorlopig wel nog via een gascentrale gevoed wordt. Maar het is echt de bedoeling snel over te stappen op verschillende soorten restwarmte. Wij zijn ook helemaal klaar met ons beleid om reservatiestroken aan te leggen voor warmteleidingen in elk renovatieproject van het openbaar domein. Dat zal nodig zijn, want je mag niet onderschatten hoe groot die leidingen zijn. Daarvoor moeten sleuven van zeker twee meter breed worden getrokken. Met die reservatiestroken willen we onderboringen ook zo veel als mogelijk vermijden. Renoveren en warmtenetten aanleggen moeten hand in hand gaan. Momenteel is in onze stad nog maar één appartementsgebouw aangesloten op een warmtenet, maar dat zal nu snel veranderen.”

Als dat laatste dan ook nog eens gecombineerd kan worden met riothermie - warmte uit afvalwater - en Local Energy Communities, zaken die ook aan bod kwamen op de Expert Day, zijn we volgens alle sprekers weer een stapje dichter bij een duurzaam én fossielvrij woningpatrimonium.