De bouwsector wordt al enige tijd beschouwd als een van de grootste veroorzakers van milieuproblemen. Maar diezelfde sector heeft de potentie om een cruciale rol te spelen in het herstel van onze planeet. Futurebuild Belgium, de nieuwe Belgische vakbeurs voor de bouwsector, biedt een platform om deze transformatie in gang te zetten. Deze eerste editie, op 5 en 6 februari 2025 in Brussels Expo, brengt decisionmakers uit alle takken van de bouwsector samen. Het doel: oplossingen vinden om de uitstoot van de sector, verantwoordelijk voor zo’n 40% van het wereldwijde energiegebruik, tegen 2050 naar ‘net zero’ te brengen. Architect Luc Eeckhout en bouwmaterialenhandelaar André De Groote benadrukken in de podcast van Futurebuild Belgium hoe visie, samenwerking en daadkracht essentieel zijn voor deze transitie.
"De bouw is lange tijd de oorzaak van het probleem geweest, maar kan ook een deel van de oplossing worden," zegt Luc Eeckhout. Hij pleit voor een brede transformatie binnen de sector. Het is tijd om voorbij het huidige model van overmatig verbruik van water, ruimte en materialen te denken en gebouwen te ontwerpen die bijdragen aan milieubehoud.
Volgens Eeckhout leeft de sector nog te veel in een "roofbouwsysteem," waarbij er meer wordt genomen dan teruggegeven. “Moest de natuur een bank zijn, dan halen we er alle dagen honderden euro’s uit, maar we betalen nooit iets terug.” Hij stelt voor om gebouwen te ontwerpen die niet alleen minder schade aanrichten, maar juist bijdragen aan regeneratie, zoals waterzuivering en vergroening.
Een duurzame toekomst voor de bouwsector vereist meer dan enkel aandacht voor energieverbruik. Eeckhout wijst erop: "We moeten leren uitzoomen... alles is verbonden met elkaar." Hij pleit voor een bredere kijk waarin materiaalgebruik, waterbeheer en de impact van gebouwen op de stad centraal staan.
"Onze klanten zijn vooral gefocust op tijdsdruk en budget, en duurzaamheid komt vaak pas op de laatste plaats," aldus André De Groote. Hij merkt dat de transitie naar duurzaamheid wordt belemmerd door economische druk en een gebrek aan voorstudies. Toch ziet hij kansen in betere communicatie en het inzetten van systeembouw.
Goede opdrachtgevers kunnen het verschil maken, stelt Eeckhout. “Hoe meer goede opdrachtgevers, hoe meer we de sector kunnen veranderen.” Hij benadrukt dat het niet alleen gaat om visie, maar ook om langetermijndenken en investeringen die zichzelf op termijn terugverdienen.
Architecten hebben volgens Eeckhout een bijzondere verantwoordelijkheid: “Wij moeten durven zeggen: we stoppen hiermee.” Hij verwijst naar traditionele praktijken zoals het ontwerpen van platte daken die inefficiënt zijn. Door alternatieven zoals groene daken en energiedaken te omarmen, kunnen architecten een grotere positieve impact maken.
De bouwsector kan ook leren van vernieuwende projecten zoals Urban Waterway Logistics, zegt De Groote. “We hebben een project begeleid om op een duurzame manier materialen de stad in te brengen.” Dit soort initiatieven toont hoe innovatie kan bijdragen aan een efficiëntere en duurzamere sector.
Toch erkent De Groote dat er obstakels zijn. “Het wordt gemakkelijk geponeerd om zaken anders te doen, maar de omgevingsfactoren zijn veranderd.” Hij wijst op de noodzaak van investeringen in infrastructuur zoals waterwegen en logistieke oplossingen om duurzame ambities waar te maken.
"Wat gebeurt er als we streven naar positieve impact?" vraagt Eeckhout retorisch. Hij ziet regeneratief ontwerpen, waarbij gebouwen bijdragen aan het milieu in plaats van schade aanrichten, als de nieuwe standaard. Technologieën en materialen zijn beschikbaar; het komt nu aan op de wil om te veranderen.
“Wij moeten buiten onze comfortzone denken,” zegt De Groote. Eeckhout voegt toe: “We moeten actief veranderen, niet wachten tot het vanzelf gebeurt.” Alleen door gezamenlijke inspanningen van architecten, aannemers, handelaren en beleidsmakers kan de bouwsector haar sleutelrol in duurzaamheid waarmaken.
Met deze combinatie van inzichten en actiepunten biedt de bouwsector niet alleen hoop, maar ook een concreet pad naar een regeneratieve toekomst. Futurebuild Belgium wordt een belangrijk platform om deze visie te delen en samenwerking te bevorderen.
Beluister de podcast over Futurebuild Belgium via deze link.