Nederlandse en Belgische onderzoekers hebben een slim raam ontwikkeld dat automatisch kan schakelen tussen zonnewarmte blokkeren en doorlaten. Geen overbodige luxe tijdens een hittegolf zoals we die vandaag meemaken. Het slimme raam kan de energie-efficiëntie van gebouwen aanzienlijk verbeteren, doordat er minder moet gekoeld worden in de zomer en minder verwarmd in de winter.
Het slimme raam is ontwikkeld in het kader van het Interreg Sunovate project, een initiatief van de Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO) samen met onderzoekers van onder meer imec, KU Leuven en Universiteit Hasselt. De eerste praktijktests van het slimme raam leverden alvast goede prestaties op.
De resultaten laten zien dat het slimme raam schakelt van infraroodlicht doorlatend naar blokkerend, zodra er direct zonlicht op het raam valt en de omgevingstemperatuur boven de 20°C ligt. Terugschakelen naar doorlatend infraroodlicht gebeurt doorgaans ’s nachts, wanneer het glasoppervlak afkoelt. Zo wordt de zonnewarmte in het gebouw optimaal benut en is er minder energie nodig voor zowel verwarmen als koelen. Het is geoptimaliseerd om het energieverbruik te beperken in een gematigd klimaat met koude winters en warme zomers, zoals in België en Nederland.
De technologie
Het actieve materiaal in het slimme raam is thermochroom. Dit betekent dat bij een bepaalde temperatuur de optische eigenschappen ervan veranderen. TNO en partners hebben het materiaal ontwikkeld voor een goede doorzichtigheid en met een schakeltemperatuur van rond de 20°C, waarbij alleen de transparantie voor infraroodlicht verandert. Daarmee is het raam geoptimaliseerd om zoveel mogelijk energie te besparen, terwijl het volledig doorzichtig blijft voor het menselijk oog. Het schakelen gebeurt autonoom en is een intrinsieke eigenschap van het gelamineerde glas, zodat het raam in gewone kozijnen kan worden geplaatst, zonder speciale installatie-eisen.
De impact
Effectief gebruik van zonlicht en zonnewarmte kan grote invloed hebben op de energie-efficiëntie van gebouwen. Het zorgt ervoor dat er in de winter minder verwarmd en in de zomer minder gekoeld hoeft te worden. Het nieuwe “slimme raam” past de zoninstraling automatisch aan de veranderende seizoenen aan. De technologie is ontworpen op basis van betaalbare materialen en processen voor een terugverdientijd van minder dan 7 jaar voor eindgebruikers.
Dit slimme raam is meer dan een wetenschappelijk experiment. TNO en partners gaan de technologie verder ontwikkelen om binnen 2-3 jaar op de markt te kunnen brengen. “Met dit slimme raam kan een grote bijdrage worden geleverd aan het behalen van de Europese energie- en klimaatdoelen”, klinkt het.