RECENSIE (Filip Canfyn). Brussel beroert! Over wonen en gewoond hebben in de hoofdstad (Elise Schillebeeckx & Pascal de Decker)

Er wordt gesproken van fiscale erosie, van minder inkomsten, dus van een risico op onderfinanciering van de stedelijke functies, die ook gebruikt worden door het weinig tot niet bijdragende hinterland. Het onderzoek naar de motivatie van (zittende en toekomstige) Brusselaars om naar of binnen de stad te verhuizen, om in de stad te blijven of om uit te stad te vertrekken, heeft tien ‘ideaaltypische’ profielen, tien pasfoto’s van het spectrum tussen stadsliefhebbers en stadshaters opgeleverd. En een al bij al boeiend boek.

Het onderzoek ondervraagt vooral Vlamingen uit de brede middenklasse, zeg maar het kliënteel van de klassieke vastgoedsector van nieuwbouw, verkoop en verhuur. De steekproef bestaat dus voornamelijk uit respondenten mét keuzemogelijkheden. Dit is een belangrijke nuance (maar geen kritiek, want het onderzoek betreft bewust die middenklassers): voor de motivatie van de lagere inkomens, inclusief de ruime groep van ‘migranten’, allemaal zonder of met alleszins minder keuzemogelijkheden, moet men in dit boek niet zijn. Zij zijn nochtans zonder uitzondering de belangrijkste instromers én blijvers, die ongewild, wegens geen alternatief, de verarming van de stad versterken.

Het boek geeft alleszins een goede intro rond de essentie van wonen, de logica van bewoners en het belang van woningtype en -locatie. ‘Brussel beroert!’ is dus inhoudelijk nuttig voor wie weinig inzicht heeft, buiten de eigen overtuiging, in de hoe en waarom van stedelijk en niet-stedelijk wonen. Kortom, makelaars, ontwikkelaars, politici, architecten, …, die allen (denken te moeten) werken voor middenklassers, kunnen hun voordeel doen in bijvoorbeeld hun discours en communicatie, om het woord marketing niet te gebruiken, met de tien trouwens herkenbare ‘ideaaltypische’ profielen.

Ik heb het boek graag gelezen, maar niet veel bijgeleerd. Het boek lijkt mij echter (in alle bescheidenheid) niet bedoeld voor de ‘kenners’ maar wel voor de hierboven geschetste impliciete en misschien onbedoelde doelgroep.

Het boek 'Brussel beroert! Over wonen en gewoond hebben in de hoofdstad' (2023) is geschreven door Elise Schillebeeckx en Pascal de Decker en uitgegeven door Gompel&Svacina.