Polyvalent paviljoen van MARCEL architecten biedt doortrekkers in Drongen plek voor les, zorg en ontspanning

De centrale ontwerpvraag van Stad Gent luidde: hoe maak je van een tijdelijk terrein toch een plek waar mensen zich welkom en ondersteund voelen? MARCEL architecten gaf daar een ambitieus antwoord op, met een compact gebouw van 80 vierkante meter dat meer is dan de som van zijn functies. DOOR omvat een leslokaaltje met kitchenette, een gespreksruimte, sanitaire voorzieningen en een overdekt terras. Cruciaal is echter de ruimtelijke inbedding: het paviljoen trekt zich niet terug, maar opent zich via drie actieve gevels naar het centrale plein en de woonwagens rondom.

Verbindende architectuur voor een tijdelijke gemeenschap

Het gebouw is gepositioneerd als het kloppend hart van het terrein, een herkenbare kern die zich toont als een dorpshuis of kleine school. Het dak speelt hierin een hoofdrol: geïnspireerd op de vorm van een woonwagen, overspant het als een grote luifel zowel het binnenprogramma als de overgang naar buiten. Deze dakvorm creëert geborgenheid, nodigt uit tot gebruik en zet aan tot interactie. Onder de luifel kunnen bewoners elkaar ontmoeten, spelen, samen eten of deelnemen aan workshops – ongeacht het weer. De architectuur is daarmee expliciet uitnodigend en sociaal georiënteerd.

DOOR reageert ook op de ruimtelijke context. Het terrein ligt nabij de Bourgoyen, een groene en rustige omgeving, maar mist visuele samenhang. De oorspronkelijk voorziene bouwzone lag eerder weggestopt, alsof het ging om een achterruimte. MARCEL architecten kozen ervoor om het paviljoen net als een centrale ankerplaats te benaderen, met een ontwerp dat openheid en verbondenheid uitstraalt. Details zoals gevelbanken en een licht verhoogde vloer dragen bij aan het karakter en refereren subtiel aan het leven in en rond een woonwagen.

Circulair bouwen met een knipoog naar mobiliteit

Duurzaamheid was geen nagedachte, maar een uitgangspunt. DOOR werd volledig ‘droog’ gebouwd met lichte, demonteerbare materialen. Het rust op pootjes, zodat de ondergrond minimaal wordt aangetast. Zoals de woonwagens die het omringen, is ook dit gebouw verplaatsbaar: het kan eenvoudig gedemonteerd en elders opnieuw opgebouwd worden. Deze circulaire aanpak versterkt het tijdelijke karakter van het terrein, zonder in te boeten aan kwaliteit of comfort.

De sfeer van het gebouw is warm en huiselijk, zonder overdaad. Materialiteit, kleurgebruik en schaal zijn zorgvuldig afgestemd op de leefwereld van de bewoners. De architecten wilden een plek creëren die blijft hangen, ook al is het verblijf er kortstondig. Door herkenbaarheid te combineren met een sterke architecturale identiteit, draagt DOOR bij aan het gevoel van gemeenschap. Het gebouw is geen instantie, maar een uitnodiging: een plek waar je binnenstapt, waar je even blijft en waar je welkom bent.

Een programma dat meegroeit met de noden

Inhoudelijk is DOOR even veelzijdig als zijn vorm. De lesruimte wordt vier dagen per week gebruikt voor onderwijs aan kinderen, die anders uit het schoolsysteem dreigen te vallen door hun rondtrekkend bestaan. Tegelijk functioneert het gebouw als een gezondheidscentrum, waar bewoners terechtkunnen voor vaccinaties, tandzorg en vorming rond gezonde voeding. In samenwerking met onder meer wijkgezondheidscentrum Malpertus worden medische en sociale diensten ter plaatse aangeboden.

Daarnaast biedt het paviljoen ook een plek voor rust en ontspanning. Bewoners kunnen er een koffie drinken, een gesprek voeren of deelnemen aan collectieve activiteiten. Die open functie maakt het gebouw tot een hefboom voor inclusie: niet via grote woorden, maar via concrete ruimtes die toegankelijk, herkenbaar en bruikbaar zijn. De rol van Amal vzw als beheerder van de site is daarbij cruciaal: hun dagelijkse werking maakt van DOOR een levend gebouw, geen leeg omhulsel.