De Japanse architect Riken Yamamoto is uitgeroepen tot winnaar van The Pritzker Architecture Prize 2024. Yamamoto is de 53e laureaat van de prestigieuze internationale architectuurprijs en de negende uit Japan. In haar verslag loofde de jury Yamamoto voor zijn gebouwen die gericht zijn op het bevorderen van de gemeenschap. "De huidige architecturale benadering legt de nadruk op privacy en ontkent de noodzaak van sociale relaties”, aldus Yamamoto in een reactie. “We kunnen echter nog steeds de vrijheid van elk individu eren terwijl we in de architecturale ruimte samenleven als een republiek, en harmonie tussen culturen en generaties bevorderen."
De jury, onder leiding van de Chileense architect en Pritzker Prize-winnaar in 2016 Alejandro Aravena, is van mening dat veel van de idealen in het werk van Yamamoto, waaronder het vervagen van publieke en private ruimtes, kunnen worden toegepast op toekomstige steden. "Een van de dingen die we het hardst nodig hebben in de toekomst is een architectuur die mensen helpt om samen te komen en met elkaar te communiceren”, aldus Aravena. Hij roemt Riken Yamamoto als een architect die het alledaagse leven waardigheid geeft: “Normaliteit wordt buitengewoon. Kalmte leidt tot pracht.”
Buitenruimtes
In zijn vijf decennia durende carrière heeft Yamamoto talloze privéwoningen, collectieve woonprojecten, scholen, universiteitscampussen, openbare gebouwen en musea gebouwd. Zijn realisaties omvatten vaak terrassen, binnenplaatsen en andere buitenruimtes die interactie met de omgeving stimuleren. Exemplarisch op dat vlak zijn de eerste huizen van Yamamoto, zoals de Yamakawa Villa uit 1977, die rond een groot overdekt terras is gebouwd, en zijn eigen Gazebo-woning uit 1986, dat over buitenterrassen en binnenplaatsen beschikt.
De grotere woonprojecten die volgden, ontwierp Yamamoto volgens vergelijkbare principes, met als doel de interactie tussen de bewoners te bevorderen. Tot zijn bekendste woningbouwprojecten behoren het laagbouwproject Pangyo Housing in Seongnam, Zuid-Korea, met een gemeenschapsdek op de eerste verdieping, en Yamamoto's eerste sociale woningbouwproject, Hotakubo Housing in Kumamoto, Japan, dat bestaat uit 110 woningen rond een centraal plein met bomen.
Negende Japanse laureaat
Projecten van Yamamoto met andere functies en programma’s zijn o.a. de Future University of Hakodate, met een grote open studieruimte op meerdere niveaus, en het Yokosuka Museum of Art, met een gebogen uitkijkplatform. De basisschool van Koyasu heeft terrassen die alle klaslokalen met elkaar verbinden, terwijl de bibliotheek van Tianjin in China verschillende verdiepingen en tussenverdiepingen heeft om de collectie van zes miljoen boeken te huisvesten.
Yamamoto is de negende Japanse architect die de Pritzker Prize wint, na Arata Isozaki, Shigeru Ban, Toyo Ito, Kazuyo Sejima en Ryue Nishizawa, Tadao Ando, Fumihiko Maki en Kenzo Tange. In de 45-jarige geschiedenis van de architectuurprijs hebben Japanse architecten de prijs vaker gewonnen dan welke nationaliteit ook. Vorig jaar werd de prijs toegekend aan de Britse architect David Chipperfield, terwijl de Burkinese architect Diébédo Francis Kéré in 2022 tot winnaar werd uitgeroepen.