Voor de transitie naar een circulaire economie zijn plaatsen nodig dichtbij de stad waar materialen worden verzameld en gerecycleerd. We kennen recyclageparken als verlaten plekken in de rand. Het ontwerp van 51N4E voor een van de nieuwe recyclageparken in Brussel wil dat imago omkeren door een publieke functie toe te voegen aan het klassieke materialenpark – in dit geval een skatepark en een groene ruimte. 51N4E won de ontwerpwedstrijd in 2016 samen met Rotor en Witteveen+Bos.
Recypark is een van de projecten die te zien is in de tentoonstelling Prefigurations, die de bijdrage van architectuur en ontwerp aan maatschappelijke veranderingen onthult aan de hand van 40 'toekomstplekken'. Je kan de expo nog bezoeken tot 23 oktober. De tentoonstelling is een productie van cultureel innovatiehuis Architecture Workroom Brussels in het kader van de culturele beweging De Grote Verbouwing 2020-2030.
De site ligt naast het kanaal Brussel-Charleroi, een gebied dat volop in transitie is, en aan het zuidelijke uiteinde van de Birmingham-wijk, een plek met een industrieel verleden die wordt getransformeerd tot een gemengde en bewoonde wijk. 51N4E stelde voor om Recypark in te richten aan één zijde van de site, om op die manier publieke ruimte te vrijwaren langs het kanaal. De publieke ruimte faciliteert de aanvaarding van het logistieke programma in de wijk en wordt zo een bestemming die verschillende types van gebruikers vermengt.
Gedeelde identiteit
De publieke ruimte wordt geactiveerd door een skatepark en groene ruimte, wat het netwerk van deze van groene bestemmingen versterkt op een stedelijke schaal. Tegelijk is de publieke ruimte ook een manier om het programma van Recypark zelf in de kijker te zetten en aantrekkelijker te maken. Samen maken deze heel uiteenlopende programma’s een en dezelfde plek uit en hun gedeelde identiteit ontstaat uit een hal die het publieke deel van Recypark en het skatepark overdekt. Hoewel beide programma’s apart beveiligd zijn, zorgt de hal voor een gedeeld beeld, terwijl ze de plek ook laat inpassen in de schaal van de omringende industriële gebouwen.
Een ander belangrijk element is water. Overal op de site zal de aanwezigheid van water doorschemeren. Het regenwater zal opgevangen worden vanaf het dak van de grote hal en verderop infiltreren op specifieke plekken die aangelegd zijn in de groene ruimte.
Gerecupereerde luifel
Het ontwerpteam zet tevens hoog in op hergebruik. Zo stelden ze voor om de luifel die deze nieuwe publieke ruimte overdekt van ergens anders te recupereren. Na een studie van Rotor bleek een manège in Luik die gesloopt zou worden de noodzakelijke structuur te kunnen leveren, een 26 meter brede overwelving van gelijmd gelamelleerd hout.
Beide elementen – de toevoeging van publieke ruimte en de unieke luifel - geven het recyclagepark een stedelijk karakter en verlichten de negatieve associaties die verbonden zijn met afvalrecyclage. De opdrachtgever, het agentschap Net Brussel, wil dit park als model gebruiken voor de toekomstige Recyparken in het gewest. De werkzaamheden aan de site zijn vorig jaar gestart en in 2023 zou het project klaar moeten zijn.